ردپای ارز در التهابات بازار سخت‌افزار

 نبود کالای کافی و عدم اطمینان به اصالت کالاهای خارجی موجود

کارشناسان حوزه سخت افزارهای رایانه‌ای معتقدند در پی ضرورت انجام دورکاری در دوره اخیر، بازار شاهد افزایش تقاضا برای لپ‌تاپ بوده و این درحالی است که بازار لپ‌تاپ مدت‌ها بود تعادل نسبی را شاهد بود. با این حال به دلیل نبود کالای کافی در بازار، یا مصرف‌کنندگان مجبور به پرداخت قیمت‌هایی به مراتب بالاتر از ارزش واقعی محصول هستند یا کالاهای درجه چندم و قاچاق، به نام برند اصلی به آنها فروخته می‌شود. حمید توسلی، مدیرعامل شرکت بهین تکنولوژی می‌گوید: عمده قطعات موردنیاز ما به عنوان تولیدکننده ایرانی این دسته محصولات، از خارج از کشور وارد می‌شود و مشکلات ارزی ناشی از تصمیمات بانک مرکزی اختلال بسیاری در کار ما ایجاد کرده است. مداخلات دولت در این حوزه نه تنها مشکلی از این صنف حل نکرده، بلکه به دلیل تاخیرهای زمانی ایجاد شده در تخصیص، کالاها مدت طولانی در گمرک می‌مانند و تولید به دلیل نبود تجهیزات مختل می‌شود. در نهایت همین امر باعث افزایش التهاب قیمتی در بازار می‌شود. بهترین کار این است که مسوولان تخصیص ارز به صنایع را تسهیل کنند. توسلی که از سه سال پیش عضو هیات مدیره سازمان نظام صنفی رایانه‌ای تهران، شورای مرکزی سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور و کمیسیون سخت‌افزار  است، می‌گوید: سال گذشته شاهد تخصیص مبالغ زیادی ارز به کالاهایی بودیم که امکان تولید داخلی آنها به مراتب نسبت به کالاهای فناورانه و همگام با تکنولوژی روز دنیا مقدورتر بود. پس تخصیص بهینه ارز می‌تواند تا حد بسیاری مشکل این صنعت را حل کند. در حال حاضر فاصله قیمتی ارز نیمایی با ارز بازاری بسیار کم شده و این تخصیص نه تنها مزیت خاصی ایجاد نمی‌کند، بلکه با ایجاد تاخیرهای زمانی، ضربه سختی به تولید و واردات کشور در حوزه تجهیزات فناوری اطلاعات می‌زند و در نهایت چنین شرایطی به نفع هیچ بخشی جز قاچاق نیست.

وی می‌افزاید: ترجیح ما و دیگر فعالان حوزه سخت‌افزار  این است که ارز نیمایی به ما تخصیص پیدا نکند و اگر قرار است ارزی تخصیص داده شود، ارز اشخاص یا صادراتی و... باشد تا زمان تخصیص ارز کاهش پیدا کند و  از فسادهای احتمالی در تخصیص‌های یارانه‌ای جلوگیری شود. حتی اگر ما با ارز آزاد اجازه واردات کالا را پیدا کنیم، با وجود قیمت نهایی بالاتر، همین که کالا در بازار موجود باشد، کمک زیادی به ثبات و وضعیت بازار خواهد بود و از طرف دیگر مصرف‌کننده نیز می‌تواند با داشتن انتخاب‌های متنوع‌تر، خرید رضایت‌بخش‌تری داشته باشد.

 تمرکز بهین بر تولید سخت‌افزارهای کامپیوتری سازمان‌ها

مدیرعامل شرکت بهین تکنولوژی می‌گوید: طی سال‌های اخیر که به حوزه تولید تجهیزات کامپیوتری و فناوری محور قدم گذاشته‌ایم، تلاش کردیم تا بتوانیم برای مصرف‌کنندگان ایرانی تجهیزات کامپیوتری، خلق ارزش کنیم؛ متقاضیان کالاهای مرتبط با فناوری اطلاعات به دو گروه مصرف‌کنندگان سازمانی و خانگی تقسیم می‌شوند  و ما سعی کردیم با شروع فعالیت به عنوان تولیدکننده ایرانی تجهیزات تکنولوژیک بر رفع نیازهای خاصی از هر کدام از این دسته مصرف‌کنندگان تمرکز کرده و مزیتی متناسب با نیاز آنها ایجاد کنیم.

