آیا زمان پایان شعب فیزیکی در بانکداری فرا رسیده است؟

اگر چه در حال حاضر کاهش و یا حذف شعب فیزیکی برای بانک ها با چالش هایی همراه است، اما قطعا تغییر کارکرد شعب فیزیکی امری اساسی و پیش نیاز تحول در عرصه بانکداری و ورود به دروازه های بانکداری دیجیتال است.

کد خبر: ۳۷۵۰۶

تیتر20 / سارا دلیریان - این روزها بانکداری با ورود مفاهیم تازه به این صنعت در حال تجربه دگرگونی های اساسی است. ورود مفاهیم و فرآیندهای نوینی همچون بانکداری باز و بانکداری دیجیتال از یک سو و ظهور و حضور رقبای قدرتمند غیربانکی نظیر فین تک ها بانک ها را وادار ساخته استراتژی های جدیدی در حوزه ارائه خدمات بانکی برگزینند، چرا که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان در دوران بانکداری دیجیتال، بانک ها دیگر نمی توانند مانند گذشته صرفا با ارائه خدمات بانکی در شعب خود، ادامه حیات دهند و بانکداری دیگر محدود به زمان و مکان نیست.

بانک ها امروزه با ورود فناوری های نوین در بستر بانکداری الکترونیک و بانکداری دیجیتال مرزهای زمان و مکان را در نوردیده و امکان ارائه اغلب خدمات بانکی به مشتریان در هر نقطه و هر لحظه میسر شده است.

مشتریان بانکی نیز مانند گذشته صرفا راضی به ارائه دریافت خدمت از طریق شعب نیستند و به دنبال این هستند که سرویس های با کیفیت و به روز را به سهولت و بر بستر کانال های مختلف از بانک خود دریافت دارند. مفهوم اومنی چنل (Omni-Channel) که امروزه در بانکداری روز دنیا مفهوم متداولی است ناظر بر همین مدل بانکداری است، یعنی امروزه صرفا شعب فیزیکی بانکی کانال ارتباطی بانک و مشتریان نیست و بانکی قادر به رقابت در فضای بانکداری دیجیتال خواهد بود که بتواند از همه کانال های موجود برای ارائه سرویس ها و خدمات بانکی بهره گرفته و آنها را در جهت خواست و نیاز مشتری تقویت نماید. کانال هایی حتی به مراتب سهل تر و کم هزینه تر از شعب بانکی.

کاهش شعب بانکی؛ سکوی پرواز بانکداری دیجیتال یا پاشنه آشیل بانکداری مدرن؟

اگر چه در حال حاضر رفتارشناسی فرهنگی مشتریان بانکی خصوصا در ایران نشان از این دارد که هنوز مشتریان بانکی کانال شعب را کانال قابل اعتمادی توصیف می کنند و نمی شود به طور کلی این کانال ارتباطی را حذف نمود، اما قطعا کاهش و تغییر کارکرد شعب بانکی امری اساسی و پیش نیاز تحول در عرصه بانکداری و ورود به دروازه های بانکداری دیجیتال است.

حتی بسیاری از صاحب نظران با پیش بینی های جسورانه تری در این خصوص از پایان شعب فیزیکی بانکی طی 50 سال آینده سخن می گویند و معتقدند که فناوری هایی نظیر دوربین های حقیقت افزوده و صدا نیاز به حضور در بانک را به طور مطلق از بین خواهند برد و در ۲۰۳۰ هیچ کس از بانک استفاده نخواهد کرد.

همچنین در حال حاضر نیز در کشور، بسیاری از بانک ها از آمار بالای 85 تا 90 درصد انجام عملیات بانکی خارج از شعب خبر می دهند که این اعداد و ارقام گویای ضرورت تغییر در سیاست افزایش و حفظ شعب فیزیکی بانکها دارد. بدیهی است که البته این آمار مربوط به بخش تراکنش های بانکی است و بسیاری از خدمات هنوز و همچنان نیاز به رابطه چهره به چهره مشتری با متصدیان بانکی دارد، اما با این همه تغییر کارکرد و نیز کاهش تعداد شعب فیزیکی بانکها امری محتوم و ضروری برای شبکه بانکی به نظر می رسد.

چالش های پیش رو در کاهش شعب بانک ها برای شبکه بانکی

واقعیت این است که حتی بانک ها، خودشان با اضافه شعب شان مشکل دارند، چرا افزایش هزینه هایی که از این منظر به بانک ها تحمیل می شود رقم قابل توجهی است و اگرچه در اختیار داشتن شعب بالا در قالب مالکیت ساختمان و ملک می تواند ارزش دارایی های بانک را با افزایش ارزش ساختمان در کشور به طور مرتب افزایش دهد، ولی نکته اینجاست که به دلیل عدم شناسایی سود در صورتهای مالی، این افزایش سرمایه صرفا در افزایش دارایی های بانکی قابل رصد است.

اما بهرحال باید در نظر داشت که بانک ها در کاهش شعب، با پیچیدگی هایی نیز مواجه هستند. از طرفی، به گفته بسیاری از دست اندرکاران و مدیران بانکی، تعطیلی و کاهش شعب در برخی مناطق که حتی سود عملیاتی چندانی برای بانک نیز در بر ندارد، خصوصا در برخی استان ها و شهرستان های کوچکتر، با ملاحظات و حتی مقاومت هایی از سوی مسئولین استانی همراه است.

از سوی دیگر مسئله نیروی انسانی مازاد در صورت تعطیلی و کاهش شعب فیزیکی مطرح است که بانک ها را در موضوع تعطیلی شعب با ملاحظات و چالش هایی مواجه ساخته است. البته در بحث کاهش شعب فیزیکی صاحب نظران معتقدند که صرفا موضوع به تعطیلی شعب و کاهش نیروی انسانی شاغل در بانک ها منجر نخواهد شد، بلکه می توان این بخش از نیروی انسانی را در شبکه شعب با ارتقا به سطح بالاتری از دانش و مهارت و ارائه خدمات ارزش افزوده بانکی با ضریب کارایی و بهره وری بیشتر به کار گرفت.

بهر حال باید بر این نکته تصریح کرد که در فصل بانکداری دیجیتال، شعب به طور کلی از شبکه بانکی قابل حذف نیستند، بلکه باید با ارائه خدمات جدید از جمله بانکداری شرکتی یا مشاوره های تخصصی در حوزه های سرمایه گذاری با تغییرات شکلی، کاراتر و بهره ور تر از این کانال ارتباطی بهره برد.

باید دید بانکداری در ایران تا کجا می تواند در میان جمع اضداد ادامه حیات دهد و آیا خواهد توانست در زمان مناسب با موج تغییرات همراه شده و این تغییرات را در شیوه های مرسوم بانکداری اعمال نماید یا همچنان با صرف هزینه و منابع، اصرار بر مدل های آزمون و خطای پیشین دارد؟

برچسب ها: کاهش شعب بانکی نظام بانکی بانکداری دیجیتال اومنی چنل شعب فیزیکی بانکی بانکداری باز

ارسال نظرات

آخرین اخبار

پربازدید ها

موضوعات روز