خانه‌های خالی با اخذ مالیات پُر می‌شوند؟

تیتر20-کلیات طرح قانون پر ماجرای مالیات بر خانه های خالی که چند وقتی  است که در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسیده ولی جزئیات آن برای بررسی مجدد به کمیسیون اقتصادی برگشته و حالا باید منتظر ماند و دید آیا این قانون برای اجرا به تصویب می رسد.کارشناسان اقتصادی با دیدگاه های مثبت و منفی تبعات اجرایی شدن قانون مالیات بر خانه های خالی را رصد و تحلیل می کنند. برخی معتقدند اجرای این قانون بازار مسکن را از اشفتگی این روزها نجات می دهد  و برخی دیگر از کارشناسان بر این باورند درباره آن گزافه گویی شده و باید انتظارات را کاهش داد.
مالیات بر خانه های خالی با طرح مالیات بر عایدی سرمایه تکمیل می شود

روانشادنیا کارشناس حوزه مسکن با اشاره به طرح مالیات بر خانه های خالی اظهار کرد:  مالیات بر خانه های خالی موضوع مهمی است که با توجه به طرح مجلس پشتوانه قانونی هم دارد. اما اجرای آن با موانع جدی مواجه است.

او ادامه داد: یک از نکاتی که  در نقد به این قانون  مطرح شده این است که مالیات برخانه های خالی در صورتی که مالیات بر عایدی سرمایه و مسکن را همزمان در قالب یک لایحه جامع  مانند اصلاح قانون مالیات ها اعمال نکنیم، به نوعی باعث فرار سرمایه ها از بخش مسکن می شود  و با توجه به اینکه سرمایه گذاری در بخش مسکن در سال های گذشته روند کاهشی  داشته است،  این موضوع به  نوعی تهدید محسوب می شود.

روانشادنیا گفت: احصا یا شناسایی واحدهایی که مشمول مالیات بر خانه های خالی می شود کار دشواری است و غیر منطقی بوده که کسی واحدی را اجاره ندهد، بسیاری از این  واحدها ممنوعیت حقوقی یا فنی دارند برا یاینکه کسی در آن سکونت پیدا کند.
زیرساخت هایی که فسادزاست

این کارشناس مالیاتی بیان کرد: موضوع مهمی که باید مد نظر داشت این است که بسیاری از قوانین امکان ایجاد فضای زیر زمینی و  فرار مالیاتی و فسادهای متعدد اقتصادی را فراهم می کند. که لازمه آن وجود زیر ساخت های مناسب اطلاعاتی از سایر بخش های اقتصادی کشور است که شفافیت لازم را در این حوزه ها طلب می کند.

روانشادنیا تصریح کرد: به نظر می رسد بزرگ نمایی درباره آثار اجرای قانون مالیات بر خانه های خالی انجام گرفته است که  در حال حاضر این تصور در جامعه وجود دارد که اگر این قانون اجرا شود  تاثیرات بسیار جدی و تعیین کننده ای در کاهش قیمت  مسکن  خواهد داشت.

این تحلیلگر مسائل اقتصادی تصریح کرد: با توجه به موانعی که وجود دارد این موضوع نتواند اثر کاهشی قابل توجهی در بازار مسکن بگذارد. و تاکید بیشتر بر تاثیر فراوان این قانون و درواقع  برجسته کردن ابعاد آن باعث می وشد دو اتفاق بیفتد، اول اینکه از تکالیف اصلی که مهنم ترین آن  افزایش تولید مسکن از 400هزار واحد فعلی  به 800 هزار واحد در سال دور شویم.
عدم تحقق نتایج مطلوب در اجرا، منجر به تشدید فضای روانی و التهاب  بازارمسکن می شود

او ادامه داد: وقتی مردم  مشاهده کنند که این قانون  با وجود اجرایی شدن آثار مثبتی برایشان نداشته  است، می تواند منجر به تشدید فضای روانی و التهاب  بازارشود، همچنین به نتایج دلخواه در راستای اجرای قانون مالیات بر خانه های خالی نخواهیم رسید.  معتقد هستم باید دیدگاه منطقی نسبت به این موضوع داشت و انتظارات را از قانون مالیات بر خانه های خالی درحد معمول داشت که بعدها با عدم اجرا یا نرسیدن به نتایج مطلوب جامعه دچار سرخوردگی نشود.

این تحلیلگر مسائل اقتصادی  در پایان با توجه به  تاثیر گذاری این قانون یاد آور شد: در حال حاضر برای حل مسئله مسکن راهکارهای زیادی داریم که قانون مالیات بر خانه خالی بخش کوچکی از این پازل بزرک است که  در صورتی که در کنار باقی ابزارها و روش ها قرار بگیرد می توانداثر گذار بوده و آثار مطلوبی بر جامعه و بازار مسکن داشته باشد.
شوک قیمتی مناسبی به بازارمسکن با اجرای صحیح قانون مالیات بر خانه های خالی

اما پروین پور دیگر کارشناس  اقتصادی با رویکردی مثبت در خصوص قانون مالیات بر خانه های خالی می گوید:  نکته منفی در این قانون نمی بینم  و در صورت تصویب در مجلس اقدام  خوبی در جهت سروسامان دادن به بازار مسکن  است.  معتقد هستم اجرای این قانون باعث کاهش قیمت مسکن خواهد شد.

