کارمزد محوری یا آبونمان مداری؟! / چرا همه صاحبان حساب باید یک کارمزد ثابت بپردازند؟!

کد خبر: ۳۵۶۶۸

تیتر20 / سارا دلیریان – نظام بانکداری در ایران بر اساس پیشینه تاریخی خود عمدتا همیشه بر اساس سود تسهیلات و اعتبارات برای درآمدزایی متمرکز بوده و در سالهای اخیر بر همین اساس به طور مستمر برای درآمد بیشتر، ناچار به افزایش سود تسهیلات بوده که این امر همواره منجر به خلق پول و ایجاد مشکلات عدیده در اقتصاد شده است. اما با ورود بانکداری الکترونیک به کشور و گسترش تقاضای عمومی مشتریان بانکی نسبت به دریافت خدمات الکترونیک و حتی بانکداری دیجیتالی، بانکها اهمیت تغییر شیوه درآمد زایی به روش کارمزد محوری را بیش از پیش دریافته اند و همراه با الزامات بانک مرکزی در خصوص ساماندهی به نرخ تسهیلات، اهمیت این موضوع بیش از گذشته برای مدیران صنعت بانکداری در کشور محرز شده است.

با رشد و گسترش خدمات قابل ارائه بر بستر بانکداری الکترونیک، موضوع کارمزد محوری در صنعت بانکداری کشور یکی از ضروریاتی است که تقریبا همه کارشناسان بر آن متفق القول هستند. اما به نظر می رسد بانک های کشور هنوز تا پیاده سازی درست و اصولی این فرهنگ در همه ارکان، فاصله زیادی دارند.

موضوع پیامک های بانکی یکی از مسائلی است که اتفاقا محک خوبی برای بانکداری ایرانی است تا تجربه قابل قبولی برای مشتریان در زمینه دریافت کارمزد خدمات خلق کند.

کارمزد محوری یا آبونمان مداری؟!

از زمان گسترش بانکداری الکترونیک در ایران و فراگیری تلفن همراه در بین عموم، بانکها به عنوان یکی از خدمات قابل ارائه، اقدام به ارسال پیامک در خصوص تراکنش های بانکی برای دارندگان حسابهای بانکی نمودند، ابتدا این امر در دوره کوتاهی در برخی بانکها به صورت رایگان برای مشتریان انجام می شد اما در سال ۹۴ و در جلسه شورای هماهنگی بانک‌ها و مؤسسات اعتباری دولتی و خصوصی، مدیران عامل مقرر کردند که از ‌این‌ پس هزینه ارسال پیامک بانکی از صاحبان حساب دریافت شود.

در آن زمان بانکها سقف هزینه دریافتی پیامک حساب را مورد بحث و بررسی قرار داده و در اقدامی هماهنگ هزینه ۱۰ هزار تومان در سال را به عنوان آبونمان سالانه ارسال پیامک تراکنش‌های بانکی تعیین کردند. این کارمزد معمولاً در دو دوره ۶ ماهه و با مبالغ ۵۰۰۰ تومان از حساب های مشتریان در شبکه بانکی برداشت می‌شود و مشتریان در صورت عدم تمایل برای دریافت پیامک می توانند از این سرویس انصراف دهند.

البته اخیرا برخی بانکها از این مدل تخطی کرده و نسبت به اعلام افزایش هزینه پیامک صرف نظر از مصوبه شورای پول و اعتبار به مشتریان خود اقدام کردند، از جمله بانک پاسارگاد که در آخرین مدل کارمزدی، مبلغ 12هزار تومان را برای هزینه سالیانه پیامک به مشتریان خود اعلام نمود.

در اینجا بحث سقف و مبلغ تعیین شده برای پیامک های بانکی مطرح نیست، اگر چه همواره پرسش های زیادی در خصوص میزان کارمزد پیامک های بانکی نیز مطرح بوده است از جمله اینکه مبنای تعیین رقم پیامک بانک ها چیست و یا چرا با وجود تاکید شورای پول و اعتبار، گاهی دیده می شود که هزینه این سرویس در بین برخی بانکها متفاوت است. گفتنی است بر اساس قانون حداکثر میزان دریافت کارمزد برای خدمات بانکی باید برابر با قیمت تمام‌شده خدمات باشد که بانک‌ها مدت زیادی است که نسبت به فاصله محسوس بین قیمت تمام‌شده خدمات و کارمزدها انتقاد دارند.

