زعفران گران می شود؟

تیتر20- کرونا نه تنها بازار داخلی را متوقف کرد که به توصیه سازمان‌های بهداشتی انجام هر گونه جابه‌جایی کالا و مسافر هم به نوعی متوقف شد تا از شیوع گسترده ویروس جلوگیری شود؛ بر همین اساس نبض تند صادرات کندتر و کندتر شد و در مواردی حتی به توقف کامل رسید.

صادرکنندگان عمده زعفران هم مانند دیگر صادرکنندگان با وضعیت باورناپذیری روبه‌رو شدند و محصولات خریداری‌شده به جای آنکه آماده صدور شوند برای نگهداری در انبارها بسته‌بندی شدند.

همچنان که به فصل برداشت محصول جدید زعفران یعنی مهرماه  نزدیک می‌شویم  شنیده‌ها حاکی از آن است که هنوز بازار با دپوی  محصول سال قبل به دلیل رکود ناشی از شیوع ویروس ناخوانده مواجه است.

 به گفته حمیدرضا محلاتی، مدیر عامل زعفران حمید ۱۱۰ از اسفند ماه سال گذشته مصارف زعفران به علت شیوع ویروس کرونا در بازار داخل و خارج با کاهش روبه‌رو شده  و روند صادرات نیز کاهش یافته است.

وی با اشاره به  رشد ۱۵ درصدی  تولید زعفران در بازار طی مدت یاد‌شده تصریح کرد: از این رو با کاهش تدریجی قیمت‌ها مواجه شدیم.

مدیرعامل زعفران حمید ۱۱۰ همچنین به خرید ۷۰ تن زعفران از سوی سازمان تعاون روستایی اشاره کرد و گفت: این امر موجب شد تا این سازمان به‌عنوان یک واسطه بزرگ بازار این محصول را به دست بگیرد، اما  به دلیل شرایط موجود بار خریداری شده روی دستشان ماند و فقط  اندکی قیمت‌ها با رشد مواجه شد.

وی در مورد صادرات زعفران در سال‌جاری تصریح کرد: از آنجا که بارهای صادراتی به‌صورت کانتینر به کشورهای مقصد ارسال می‌شوند، اما در شرایط کنونی به علت محدودیت پروازها در حجم‌های کمتر صادر می‌شوند و میزان صادرات بسیار اندک است.

محلاتی با بیان اینکه از اسفند سال گذشته تا اردیبهشت امسال به دلیل شیوع کرونا و بسته بودن مرزها، صادرات زعفران صورت نگرفته است، خاطرنشان کرد: اما میزان صادرات زعفران در خرداد ماه جاری بین ۷ تا ۱۰ درصد افزایش داشته است. هم‌اکنون حجم زیادی از زعفران در بازار موجود است و تقاضایی هم برای آن وجود ندارد. از این‌رو قیمت‌ها به نرخ‌های سابق بازگشت.

مدیرعامل زعفران حمید ۱۱۰ گفت: به دلیل عدم کاهش تقاضا برای زعفران در بازار داخلی و خارجی و همچنین عدم صادرات به دلیل شیوع بیماری کرونا با دپوی این محصول مواجه هستیم که در صورت ادامه روند فعلی رشد نرخ زعفران در ماه‌های آتی پیش‌بینی نمی‌شود.

وی افزود: هم‌اکنون قیمت زعفران بر اساس گرید‌های متفاوت بین  ۶ هزار و ۵۰۰  تا ۹ هزار و ۵۰۰  تومان در هر کیلو است   که نسبت به سال گذشته با کاهش قیمت مواجه شده است. در صورت ادامه روند کنونی و عرضه محصول برداشت جدید به بازار، پیش‌بینی می‌شود  این محصول در بازار کاهش قیمت را تجربه کند.

وی به هزینه‌های بالای حمل‌ونقل اشاره کرد و افزود: صادرکنندگان باید بیش از ۱۰۰ کیلوگرم محصول ارسال کنند تا هزینه‌های آنها سرشکن شود؛ در غیر این صورت به هیچ وجه صادرات این محصول در شرایط کنونی و محدود بودن پروازها توجیه اقتصادی نخواهد داشت.

