کرونا تولیدکنندگان فرش را بیکار کرد

تیتر20- فرش دستبافت ابریشم قم را باید نماد صادرات این استان نامید چراکه  این فرش زیبا با تاروپود ابریشمی خود چشم گردشگران و تاجران خارجی و داخلی را مجذوب کرده و از جلوه‌های مهم صادرات قم و هم‌چنین برند منحصربه‌فرد شهر قم است.

قم پایتخت تولید فرش ابریشم کشور است و 90 درصد این صنعت به خارج از کشور صادر می‌شود و طبق آخرین آمارهای به دست آماده سالانه بیش از 40 متر هزار مترمربع فرش دستبافت با هنرمندی دستان هنرمند بافندگان قمی تولید و سالانه 10 میلیون فرش از استان صادر می‌شود.

آنچه فرش دستبافت ابریشم قم را از دیگر استان‌هایی که در زمینه فرش دستبافت حرفی برای گفتن داشته متمایز کرده وجود ابریشم خالص و ظرافت و زیبایی و همچنین تنوع در نقشه و رنگ‌های آن است که این شهر مقدس را مهد و قطب تولید فرش دستبافت ابریشم نامیده است.

فرش دستبافت ابریشم قم تاریخی 100 ساله دارد و این استان را سرآمد طراحی و تولید این نوع فرش در کشور و حتی سطح جهان کرده است، هرچند با توجه به بی‌توجهی مسئولان و سایه شوم تحریم، مشکلات و نوسانات ارزی این روزها حال این فرش زیبا که زمانی تاروپود ابریشمی خود را به رخ جهانیان می‌کشید و بازارهایی را دست‌وپا کرده بود خوش نیست ولی همچنان اندک بازارهای داخلی و خارجی خود را حفظ کرده است.

سایه کرونا بر سر فرش دستباف قم

ماه‌های بهمن و اسفندماه سال گذشته بود که فرش ابریشم قم آماده عرض‌اندام برای کسب مشتریان و همان اندک بازارهای جهانی بود که ناگهان ویروسی منحوس سایه خود را بر بازار این فرش افکنده و درست در زمان اوج فروش این اندک بازار فروش را با رکود روبرو کرد.

درحالی‌که با نزدیکی به عید نوروز تولیدکنندگان آماده تحویل فرش‌های ابریشمی تولید خود از دست بافندگان بودند، به دلیل بحران کرونا تولیدکنندگان حتی فرصت سرکشی به فرش‌های تولید خود در کارگاه‌های تولیدی براثر رعایت پروتکل‌های بهداشتی هم پیدا نکرده و ناگهان این ویروس بر تاروپود این فرش گره انداخته و به دلیل رکود بازار دستمزد بافندگان فرش پرداخته نشد و افرادی که در چرخه تولید این صنعت سهمی داشتند از کار بیکار شدند.

امروز تولیدکنندگان جدای از تحمل سختی نوسانات ارز، کاهش بازارهای هدف در بحران کرونا، با مشکل شدید نقدینگی روبرو هستند که اگر مسئولان چاره‌ای برای این صنعت نداشته باشند این موضوع ممکن است فرش ابریشم را از عرش به فرش با تنزل شدید تقاضا روبرو شود.

با گفت‌وگوهایی که با چند تولیدکننده مطرح قمی داشتیم آن‌ها جدای از تحمل سایه شوم تحریم ظالمانه اقتصادی؛ باید بحرانی که بر اثر ویروس کرونا بر بازار فرش سایه انداخته را تحمل کنند درحالی‌که نیاز بیشتری به حمایت و اعطای تسهیلات دارند.

کرونا و کاهش شدید نقدینگی

یک تولیدکننده به نام قمی که 62 سال از عمر خود را در زمینه تولید؛ فروش و صادرات فرش ابریشم سپری کرده است ضمن ابراز نگرانی از وضعیت کنونی صنعت فرش ابریشم می‌گوید: بحران کرونا وضعیت فرش دست‌بافت ابریشم قم را ناامن کرده است ما حتی نمی‌توانیم به کارگاه‌ها و یا محل بافت فرش خود سرکشی کنیم با این بحران نمی‌توان آینده‌ای برای این فرش پیش‌بینی کرد، به دلیل نبود بازار فرش‌ها در انبارها مانده و ما هم به دلیل نبود مشتری با کاهش شدید نقدینگی روبرو هستیم.