اما آنچه در این موضوع بیشتر مورد نقد و محل بررسی است، روش فعلی اخذ کارمزد پیامک های بانکی است و اینکه اساسا شیوه معمول که بانکها به عنوان هزینه سالیانه و آبونمان مبلغی را از حساب مشتریان کسر می کنند به نظر بیشتر نوعی آبونمان محوری است نه کارمزد محوری به معنای واقعی.

همه صاحبان حساب باید کارمزد بپردازند حتی شما دوست عزیز!

بر اساس تعاریفی که از کارمزد محوری وجود دارد، بانکها باید بر اساس خدمت ارائه شده و متناسب با آن از مشتری هزینه کارمزد دریافت کنند، اما در حال حاضر، بانکها برای پیامک های بانکی نه بر اساس تعداد و کیفیت بلکه با مبلغی ثابت از حساب مشتریان هزینه دریافت می کنند که این شیوه قابل قبولی به نظر نمی رسد، بسیاری از افراد در بانکهای مختلف حسابهایی دارند که اصطلاحا حساب کیف پول آنها محسوب شده و در طول روز چندین و چند تراکنش بانکی دارند که مستلزم ارسال پیامک بوده و قطعا مشمول هزینه، اما در نقطه مقابل هم هستند افرادی که حساب های بانکی متعددی نزد بانکهای مختلف با تراکنش های محدود دارند که باز هم فارغ از تعداد پیامک دریافتی، باید مبلغ کارمزد حداکثری برای پیامک های بانکی بپردازند.

این در حالی است که برخی بانکها با تعاریف و شیوه نامه های ابداعی اعمال محدودیت های خود خواسته ای هم روی ارسال پیامک ها دارند از جمله اینکه اخیرا برخی بانکها تراکنش های خرد و عمدتا با مبالغ کمتر از 5 یا 10 هزار تومان را برای مشتری پیامک نمی کنند با این توجیه که ارسال پیامک در تراکنش های خرد توجیه اقتصادی ندارد، در حالی که این قاعده بانکها قاعده جدیدی است ولی طی سالهای اخیر مبلغ پیامک ها از سوی اپراتورهای همراه تغییری نداشته است.

همچنین بانکها غالبا در محاسبات خود، رسوب مانده حساب مشتریان بانکی در طول سال را نادیده می گیرند، ولی کارمزد پیامک همچنان ثابت و جاری از حساب مشتری کسر می شود!

به زعم برخی کارشناسان بانکها به دلیل نبود زیرساخت های فنی مناسب قادر به تفکیک حساب های مشتریان و محاسبه کارمزد بر اساس تعداد پیامک های ارسالی نیستند و این توانمندی در بسیاری از بانکها فراهم نیست که بتوانند با تفکیک تعداد و نوع پیامک های ارسالی به مشتریان شیوه کارمزدی خود را اصلاح نمایند. البته قطعا عافیت طلبی سیستماتیک هم در این میان چندان بی اثر نبوده است.

اما بدیهی است که نظام کارمزد محوری در صورتی می تواند با موفقیت پیاده سازی شود که هم ارائه دهنده و هم دریافت کننده خدمت، از منافع آن راضی باشند وگرنه چنان که می بینم بسیاری از مشتریان از اصل دریافت خدمت صرف نظر کرده و عطای آن را به لقایش خواهند بخشید و قطعا با این شیوه، موضوع پیاده سازی و اخذ کارمزد از سایر خدمات بانکداری الکترونیک هم، آنطور که باید و شاید راه به جایی نخواهد برد. فرهنگ سازی اصولی بی شک بدون درنظرگرفتن تجربه زیست شده قابل قبول، اثربخش نخواهد بود.

برچسب ها: هزینه پیامک بانک نرخ پیامک بانکی کارمزد پیامک بانکی پیامک بانک پاسارگاد بانکداری الکترونیک کارمزد خدمات بانکداری الکترونیک پیامک بانکی سود تسهیلات بانکی کارمزد محوری نظام بانکی

ارسال نظرات

آخرین اخبار

پربازدید ها

موضوعات روز