یک موضوع کهنه اما حل نشده/ چرا برخی از بانک ها تراکنش های کوچک را پیامک نمی زنند؟!

در حالی که مشتریان بانکی عموما هزینه ای را به طور سالیانه برای پیامک های بانکی می پردازند اما بسیاری از بانکها در اقدامی غیررسمی تراکنش های با مبالغ پایین را برای مشتریان پیامک نمی کنند. اگرچه این موضوع نارضایتی هایی برای مشتریان به همراه دارد اما بانک ها نیز در این خصوص استدلال هایی دارند.

کد خبر: ۳۸۲۴۲

بدیهی است که می توان در این زمینه از الگوهای موثر در نظام بانکی دنیا نظیر گسترش کیف های پول الکترونیک و پرداخت های آفلاین بهره برد.

تیتر20 / سارا دلیریان - بانکداری به ذات تغییرات و تنوعات جدید در حوزه خدمات بانکداری نوین، با چالش های جدیدی نیز مواجه است. انتظار مشتریان نسبت به دریافت خدمات و محصولات جدید از یکسو و چالش هزینه ها و کارمزدهای نامتناسب در سیستم بانکی از سوی دیگر، همراه با ورود بازیگران موثر غیربانکی و نقش تاثیرگذار آنها بر خدمات غیرحضوری پرداخت در نظام بانکی سبب شکل گیری مطالبات و چالش های تازه ای در شبکه بانکی شده است.

موضوع ارسال پیامک تراکنش های بانکی و هزینه های مرتبط با آن از جمله موضوعاتی است که اگرچه تازگی ندارد اما با گذشت زمان ابعاد تازه ای یافته و چالش های جدیدی از منظر ارتباط با مشتری برای بانک ها ایجاد کرده است.

موضوع هزینه ارسال پیامک ها که هرساله در یک موج جدید رسانه ای خبرساز می شود و بانک ها و مشتریان همواره از نامتناسب بودن رقم دریافتی و پرداختی برای این سرویس بانکی سخن می گویند، با افزایش هزینه ها و افزایش پرداخت های خرد در شبکه بانکی و عدم تمکین برخی از بانک ها در خصوص ارسال پیامک تراکنش های خرد به مشتریان به گره کوری تبدیل شده که با توجه به ابعاد موضوع به نظر می رسد باید راه حل نهایی و جامعی برای آن اندیشیده شود.

مشتریان در شبکه بانکی با توجه به هزینه ای که به طور سالیانه برای دریافت پیامک های تراکنش می پردازند، انتظار دارند بانک عامل، هر تراکنشی را در هر دامنه مبلغی در کوتاهترین زمان ممکن برای آنها ارسال کند، خواه خرید شارژ یک هزار تومانی یا خواه خرید سوپرمارکتی ده هزار تومانی و حتی پرداخت های آنلاین با مبالغ خرد زیر ده هزار تومان.

داستان پرغصه تراکنش های خرد ؛آمار های قابل تامل!

در حالی مطالبه مشتریان از بانک ها بابت ارسال پیامک تراکنشی مطرح است که آمارهای شاپرک نشان می دهد با وجود افزایش نرخ کالا و خدمات در بخش های مختلف، اما هنوز تراکنش های خرد سهم بزرگی از بازار تراکنش بانکی در اختیار دارند، به طوری که در یک ماهه مهر سال جاری 23.92 درصد تعداد تراکنش های ابزار کارت خوان فروشگاهی، مبلغ زیر 5هزار تومان داشته اند. بر همین اساس بیشترین تعداد تراکنش های ابزار کارتخوان فروشگاهی دارای مبلغی بین 5 تا 15 هزار تومان بوده است، یعنی بازه ای که معمولا بانک ها تراکنش های این بازه را به مشتریان خود ارسال نمی کنند. شاید تعجب کنید اما در همین ماه 474.776.203 عدد تراکنش زیر 5 هزار تومان صرفا در ابزار کارتخوان فروشگاهی صورت گرفته است!

دامنه مبلغی تراکنش های انجام شده توسط ابزار پذیرش اینترنت، مبین آن است بیشترین تعداد تراکنش ها در بازه 5 تا 15 هزار تومان قرار گرفته و این بازه 31.84 درصد کل تراکنش های این بخش را در بر می گیرد.

همچنین در ابزار پذیرش موبایلی، شرایط قابل توجه تری حاکم است به طوری که عمده پرداخت ها در این بخش مربوط به تراکنش های خرد بوده و آمار نشان می دهد در مهرماه 42.31درصد مجموع تراکنش ها زیر 2 هزارتومان و 65 درصد تراکنش ها زیر 5 هزار تومان بوده است.

یعنی دقیقا همان بخش و مبالغی که به دلیل خودداری برخی از بانک ها در ارسال پیامک، مشتریان هرگز دسترسی و آگاهی مناسبی نسبت به این بخش از تراکنش های حساب خود ندارند و بعضا بابت برخی از کسورات حساب که به دلایلی از جمله کلاهبرداری های خرد یا برداشت بدون اطلاع از حساب مشتری صورت می گیرد آگاه نمی شوند.

در حالی که به زعم مشتری، بانک بر اساس قرارداد و تعهدی که بابت ارسال پیامک با مشتری دارد و هزینه ای که سالیانه یا فصلی دریافت می کند موظف است هرگونه برداشت از حساب را به مشتری اطلاع رسانی کند نه اینکه در اقدامی گاهی حتی بدون اطلاع رسانی قبلی، از ارسال پیامک بابت تراکنش های خرد امتناع ورزد چرا که بهرحال این حقی است که مشتری بابت قرارداد با بانک و هزینه پرداختی به آن، برای خود قائل است.

