دلایل افزایش قاچاق لوازم خانگی

تیتر۲۰- یکی از معضلاتی که بازار لوازم خانگی همواره با آن مواجه بوده، عرضه کالاهای قاچاق در بازار است. یکی از مهم‌ترین دلایل قاچاق در سال‌های اخیر، تفاوت نرخ ارز در بازار سیاه و نرخ ارز رسمی است که سودآوری قاچاق را به شدت افزایش داده است.
از سوی دیگر عده‌ای از کارشناسان معتقدند افزایش قیمت لوازم خانگی، باعث افزایش میزان قاچاق این محصولات شده است زیرا توان خرید مردم کاهش یافته و البته عده‌ای هم نظری مخالف این دارند. طی یک سال گذشته با افزایش قیمت ارز قیمت لوازم خانگی با افزایش قیمت بسیار بالایی روبه‌رو شده است که در برخی محصولات به افزایش تا ۱۰ برابر قیمت قبلی هم رسیده است. در این میان عده‌ای از کارشناسان بر این اعتقاد هستند که افزایش قیمت لوازم خانگی، باعث افزایش میزان قاچاق محصولات لوازم خانگی شده است؛ زیرا توان خرید مردم کاهش یافته است. از سوی دیگر هم عده‌ای بر این اعتقاد هستند که ممانعت از ورود کالاهای وارداتی باعث کاهش رقابت‌پذیری تولیدکنندگان داخلی و در نتیجه پایین آمدن کیفیت محصولات و افزایش قیمت‌ها شده است.

رقابت نابرابر

دبیر انجمن لوازم صوتی و تصویری در خصوص قاچاق لوازم خانگی تاکید می‌کند عملا ارزی که به کالای قاچاق تخصیص داده می‌شود، ارز ۴‌هزار و ۲۰۰ تومانی است. زیرا روزانه ۱۵‌هزار لیتر بنزین و گازوئیل از کشور قاچاق می‌شود. وقتی بنزین در ایران ۳‌هزار تومان و آن طرف آب یک دلار باشد، یعنی فردی که چنین کالایی را قاچاق می‌کند بیش از ۱۰ برابر سود نصیبش می‌شود. علیرضا شهیدی در این خصوص به بازار می‌گوید: «درحال حاضر تامین مالی قاچاق عملا در حال انجام است. یعنی قاچاقچی، تامین مالی ارز را با بردن سوخت یا دارو و امثال این‌ها دارد انجام می‌دهد که قیمت این‌ها در ایران بسیار پایین است و می‌توانند با قاچاق آنها ۱۰ برابر سود کسب کنند.» این فعال صنعت لوازم خانگی تصریح کرد: «برای اینکه این پول برگردد و قاچاقچی بتواند به چرخه قاچاق خود ادامه دهد کالاهایی را وارد می‌کند که بین مردم پرطرفدار باشد که از جمله چیزهایی که بین مردم طرفدار دارد، محصولات لوازم خانگی است. به‌خصوص تلویزیون که حجمش نسبت به قیمتش قاچاق‌پذیری بیشتری دارد اما درمورد یخچال چنین شرایطی وجود ندارد.»

وی تاکید کرد: «بنابراین تامین مالی با ارز خیلی ارزان یعنی در حد ۴‌هزار و ۲۰۰ در حال انجام است. در نتیجه کسانی که کار قاچاق کالا انجام می‌دهند آنقدر سودهای کلان کسب کرده‌اند که دیگر به سودهای اندک راضی نباشند.» شهیدی در ادامه خاطرنشان کرد: «ازسوی دیگر شرایط نابرابر دیگری هم در بخش تولید وجود دارد که ۳۰‌درصد قیمت تولید محصولات تمام شده‌مان پرداخت‌هایی است که به دولت انجام می‌دهیم. یعنی ۹‌درصد مالیات ارزش افزوده، ۸‌درصد موارد گمرکی، مالیات بر سود و عوارض‌های مختلف هم وجود دارد که به تولیدکنندگان تحمیل می‌شود.»

وی افزود: «در حالی که قاچاقچی هیچ‌کدام از این موارد را ندارد و تقریبا از همه چیز معاف است. در حالی که تولیدکنندگان موارد زیادی را باید پرداخت کنند تا بتوانند محصولی را به عرصه تولید برسانند.» دبیر انجمن لوازم صوتی و تصویری بیان کرد: «بنابراین تولیدکنندگان در یک رقابت نابرابر قرار گرفته‌اند، یعنی رقابتی بین محصولات تولید داخل با محصولاتی که به وفور به کشور وارد می‌شود.» وی در خصوص راهکارهای مقابله با قاچاق بیان کرد: «به هرحال هر نوع قاچاقی که در کشور ایجاد می‌شود، واریزی‌هایشان از طریق بانک‌ها صورت می‌پذیرد. یعنی برای وارد کردن کالاهای قاچاق یکسری واریزها انجام می‌شود و قطعا شماره کارتی برای این مورد وجود دارد. درنتیجه بانک مرکزی به راحتی می‌تواند این موارد را رصد کند.»