مدیرعامل زعفران حمید ۱۱۰  توصیه کرد: بازار زعفران باید به کارشناسان و خبرگان این بخش واگذار شود تا از ایجاد نابسامانی در این بازار جلوگیری شود، زیرا با یک تا یک و  نیم میلیون نفر کشاورز در زمان پیک برداشت و از سوی دیگر جمعیت ۸۰ میلیون نفری متقاضی مواجه هستیم که هرگونه تصمیمات غیرکارشناسی موجب بر هم خوردن تعادل  عرضه و تقاضا در بازار خواهد شد.  

وی در مورد عرضه زعفران در بورس کالا نیز خاطرنشان کرد: متاسفانه عرضه این محصول در بورس محکوم به شکست است؛ زیرا عرضه و تقاضا در این بازار کارشناسی نیست. از جمله انتقادات وارده به عرضه زعفران در بورس کالا این است که انبوه کشاورزان از عرضه زعفران در بورس به دور هستند؛ به طوری که بیش از ۷۰ درصد زعفران‌کاران خرده‌مالکانی هستند که حداکثر یک هکتار زعفران کاشته‌اند. این موضوع  به معنای این است که بیش از ۷۰ درصد تولید زعفران ما در مقدار انبوه تولید می‌شود و در نقاط مختلف کشور پراکنده هستند که از عرضه زعفران در بورس بی‌بهره‌اند.

به اعتقاد کارشناسان این حوزه، محصولی که قابلیت صادراتی آن بالا است باید روی موضوع صادرات آن تمرکز شده و اقدامات در زمینه توسعه صادرات باشد؛ ضمن اینکه مجموعه‌هایی در این زمینه ایجاد شود و صرفا روی خرید تضمینی یا عرضه آن در بورس کالا تلاش نشود؛ زیرا این امر باری را روی دوش دولت تحمیل می‌کند که چاره کار نیست و باید مشکلات به طور اساسی رفع شود.

محلاتی با اشاره به اینکه  میزان تولید زعفران در سال ۹۷ بین ۳۵۰ تا ۳۸۰ کیلوگرم و در سال گذشته به ۵۰۰ کیلوگرم رسید، افزود: پیش‌بینی می‌شود امسال به علت بارش‌های مناسب تولید این محصول  با رشد ۱۰ درصدی مواجه شود.

وی با اشاره به اینکه  افزایش صادرات موجب افزایش تقاضا و رشد قیمت این محصول خواهد شد، تصریح کرد: با توجه به اینکه  صادرات زعفران ایران به کشورهای چین، امارات، هند و اسپانیا صورت می‌گیرد؛ اما در چند ماه اخیر به دلیل شیوع بیماری کرونا متوقف شد؛ از این رو این کشورها هم اکنون متقاضی زعفران به میزان زیاد هستند و با افزایش تقاضا رشد نرخ ۵۰ درصدی آن دور از انتظار نخواهد بود.

مدیرعامل زعفران حمید تاکید کرد: به دلیل آنکه زعفران از اقلام صادرات غیرنفتی محسوب می‌شود و ارز حاصل از صادرات باید به داخل کشور بازگردانده شود، ازاین رو باید برای صادرکنندگان حمایت‌های ویژه صادراتی نظیر پیمان ارزی یا جوایز صادراتی در نظر گرفته شود تا شاهد رشد اقتصادی در کشور باشیم.

ایران سال‌ها در تولید زعفران در دنیا جزو کشور‌های برتر و مطرح بوده است و حداقل دو تا سه دهه این برتری و عنوان اولین تولیدکننده زعفران در دنیا را به نام خود ثبت کرده است، از این رو کارشناسان و فعالان این حوزه معتقدند باید تدابیر لازم برای دستیابی به بازارهای صادراتی بیشتر و افزایش صادرات  اندیشیده شود./دنیای اقتصاد