در حال حاضر بیش از ۷۰ درصد فروش بهین تکنولوژی، مربوط به فروش تجهیزات تکنولوژیک سازمانی است؛ توسلی در پاسخ به مزیتی که برند یونیوو برای مشتریان سازمانی در ایران ایجاد کرده است، می‌گوید: یکی از مواردی که برای مشتریان سازمانی تجهیزات فناوری اطلاعات اهمیت خاصی دارد، دسترسی به ویژگی‌هایی خاص متناسب با نیاز آن سازمان خاص (customized)، سازگار‌سازی تجهیزات جدید با تجهیزات موجود سازمان و مدیریت هزینه‌های تامین تجهیزات مورد نیاز بوده است. با آنکه هنوز تکنولوژی ساخت قطعات را نداریم و عموما تولیدات ایرانی در اسمبل کردن قطعات خلاصه می‌شود، ولی توانسته‌ایم با اجرای مهندسی مونتاژ و مهندسی محصول در کارخانه بهین، اقدامات قابل توجهی در رفع بهینه نیازهای این دسته مشتریان انجام دهیم.

در سال‌های اخیر در بسیاری از ادارات، کامپیوترهای معمولی و حجیم، جای خود را به مینی‌پی‌سی‌ها داده‌اند، اما به گفته مدیرعامل بهین تکنولوژی آینده نزدیک از آن مینی‌پی‌سی‌های جدیدی موسوم به  thin-client و zero-client است. با توجه به اهمیت مساله امینت در سازمان‌ها و تخصیص بهینه توان تکنولوژیک به هر کاربر، تین‌کلاینت‌ها و زیروکلاینت‌ها، راهگشای مشکلات سازمان‌ها خواهند بود. این دو مدل جدید مینی‌پی‌سی‌ها با اتصال به یک سرور مرکزی، قابلیت مدیریت و تخصیص بهینه ظرفیت به کاربران را مقدور می‌کنند. تین‌کلاینت‌ها بدون فعال بودن سرور هم قابلیت کار با حداقل ظرفیت را دارند، ولی زیروکلاینت‌ها کاملا تحت مدیریت سرور مرکزی‌اند و امنیت این سیستم‌ها به شدت بالاست، اما  برای کاربران سازمانی که نیازمند فعالیت مستقل هر کاربر باشند، آل این وان‌ها گزینه بسیار بهتری هستند. در حال حاضر سه دسته محصول کامیپوترهای «آل این وان» (all in one)، مینی‌پی‌سی‌ها و مانیتورها با برند یونیوو در شرکت بهین تکنولوژی تولید می‌شوند و انتظار می‌رود در سال پیش رو، اقبال ادارات از کامپیوترهای آل این وان و تین‌کلاینت، به تدریج به سمت زیروکلاینت‌ها برود.

 تلاش برای تامین نیاز بازار داخلی و بهبود خدمات

توسلی می‌گوید: با افزایش قیمت تجهیزات کامپیوتری در پی افزایش نرخ ارز و کاهش قدرت خرید، مردم در تامین نیاز خود به این کالاها برای انجام اموری مانند آنچه در دوران کرونا حس شد دچار مشکل بودند. به عنوان تولیدکننده ایرانی تلاش کردیم تا سطح امکانات محصولاتی مانند لپ‌تاپ را متناسب با نیاز کاربران خانگی تنظیم کرده و در عوض محصولاتی در رده قیمتی پایین‌تر به این دسته مخاطبان ارائه کنیم. طبیعتا لپ‌تاپ‌ها و کامپیوترهای خانگی دارای امکاناتی هستند که کاربرد چندانی برای کاربران معمولی ندارند و می‌توان با حذف آنها و ارائه محصولی با قیمت مناسب، نیاز این کاربران را رفع کرد. مدیرعامل شرکت بهین تکنولوژی می‌افزاید: نکته مهم این است که کیفیت قطعات استفاده شده در ساخت این سیستم‌های کامپیوتری، ابدا کاهش داده نشده و تامین قطعات این محصولات از بهترین شرکت‌های تولید قطعات کامپیوتری صورت می‌گیرد و عموما با برندها مطرح لپ‌تاپ و کامپیوتر موجود در بازار مشترک است.

