پیدا و پنهان رمزهای یکبار مصرف بانکی

موضوع اجباری شدن رمزهای پویا در حالی همچنان مورد تاکید مقامات بانک مرکزی است که هنوز پیچیدگی ها و چالش هایی در خصوص اجباری کردن استفاده از رمزهای یکبار مصرف، هم برای بانک ها و هم مشتریان شبکه بانکی مفروض است.

کد خبر: ۳۷۹۱۸

تیتر20 / سارا دلیریان - گسترش دزدی های اینترنتی و جرایم فیشینگ و تعدد پرونده های قضایی مرتبط، چندی است که موضوع لزوم راهکارهای مقابله با این دسته از سو استفاده ها را بیش از پیش مورد توجه قرار داده است. استفاده از رمزهای یکبار مصرف به عنوان یکی از راهکارها در جهت مقابله با این پدیده از سال گذشته به طور جدی از سوی بانک مرکزی مطرح شده و در محافل رسانه ای نیز بدان پرداخته می شود.

نیمه دوم سال گذشته بانک مرکزی اعلام کرد که از خرداد ماه سال ۱۳۹۸ مردم باید به صورت اجباری، برای پرداخت‌های اینترنتی خود به جای رمز دوم ثابت از رمز دوم یک‌بار مصرف یا پویا استفاده کنند. بر این اساس، قرار شد که برخی از بانک‌ها از همان زمان به صورت اختیاری رمز دوم یک‌بار مصرف را در اختیار مشتریان خود قرار دهند و از خرداد ماه سال جاری استفاده از این رمزها اجباری شود.

اما با رسیدن به زمان موعود بانک مرکزی، در خرداد ماه برخی مسائل باعث شد تا موضوع اجباری‌شدن رمزدوم پویا به تعویق بیافتد، از جمله عدم آمادگی های زیرساختی در برخی بانک ها، حذف برخی از اپلیکیشن‌های ایرانی توسط شرکت اپل و گوشی های آیفون که احتمال می‌رفت که با اجباری شدن رمز دوم پویا، پس از مدتی برخی اپلیکیشن‌های بانکی حذف شده و برای مردم مشکل ایجاد شود.

هرچند که هنوز استفاده از رمز دوم پویا اجباری نشده و بانک مرکزی از آن زمان تاکنون اظهار نظری برای تعیین ضرب العجل درخصوص اجباری شدن این موضوع نداشته، اما به تازگی رییس پلیس فتا اعلام کرده که به زودی رمزهای یکبار مصرف با هماهنگی بانک مرکزی عملیاتی می‌شود.

کارشناسان چه می گویند؟

عموم کارشناسان حوزه بانکداری و فناوری اطلاعات بانکی معتقدند در شرایط فعلی عمده مشکل در زمینه کاربری استفاده اجباری از رمزهای پویا است.

استفاده از این تکنولوژی به لحاظ نوع کاربری برای افراد با سطوح مختلف سواد دیجیتال قطعا دشواری هایی به همراه خواهد داشت و این اصلی ترین نگرانی بانک ها از اجرای این موضوع است. به اعتقاد بسیاری از صاحب نظران، شاید اگر از ابتدا افراد با همین سطح دشوار از کاربری وارد فضای بانکداری الکترونیک شده بودند، مساله به تدریج بسیار هم سهل و آسان می شد اما در شرایط فعلی گذار از یک روش بسیار سهل به روشی که پیچیدگی های متعددی در پی خواهد داشت قطعا مسائلی برای بانک ها و مشتریان آنها ایجاد خواهد کرد و حتی تبعات گسترده ای بر بسیاری از سایر بازیگران تراکنش های خرد از جمله شرکتهای پرداخت، بسیاری از فین تک ها و حتی اپراتورها برجای خواهد گذاشت.

بهرحال اجباری شدن این موضوع یکی از انتقاداتی است که عموم مدیران و کارشناسان بانکی به این اقدام دارند و معتقد هستند همزمان با افزایش آگاهی عمومی و سواد بانکداری دیجیتال به مشتریان بانک ها نیز می توانند زمینه استفاده مشتریان خود از رمزهای پویا را در بسترهای مختلف فراهم نمایند و تبعا موضوع افزایش امنیت در تراکنش های اینترنتی سبب تمایل و استفاده هرچه بیشتر مشتریان به انتخاب و بهره گیری از رمزهای پویا خواهد شد.

اجباری سرگیجه آور!

در حالی که اغلب بانک ها استفاده از رمز دوم پویا را در دستور کار خود قرار داده‌اند که راهکار عمده معرفی اپلیکیشن های رمزساز برای مشتریان است. یعنی هر مشتری بانکی با توجه به تعداد حساب ها و کارت های بانکی که دارد باید یک اپلیکشن تولید رمز یکبار مصرف از بانک مربوطه دریافت و نصب نماید و این یعنی یک پیچیدگی و سردرگمی به تمام معنا!