بانک ها گرفتار در نظام غلط کارمزد/ تراکنش های خرد هزینه سنگینی بر نظام بانکی تحمیل می کنند

اما بر خلاف انتظار مشتریان، بانک ها با این استدلال که علاوه بر هزینه های بالای پیامک تراکنش حساب مشتریان، نظام غلط کارمزد نیز باعث شده که بانک ها در موضوع تراکنش های خرد عملا زیان بالایی را متحمل شوند، به نوعی رسمی یا غیررسمی از ارسال پیامک تراکنشی با مبالغی کمتر از 10 یا 20 هزارتومان خودداری می کنند.

البته موضع گیری بانک ها در این موضوع متفاوت است، یک سر این طیف بانک هایی نظیر بانک صادرات قرار دارند که خردترین تراکنش حتی مبالغ زیر 2000 تومان را هم با ارسال پیامک به مشتری اطلاع رسانی می کند و سر دیگر طیف بانک هایی از جمله بانک ملت قرار دارند که در اقدامی نه چندان قانونی، رسما اعلام کرده که تراکنش های زیر سقف 30 هزارتومان را پیامک نمی کنند و مشتریان برای این درخواست باید قرارداد ویژه ای با بانک منعقد کنند.

البته نباید فراموش کرد که بانک ها سالهاست نسبت به اصلاح نظام کارمزدها در بخش ارائه خدمات و نیز نظام پرداخت الکترونیک انتقاد دارند.

در موضوع اخیر، بانک ها باید برای تراکنش های خرد علاوه بر هزینه ارسال پیامک، کارمزد های متناوبی نیز به شاپرک و شرکت های پرداخت بپردازند و این یعنی یک هزینه چندجانبه که در سال رقم قابل توجهی را به منابع بانکی تحمیل می کند.

مدیر فناوری اطلاعات بانک ملت در گفت و گو با راه پرداخت در این خصوص گفته است: «در حال حاضر بانک‌ها هزینه‌های سنگینی برای اجاره پایانه‌های فروش یا همان کارتخوان‌ها، پایدار و امن نگه‌داشتن همه شبکه و… متحمل می‌شوند که آنلاین بودن تراکنش‌ها تأثیر قابل‌ملاحظه‌ای در بالا بودن این هزینه‌دارد. بخش بسیار زیادی از هزینه‌های پرداخت‌های الکترونیک توسط شبکه بانکی کشور پرداخت می‌شود که بر هزینه تمام‌شده پول در بانک‌ها تأثیر می‌گذارد و قیمت خدمات بانکی بخصوص نرخ بهره علی‌الحساب تسهیلات را بالا می‌برد».

اما فارغ از اینکه هزینه هر تراکنش آنلاین چقدر است، آنچه بیشتر باید مورد توجه قرار بگیرد این واقعیت است که بخش بسیار زیادی از این هزینه توسط شبکه بانکی کشور پرداخت می‌شود که قطعا به صورت غیرمستقیم بر هزینه تمام‌شده پول در بانک‌ها تأثیر می‌گذارد و قیمت خدمات بانکی بخصوص نرخ بهره علی‌الحساب تسهیلات را برای دریافت‌کنندگان وام بالا می‌برد.

اما در سوی دیگر موضوع پرداخت های خرد، شرکت های پرداخت (PSP ها) هستند. در واقع با وجود اینکه بخش مهمی از کارمزدهای تراکنشی در این حوزه به جیب شرکت های پرداخت می رود اما هزینه های پنهان این موضوع باعث شده تا شرکتهای پی.اس.پی هم دل خوشی از فراوانی پرداخت های خرد نداشته باشند. صنعت پرداخت به عنوان یکی از راهکارها موضوع پیاده سازی و گسترش استفاده از کیف پول الکترونیک به صورت آفلاین را پیشنهاد و پیگیری نموده است، اما بانک ها هنوز دستاورد جامعی در این خصوص به دست نیاورده اند و چالش جدید در ارتباط مشتری با بانک هر روز در حال گسترش بیشتری است.

قطعا در شرایطی که انجام هرگونه تراکنش الکترونیک برای دارندگان کارت های بانکی کاملا رایگان است و فرهنگ سازی و اطلاع رسانی خاصی نیز از سوی نهادهای متولی در خصوص هزینه های سربار تراکنش های خرد و بی کیفیت بر نظام بانکی و شبکه ذیقیمت شاپرک انجام نشده، اقدام یکسویه در خصوص عدم ارسال پیامک، از سوی بانک ها، راهگشا نخواهد بود. بدیهی است که می توان در این زمینه از الگوهای موثر در نظام بانکی دنیا نظیر گسترش کیف های پول الکترونیک و پرداخت های آفلاین بهره برد.

در نهایت گسترش پرداخت های خرد از یک سو و چالش های مبتلا به این مساله از جمله نارضایتی مشتریان در خصوص عدم دریافت پیامک های تراکنشی در دامنه مبلغی پایین، صحه ای است بر این مدعا که باید نهاد نظارتی و رگولاتور نسبت به تعیین وضعیت نهایی در این خصوص و نیز موضوع اصلاح نظام کارمزدهای بانکی اقدام نماید، بهرحال این انتظار منطقی مشتریان از بانکهای طرف قرارداد است که بابت هزینه پرداختی، پیامک های تراکنش حساب خود را دریافت نمایند.

برچسب ها: پیامک تراکنش بانکی کارمزد پیامک بانکی پرداخت های خرد بانک صادرات ایران بانک ملت اصلاح نظام کارمزد کیف پول الکترونیکی شرکتهای پرداخت الکترونیک

ارسال نظرات

آخرین اخبار

پربازدید ها

موضوعات روز