نقش بازار ارز در کمیت و کیفیت سفرهای داخلی چیست؟

تیتر20–سفر خارجی در دو سال اخیر در قیاس با سال های قبل برای بیشتر اقشار صرفه اقتصادی نداشته و جذابیتی ندارد. افت چشمگیر در میزان تقاضای سفر به خارج از کشور باعث شده تا سفرهای داخلی رونق نسبتا خوبی داشته باشند.

با این همه بیراه نیست اگر بگوییم افزایش قیمت دلار در سال 97 باعث شد تا مدت قابل توجهی صنعت گردشگری در سراشیبی قرار بگیرد. نرخ هتل، ویزا و گاهی نرخ پرواز ارتباط مستقیمی با گرانی ارز دارد. نرخ تورهای خارجی از سال 97 تاکنون بعضا سه الی چهار برابر هم شده است.

با این وجود تورهای داخلی بعد از این تحول در بازار ارز نه تنها دچار آسیب جدی نشدند بلکه در برخی مسیرها شاهد استقبال بیشتر هم شدند. در این بین سوال اصلی اینجاست که چرا هزینه سفرهای داخلی این روزها اینقدر زیاد است.

باید به این نکته توجه داشت که افزایش قیمت ارز اگرچه مسافران تورهای خارجی را به سمت تورهای داخلی سوق داده اما به هر شکل این افزایش نرخ بر همه ابعاد زندگی از جمله سفر حتی اگر داخلی باشد تاثیر می گذارد. نرخ غیر واقعی ارز فقط یکی از دلایل گرانی سفرهای داخلی است. نبود زیرساخت مناسب و همچنین عدم توزیع تعطیلات و فصلی بودن سفر را می توان از دیگر دلایلی دانست که به گرانی سفر داخلی منجر می شود.

کارشناسان گردشگری معتقدند این عوامل دست به دست هم داده اند تا سفرهای داخلی برای گردشگران گران تمام شود و حتی برای بسیاری سفر داخلی نسبت به سفرهای خارجی گران به نظر بیاید.

علی اصغر شالبافیان، کارشناس گردشگری در این باره به دنیای اقتصاد گفته است: هزینه تمام‌شده سفرهای داخلی بالاست، چون قیمت سفرهای داخلی تابع هزینه تمام‌شده سفرهاست. از هزینه حمل و نقل گرفته تا هزینه محل اقامت، خورد و خوراک، مسائل تفریحی و گردشگری در مقصد و... که مجموعا رقم بالایی خواهد بود.

عدم توزیع تعطیلات و فصلی بودن سفر مساله ای است که چند سالی است محل بحث فراوان است. در دو سه سال اخیر تعطیلات زمستانی مدارس وارد ابعاد جدیدی شده است. مساله ای که هم آموزش و پرورش و هم میراث فرهنگی و گردشگری هم با آن موافق هستند اما به دلایل مختلف هنوز محقق نشده است. مونسان چندی پیش در این رابطه تاکید کرده بود: مناطق جنوبی کشور جاذبه‌های خوبی برای گردشگری در فصل زمستان هستند که اگر تعطیلات ۲۰ روزه تا یک ماهه مدارس اتفاق بیفتد به توسعه گردشگری در این مناطق کمک خوبی می‌کند.

گرانی بنزین در ماه های اخیر هم دلیل دیگری است که بر کاهش سفر تاثیرگذار بوده است. اگرچه حرف های ضد و نقیض در رابطه با سهمیه سفر بنزین زیاد است اما آنچه مسلم است با توجه به وضعیت فعلی بعید به نظر می رسد شاهد افزایش سفر در سال آینده باشیم.

سیاست‌های مختلفی مانند کارت سفر، یارانه سفر، قسط‌بندی هزینه‌های سفر و... همواره به منظور پاسخ به مطالبه ارزان سازی سفر اجرایی شده است. ضمن اینکه گرانی خدمات باکیفیت هر سال بیش از گذشته افت کیفی سفرهای داخلی را به همراه دارد./سلام نو