مسئولان پیش از آغاز فرایند آزادسازی نیز نسبت به فروش سهام عدالت به غیر حتی با دادن وکالتنامه هشدار داده بودند و این کار را غیرقاتونی عنوان کردند.
حسین فهیمی، مدیرعامل شرکت سپردهگذاری مرکزی در این خصوص اظهار کرده بود: سهامداران به هیچ وجه سهام عدالت خود را به صورت وکالتی نفروشند و فریب سودجویان را نخورند.
در تماس تلفنی با چند خریدار غیررسمی سهام عدالت، مشخص شد که بازار سیاه سهام عدالت وجود دارد، در ادامه جزئیاتی از نحوه معامله و فروش این سهام به گفته مسئولان باارزش، در بازاری غیررسمی آمده است.
با این حال همچنان آگهیهای خریدوفروش غیررسمی سهام عدالت فعال است و خریداران این سهام مدعیاند به راحتی میتوانند سهام را به پول نقد تبدیل کنند.
سهام عدالت در بازار سیاه چند؟
براساس آخرین آمارها در پایان معاملات بورس روز یکشنبه ۲۹ تیر ماه، ارزش سبد سهام عدالت ۵۳۲ هزار تومانی به ۱۸ میلیون و ۸۶۷ هزار تومان رسید که با این حساب ارزش سهام یک میلیون تومانی به بیش از ۳۵ میلیون تومان رسیده است.
یکی از خریداران غیررسمی سهام عدالت خود را فرهنگی و با ۳۳ سال سابقه کار در دبیرستانهای خراسان شمالی معرفی میکند و به گفته خودش حالا کارش سبدگردانی است. وی در خصوص قیمت سهام عدالت میگوید: من سهام یک میلیون تومانی را به قیمت ۹ میلیون تومان میخرم.
وی در پاسخ به این سوال که الان ارزش سهام عدالت بیشتر از ۳۰ میلیون تومان است، چرا تا این حد ارزان میخرید؟ اینطور استدال میکند که «درست است الان قیمت سهام خیلی بالاست، ولی سهامدار که نمیتواند ۱۰۰ درصدش را بفروشد.»
خریدار دومی از فعال بودن بازار سیاه خریدوفروش سهام عدالت در اردبیل خبر و قیمت بالاتری را نسبت به خریدار اول پیشنهاد میدهد. مبلغ پیشنهادی او معادل ۷۰ درصد از ارزش سهام یک میلیون تومانی است. وی این سهام را به قیمت ۲۵ میلیون تومان (حدود ۱۰ میلیون تومان کمتر ارزش کل سهام) میخرد.
خریدار سوم با تردید از معامله حرف میزد و درباره شک و شبههای که به خاطر غیرقانونی بودن این معامله برایش وجود دارد اذعان میکند: «تا الان دامادم سهام عدالت میخرید، چند وقتی هست که خارج از ایران است، من هم دارم تحقیق میکنم که راه او را ادامه بدهم. به تازگی به فکر خرید سهام عدالت افتادهام و تجریه آنچنانی ندارم ولی خریدار هستم».
او در نهایت در خصوص قیمت خرید میگوید: چند نفر دیگر هم هستند میخواهند سهامشان را بفروشند که میخواهم بخرم، اگر قرار شد این کار را انجام دهم به قیمت روز میخرم.
قیمت پیشنهادی خریدار چهارم هم نزدیک به قیمت روز پرتفوی سهام عدالت است، او هر سهم ۵۰۰ هزار تومانی را به قیمت ۱۸ میلیون تومان میخرد.
این خریدار نیز همانند قبلی در معامله سهام عدالت شک دارد و میگوید: من خیلی هم مشتاق هستم که سهام عدالت بخرم، ولی الان غیرقانونی است، اگر با این روش بخواهید واگذار کنید برای هر دو ما دردسر میشود.