او ادامه داد: زیرا عرضه مسکن اتفاق می افتد، زیرا  خانه های خالی به بازار مسکن عرضه می شوند.بدون اینکه ساخت وسازی انجام شود، قیمت واحدهای مسکونی  در سراشیبی قرار خواهند گرفت.

پروین پور گفت: در حال حاضر در شهر تهران حدود ۵٠٠هزار خانه خالی وجود دارد، در صورت عرضه این خانه‌ها در بازار مسکن شوک قیمتی مناسبی به بازار وارد می‌شود؛ و قیمت را کاهش می‌دهد، البته به شرطی که به طور صحیح  اجرا شود و نرخ بازدارنده  داشته باشد.

این کارشناس اقتصادی یادآور شد: آنقدر‌ی بازدازنده باشد که صاحب خانه‌های خالی به سودش نباشد خانه را خالی نگه دارد؛ که درصورت خالی بودن خانه ضرر کند و درنتیجه مجبور به اجاره واحد‌های مسکونی شود.

این تحلیلگر اقتصادی در پایان با اشاره به راهکار‌های بازدارنده در خصوص نحوه اجرای قانون مالیات بر خانه‌های خالی تصریح کرد: اجرای به عنوان مثال ٢٠ درصد قیمت ملک سالیانه بهرای مالیات می‌تواند مناسب باشد. به این معنا که یک واحد مسکونی به ارزش یک میلیارد باشد ٢٠٠میلیون مالیات به صورت روزشمار یعنی تقسیم بر ٣۶۵ روز گرفته شود و روزانه محاسبه شود تا ثروت‌های ملی به این طریق هدر نشود.
هدف مالیات بر خانه‌های خالی درآمدزایی نیست

سیاست مالیات بر خانه‌های خالی به معنای واقعی کلمه برای نپرداختن مالیات طراحی شده است؛ بدین معنا که با تنظیمی بودن این مالیات باید مالکان واحد‌های خالی انگیزه کافی را برای فروش و اجاره ملک خود به دست آورند تا خانه‌هایشان خالی نماند تا دیگر نیاز به پرداخت هیچ مالیاتی نباشد. بر اساس مطالعات صورت گرفته کشور‌های مختلف برای جلوگیری از افزایش تعداد خانه‌های خالی، از راهبرد اخذ مالیات بهره برده‌اند. به عنوان نمونه در ونکوور کانادا پس از تصویب مالیات بر خانه‌هایی که بیش از ۶ ماه از سال خالی هستند، از سال ۲۰۱۷ تا ۲۰۱۸ تعداد املاک خالی ۱۵ درصد کاهش یافته است.

گزارش‌های منتشر شده نشان می‌دهد که مالکان این واحد‌های خالی در شهر ونکوور برای پرداخت نکردن مالیات، بیش از نیمی از خانه‌های موجود را اجاره داده‌اند. همچنین در موردی دیگر در شهر اوکلند، مالیات مشابهی ایجاد شد که برای تأمین هزینه‌های خدمات بی‌خانمان‌ها و استفاده در سایر فعالیت‌ها به کار خواهد رفت. بر اساس این تصمیم سالانه ۳ هزار دلار از آپارتمان‌هایی که کمتر از ۵۰ روز در سال استفاده می‌شوند؛ مالیات اخذ خواهد شد و مقامات شهر تخمین زده‌اند که مالیات بین ۶.۵ تا ۱۰.۵ میلیون دلار در سال درآمد ایجاد خواهد کرد.

مطالعات یک محقق  بریتانیایی نشان می‌دهد مناطقی که خانه‌های خالی در آن وجود دارند؛ گرانتر از مناطقی هستند که ساکنان آن‌ها به صورت تمام وقت در خانه‌های خود سکونت دارند و همین موضوع عاملی برای تشدید شکاف طبقاتی بین اقشار جامعه است. یافته‌های این محقق نشان داد در برخی از محلات لندن مانند کنزینگتون و چلسی، ارزش هر خانه خالی حدود ۲۱ میلیارد پوند (۲۷ میلیارد دلار) بوده است و در مجموع حدود ۱۲۳ میلیارد پوند سرمایه در خانه‌های خالی این مناطق حبس شده است.

بر اساس برآورد این محقق  در انگلستان و ولز، حدود ۳۹- ۴۷ درصد از مردم در مناطق با خانه‌های خالی بیشتر و البته گران زندگی می‌کنند. بررسی ۳۴۰ هزار خانه خالی نشان داد که متوسط ارزش این واحد‌ها ۳۶۳ هزار پوند بوده که این میزان حدود ۱۸.۵ درصد از متوسط ارزش یک خانه معمولی (۳۰۶ هزار پوند) گرانتر است. در تحقیق انجام گرفته  راه حل کاهش قیمت مسکن و بهبود شرایط خانه دار شدن را افزایش عرضه و کاهش تقاضا عنوان کرده است که این امر با اخذ مالیات بر خانه‌های خالی قابل تحقق است.

با مستندات ارائه شده همچنین توجه به تجربه کشورهای توسعه یافته در زمینه اجرای مالیات بر خانه های خالی البته با در نظر گرفتن فاکتورهای سرزمینی امید است اجرای این قانون بتواند التیامی بر بازار پرتورم این روزهای مسکن بوده و  دغدغه مستاجرانی که رقمی میلیونی در کشور دارند  را در یافتن سرپناهی مناسب کاهش دهد./باشگاه خبرنگاران جوان