بر این اساس، تعدد اپلیکیشن های موبایلی برای دارندگان حساب های بانکی نزد بانک های مختلف از جمله مسائلی است که باید به آن اندیشید. صرف نظر از اینکه هنوز هستند برخی از مشتریان که دسترسی به گوشی های هوشمند ندارند، اگرچه حتی بسیار اندک، تعدد و فراوانی این اپلیکیشن های بانکی روی گوشی های کاربران عملا به طرح موضوع جدیدی خواهد انجامید که باید چندصباحی بعد زعمای قوم راه حلی برای خود همین مسئله بیابند. مشکلی که امروزه با تعدد دبیت کارتهای بانکهای مختلف در کیف پول بسیاری از افراد، تصویری عجیب از بانکداری الکترونیکی در کشور را به رخ می کشد.

تامین امنیت تراکنش های بانکی با رمزهای پویا، رایگان یا کارمزدی؟!

هم چنین موضوع دریافت کارمزد برای ارائه این سرویس نیز یکی دیگر از چالش های مطرح در این موضوع است، با توجه به اینکه روش های متعددی برای ارائه رمز یکبار مصرف موجود است از جمله پیامک، استفاده از توکن های فیزیکی یا اپلیکیشن های موبایلی، اما هنوز تکلیفی برای منبع هزینه کرد این موضوع مشخص نیست و با توجه به هزینه های بالا در سایر روش ها و سهولت و ارزانی دسترسی به اپلیکیشن های موبایلی عموما بانک ها اقدام به ارائه این سرویس از طریق اپلیکیشن های رمزساز نموده اند.

بنابر این تعدد اپلیکیشن های رمزساز یکی از مسائلی است که مشتریان با آن مواجه خواهند شد .

این در حالی است که شنیده ها و پیگیری های خبرنگار تیتر20 حاکی است که یکی از شرکت های خصوصی برای حل این مسئله، راهکاری ارائه کرده که اپلیکیشن های بانکی سرویس گیرنده از این راهکار، به شکل نرم افزار واحدی برای مشتریان قابل ارائه خواهد بود و بر اساس این زیرساخت واحد، نیازی به نصب و استفاده مشتری از اپ های مختلف نیست که البته پیاده سازی این سرویس برای بانک ها مستلزم هزینه بسیار بالایی است که با توجه به الزام بانک مرکزی مبنی بر رایگان بودن سرویس ارائه رمزهای یکبار مصرف، عملا بر چالش های موجود افزوده و با توجه به انحصاری بودن این سرویس از سوی شرکت مذکور، حتی برخی شایعات حکایت از رایزنی های این شرکت برای تسریع در اجباری شدن رمزهای یکبارمصرف دارند.

البته آنطور که از سوی برخی مدیران شبکه بانکی مطرح شده طی چندروز گذشته نامه ای از سوی بانک مرکزی به بانک ها ابلاغ شده که خبر می دهد شاید بانک مرکزی راسا اقدام به ایجاد چنین زیرساختی برای ارائه رمزهای پویا نماید که همه بانک ها بتوانند از این زیرساخت استفاده کنند. البته دور از انتظار نیست که ایجاد چنین زیرساختی فرآیندی زمان بر خواهد بود.

در شرایط موجود، رمزهای یکبار مصرف چاره ساز خواهند بود؟

این واقعیتی است که بانک ها به شدت نگران تبعات اجرای الزام آور این طرح هستند، تبعاتی نظیر شکل گیری نارضایتی مشتریان تا ناهماهنگی های احتمالی و حتی عدم تمکین برخی از بانک ها که می تواند منجر به کوچ مشتریان از بانک های اجرا کننده شود و بهر حال افت حجم تراکنش ها در صورت اجرای حساب نشده این طرح، سیلی خواهد بود که می تواند بانک ها را با خود ببرد.

بهرحال رمزهای بانکی در طیف گسترده ای از خدمات بانکداری الکترونیک مورد استفاده قرار می گیرند از خرید شارژ و پرداخت قبوض خدماتی گرفته تا انواع خریدهای اینترنتی و جابه جایی وجوه و این مساله اتفاقا در موضوع پرداخت های خرد بیشتر قابل توجه است و عدم توجه به تبعات حاصل از اجباری شدن رمزهای پویا در فضایی که آمادگی عمومی و دانش لازم برای این اقدام نزد عموم مهیا نیست، می تواند دستاوردهای بانکداری را در کشور به یکباره با عقب گردی قابل توجه مواجه سازد.

برچسب ها: رمز یکبار مصرف بانکی رمز دوم پویا بانک مرکزی اپلیکیشن رمزساز فیشینگ خرید اینترنتی بانکداری الکترونیک

ارسال نظرات

آخرین اخبار

پربازدید ها

موضوعات روز

پیدا و پنهان رمزهای یکبار مصرف بانکی

فرآیندی که اعصاب گوشی هایمان را نشانه رفته است

راههای نرفته برای فراگیری رمزهای یکبار مصرف

آخرین اخبار

پربازدید ها