روش معامله
فروش سهام عدالت به صورت وکالتی یا با روشی به غیر از فروش از طریق کارگزاریهای بانکی و غیربانکی، قانونی نیست؛ با این حساب این خریداران برای خرید آن چه میکنند؟
خریدار اولی که قیمت کمتری نسبت به دیگر خریداران پیشنهاد میدهد اما به نظر میرسد از غیرقانونی بودن خرید سهام عدالت آگاهی بیشتری دارد، زیرا از روش پیچیدهتری برای معامله خود استفاده میکند و به نوعی با محکم کاری بیشتری خرید میکند.
وی در پاسخ به این سوال که سهامدار چطور سهامش را به شمار بفروشد؟ میگوید: فروشنده باید به دفتر ثبت اسناد بیاید و وکالت بلاعزل به من بدهد؛ چون سهام در سبد بورسی فروشنده ثبت میشود باید کد بورسی را هم به من بدهد، این کد بورسی تا زمانی که اجازه فروش داشته باشم در اختیار من است، وقتی سهام را فروختم کد بورسی را به فروشنده برمیگردانم.
وقتی از شرایط دیگر معامله میگوید مشخص میشود که از سهام عدالت اطلاعات کاملی دارد، او برای فروشنده با هزینه خودش یک سیم کارت میخرد و به گفته خودش، بلافاصله شماره جدید را با شمارهای که در سامانه خصوصیسازی ثبت شده جایگزین میکند. حتی در وکالتنامه هم این موضوع نوشته میشود که این شماره به صورت امانت دست خریدار است تا سوداستفادهای نشود.
به گفته خریدار دوم، فروشنده با اصل شناسنامه و کارت ملی به دفترخانه میرود و یک وکالتنامه سه برگی به خریدار میدید و ۱۰۰ درصد سهام را میفروشد که معامله با وکالتنامه رسمی انجام میشود. از این وکالت سه برگی یک برگ در دست خریدار، یک برگ دست فروشنده و یک برگ هم در دفتر ثبت میماند.
فروشنده چطور به پول میرسد؟
دو فروشنده اول که نسبت به خریدوفروش سهام عدالت با جزئیات بیشتری حرف میزنند درباره نحوه پرداخت پول به فروشنده میگویند که پول را در دفترخانه به صورت نقدی یا کارتبهکارت پرداخت میکنند.
خریدار اولی میگوید که تا الان ۱۵ عدد سهام یک میلیون تومانی خریده است.
وی در خصوص خریدهای اول خود عنوان میکند: روزهای اولی که سهام عدالت آزاد شد، چند نفر به من اصرار کردند که سهام عدالتشان را بخرم. حتی میگفتند که ما سهام ۵۰۰ هزار تومانی را به قیمت یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان با وکالتنامه میفروشیم، ولی من همان موقع که سهام ۵۰۰ هزار تومانی شش میلیون تومان بود را به قیمت چهار میلیون تومان خریدم. قولنامه بین خودمان نوشتیم دو سه نفر هم به عنوان شاهد امضا کردند که من این افراد را راهنمایی کردم که به علت رشد بیرویه بورس ایران چند ماه دیگه ارزشش سه چهار برابر میشود و گفتم که نفروشید، ولی خودشان اصرار داشتند و گفتند ما نیاز شدید داریم و با علم به همه موارد میفروشیم.
خریداران با سهام عدالت چه میکنند؟
خریدار اولی میگوید: من تا الان هیچ یک از سهامی که خریدهام را نفروختهام و تا زمانی که همه سهام قابل فروش نشود نمیفروشم.
خریدار دومی هم اظهار میکند: من سهامی که میخرم را جمعآوری میکنم، سپس با شرکتها قرارداد میبندم، یا تمامش را میفروشم یا سودش را ماه به ماه میگیرم.
آخرین اخبار و نتایج پیگیریهای تجارتنیوز درباره سهام عدالت را در صفحه اختصاصی سهام عدالت این سایت خبری بخوانید./ تجارت نیوز