در پی محدودیت‌های وارداتی اخیر، ورود قانونی بسیاری از برندهای معتبر و مورد درخواست مردم به بازار تجهیزات کامپیوتری محدود شد و عمده کالاهای موجود از این برندها در بازار از راه قاچاق تامین می‌شوند. همین امر باعث می‌شود در اصالت و سلامت این کالاها اطمینان چندانی وجود نداشته باشد و از طرف دیگر امکان ارائه گارانتی و خدمات پس از فروش معتبر برای  این محصولات وجود نداشته باشد. با توجه به قیمت بالا و حساسیت این تجهیزات، خریداران ریسک زیادی متحمل می‌شوند. مدیرعامل بهین تکنولوژی می‌گوید: ما از این جهت خیال خریداران را راحت کرده‌ایم تا بتوانند محصولات با بهترین کیفیت را با اطمینان‌خاطر خرید کنند. در صورت بروز ایراد در محصولات تولیدی ما، کالاها تعمیر یا تعویض می‌شوند که چنین حرکتی در بازار نابسامان فعلی تجهیزات فناوری اطلاعات، ارزش بزرگی برای مصرف‌کنندگان به حساب می‌آید.

در حال حاضر ۷۵ درصد از فعالیت شرکت بهین تکنولوژی به تولید انواع کامپیوترهای برند «یونیوو» و ۱۵ درصد به تولید لوازم جانبی با برند «یونیوو پرایم» اختصاص دارد و سهم اندک باقی مانده نیز مختص عرضه محصولات به صورت نمایندگی دیگر شرکت‌ها است. توسلی با اشاره به تلاش این شرکت در خودکفایی حداکثری در تولید قطعات و لوازم جانبی کامپیوترها می‌گوید: در حال حاضر در کنار مهندسی مونتاژ که روی قطعات خارجی صورت می‌گیرد، تولید قطعات پلاستیکی و فلزی محصولات را در داخل کشور انجام می‌دهیم و در کنار تولید این قطعات، طراحی  و تولید انبوه بوردهای ساده برخی محصولات نیز به زودی به صورت داخلی انجام خواهد شد. تکنولوژی تولید قطعاتی مانند سی‌پی‌یو چیزی نیست که هر کسی بتواند به آن دست پیدا کند، ولی طبیعتا سعی ما این است که تا جای ممکن بخش‌های قابل جایگزین را به تدریج بومی‌سازی کنیم.

«بهین تکنولوژی» که در آستانه ۲۸ سال فعالیت در زمینه بازرگانی و تامین تجهیزات مرتبط با فناوری اطلاعات است و از دو سال گذشته قدم در راه تولید محصول نیز گذاشته است، برنامه‌های زیادی برای رشد و توسعه و رسیدن به چشم‌انداز ترسیمی ‌شرکت تا سال ۱۴۰۴  دارد. این شرکت قصد دارد، سهم بازار خود را در دسته‌های محصولی مختلف افزایش دهد. برنامه این شرکت کسب سهم بازار ۶۰ درصدی آل این وان، ۸۰درصدی مینی‌پی‌سی، ۹۰درصدی تین‌کلاینت، ۳۵ درصدی مانیتور و ۳۰درصدی تلویزیون تا سال ۱۴۰۴ است. مدیرعامل شرکت بهین تکنولوژی با اشاره به سیر پیشرفت‌های تکنولوژیک جهانی در سال‌های آتی می‌افزاید: به زودی برنامه‌های ما در زمینه توسعه سخت‌افزاری شرکت آغاز می‌شود و پس از آن برنامه ما خروج از فعالیت صرف سخت‌افزاری و اضافه کردن فعالیت‌هایی در حوزه نرم‌افزاری و کاربردی به حوزه فعالیتی شرکت خواهد بود. در حال مذاکره با دانشگاه‌ها و دعوت از آنها برای پیاده‌سازی چند پروژه تحقیقاتی هستیم./دنیای اقتصاد