وی تاکید کرد: «سازمان مالیاتی حساب صنعتگر و تاجران قانونی را مورد بررسی قرار می‌دهد و از آنها مالیات دریافت می‌کند. درنتیجه می‌توانند حساب‌هایی که گردش‌های میلیاردی دارند را مورد رصد قرار دهند و آنها را دنبال کنند.» شهیدی با اشاره به لزوم کنترل بیشتر مرزها ادامه داد: «یکی از راه‌های بسیار موثر، بررسی حساب همین گونه افراد است که می‌توانند قاچاقچیان را شناسایی کنند. از سوی دیگر هم می‌توانند مرزها و مبادی غیر‌رسمی و روش‌های غیر‌قانونی را شناسایی کنند. همچنین مرزهایی که توسط قاچاقچیان دور زده می‌شود را می‌توانند مورد ارزیابی قرار دهند.» به گفته وی، یعنی دولت می‌تواند واردات غیر‌قانونی را با روش‌های مختلف شناسایی کند و تمامی این موارد قابل کنترل هستند. ولی عمدتا راه مناسب برای شناسایی قاچاقچیان همان کنترل حساب‌های بانکی است.

این فعال بازار لوازم خانگی در خصوص راهکار مقابله با قاچاق گفت: «بحث بر سر این است که یک رقابت برابر را با کالای قاچاق برای تولیدکنندگان ایرانی فراهم کنند. ما چیزی بیش از این را نمی‌خواهیم. چرا باید معافیت‌های مالیاتی و گمرکی برای قاچاقچیان باشد و تمامی گرفتاری‌ها نصیب تولیدکنندگان شود.» شهیدی ادامه داد: «باید در وهله اول مشکلات تولیدکنندگان برطرف شده و موانع از پیش پای آنها برداشته شود تا محصولات ایرانی هم بتوانند با محصولات قاچاق خارجی رقابت کنند.»

آزاد‌سازی واردات لوازم خانگی

از سوی دیگر مشاور فروش لوازم خانگی نیز در همین خصوص گفت: «طی یک سال گذشته قیمت لوازم خانگی تولید داخلی بسیار افزایش یافته است که برای مردم شرایط سختی را ایجاد کرده و قدرت خرید پایین آمده است. این درحالی است که کیفیت محصولات هم چندان بالا نیست.» مرتضی قاسم خوانی افزود: «از وقتی قاچاق کالا کم شده محصولات لوازم خانگی قیمت‌هایش چند برابر شده است. اگر مثل سال‌های قبل قاچاق وجود داشت  روی قیمت لوازم خانگی تاثیر زیادی می‌گذاشت و باعث می‌شد قیمت محصولات تولید داخل کمتر بالا برود.» این کارشناس لوازم خانگی تصریح کرد: «مدتی است نمی‌گذارند لوازم خانگی به ایران قاچاق شود برای همین کارخانه‌های ایران قیمت محصولاتشان را خیلی بالا برده‌اند. از سوی دیگر هم کیفیت محصولات پایین آمده است.»

وی افزود: «در حالی که سال‌های قبل میزان قاچاق بیشتر بود و همان باعث رقابت بین تولیدات داخلی و خارجی می‌شد. در نتیجه این مساله برای مصرف‌کنندگان بهتر بود. زیرا می‌توانستند به انتخاب خودشان محصولات را با کیفیت و قیمت بهتری خریداری کنند.» قاسم خوانی ادامه داد: «از سال گذشته تا الان قیمت محصولات ۱۰ برابر شده است و افت و خیز قیمت ارز نیز تاثیر زیادی روی قیمت‌ها گذاشته است. در حالی که اگر محصولات خارجی وارد ایران می‌شد میزان رقابت‌پذیری بالا رفته و قیمت‌ها کمتر بالا می‌رفت.» وی افزود: «باید واردات ماشین‌آلات و لوازم خانگی آزاد شود تا میزان رقابت‌پذیری افزایش پیدا کند. همچنین باعث می‌شود کیفیت محصولات هم بالاتر برود.» وی در پایان با اشاره به کیفیت لوازم خانگی ایرانی گفت: «به خاطر اینکه واردات محصولات خارجی انجام نمی‌شود، تولیدکنندگان حس رقابت خود را از دست داده در نتیجه کیفیت محصولاتشان هم پایین آمده است. زیرا نمی‌توانند محصولات را با قیمت پایین تولید کنند. چون با تولیدکنندگان خارجی رقابتی ندارند در نتیجه به کیفیت محصولات توجهی نمی‌کنند.»/دنیای اقتصاد