محمد امجدی ادامه می‌دهد: با رکود در بازار فرش دستبافت ما حتی توان پرداخت دستمزد بافندگان را نداریم و بیشتر معاملات ما با چک صورت می‌گیرد در زمانی که ما چشم‌انتظار گردشگران خارجی که مشتریان مهم این فرش هستند بودیم، کرونا تأثیر منفی بر بازار فرش گذاشته و چالش‌هایی را برای ما به ارمغان آورد.

نحسی کرونا بر اندک بازار هدف فرش ابریشم

یکی دیگر از تولیدکنندگان فرش دستبافت که بیش از 30 سالی در زمینه تولید و صادرات فعالیت قابل قبولی داشته بیان می‌کند: وقتی صحبت از فرش ابریشم به میان می‌آید ناخودآگاه فرش دستبافت ابریشمی قم به ذهن‌ها می‌آید، نماد صادرات قم صنعت فرش ابریشم بود که تا قبل از تحریم همه بازارهای اروپایی و حاشیه خلیج‌فارس و حتی آمریکا را قبضه خود کرده بود ولی با تحریم اندک بازارهای هدفی را داشتیم که راضی‌کننده بود.

رضا جعفرنژاد بیان می‌کند: خود را برای نوروز و بازار فروش آماده کرده بودیم، هم‌چنین در حال برنامه‌ریزی برای ورود با بازارهای اروپایی بودیم و بازارهای داخلی خوبی هم داشتیم ولی بحران کرونا همان اندک بازار هدف ما را هم تحت تأثیر گذاشت و ما مشتریان خود را به دلیل قطع ارتباطات از دست دادیم.

به گفته وی، 200 کارگر در چرخه تولید فرش دستبافت باهم ارتباط دارند و من به دلیل نبود نقدینگی مجبور هستم 60 نفر از کارگران خود را بیکار کنم، دولت باید با پرداخت تسهیلات کم‌بهره ما را حمایت کند این صنعت تأثیر مطلوبی بر صادرات و اقتصاد استان دارد.

چالش تولیدکنندگان فرش با کاهش شدید نقدینگی

رئیس اتحادیه بافندگان، تولید و فروش فرش دستبافت قم عنوان می‌کند: به‌طور طبیعی صنعت فرش دستبافت ابریشم از بحران کرونا بی‌نصیب نیست مهم‌ترین تأثیر آن بر تولیدکنندگان بیشتر نمود دارد، چراکه با توجه به شیوع بیماری کرونا و لزوم رعایت اصول بهداشتی قادر به سرکشی از کارگاه‌های قالی نیستند، بحث دوم هم چرخش مالی است که این تولیدکنندگان درست در زمانی که اوج فروش فرش‌های آن‌ها بود با رکود مواجه و با کاهش شدید نقدینگی روبرو شدند.

هادی راد می‌افزاید: ماه‌های بهمن و اسفند اوج فروش فرش دستبافت ابریشم است که ما در این زمان بازار را دست دادیم و نقدینگی‌ها به‌شدت کاهش یافت 90 درصد تولیدکنندگان مزد بافندگان خود را نداده‌اند شب عید کرونا معادلات فروش را به هم زد.

وی در پاسخ به این سؤال که مسئولان حمایتی نکرده و چگونه می‌توان این آسیب را جبران کرد اضافه می‌کند: ما درخواست‌های متعددی در ارتباط با تخصیص تسهیلات ارزان‌قیمت به مراجع مربوطه دادیم؛ حداقل هر تولیدکننده خرد نیاز به یک میلیارد نقدینگی دارد هم‌چنین تولیدکنندگان شناخته‌شده هم نیاز آن‌ها تا 10 میلیارد تومان است .

وجود فرش صد درصد ابریشم استان قم شهرت جهانی دارد و باید صادرات این صنعت مورد توجه قرار گیرد، اما زمانی نوسانات ارزی و حال بحران کرونا این صنعت را تحت‌الشعاع خود قرار داده و علیرغم عدم صادرات، تعدادی از تولیدکنندگان و بافندگان بیکار شده‌اند./تسنیم