تبدیل منطقه آزاد قشم به هاب پرورش میگوی ایران

تیتر20 - شیلات منطقه آزاد قشم یکی از موفق ترین صنایع در این جزیره است که با توجه به پتانسیل ها و ظرفیت های متنوع این منطقه توانسته به پیشرفت های چشمگیری دست پیدا کند و در تولید و صادرات محصولات شیلاتی بدرخشد. پرورش میگو امروز به عنوان یکی از فعالیت های این صنعت در قشم یکی از اصلی‌ترین فرصت‌ها و ظرفیت‌های سرمایه‌گذاری ها در این جزیره به حساب می آید که به تنهایی حرف های زیادی برای گفتن دارد و امروز شاهد موفقیت های مختلف آن هستیم.
 
برای اطلاع بیشتر از فعالیت های صنعت شیلات در منطقه آزاد قشم با منصور آزاد، رئیس اداره شیلات و کشاورزی سازمان منطقه آزاد قشم گفتگویی انجام دادیم که در ادامه می‌خوانید؛
قدم های اساسی منطقه آزاد قشم در پرورش میگو و ماهی در قفس
آزاد به خبرنگار اقتصاد ۲۴ گفت: در سازمان منطقه آزاد قشم بخشی به نام اداره کشاورزی، شیلات و دامپروری داریم که در ۵ حوزه اصلی فعالیت می کند که شامل صنعت پرورش میگو، صنعت پرورش ماهی در قفس، صنعت تولید ماهی خشک، صنعت دامپروری و صنعت کشاورزی است که کشت در سایه و کشت هیدروپونیک را شامل می‌شود.

وی افزود: البته با توجه به اقلیم جزیره، نحوه فعالیت در بحث دام و کشاورزی، به طوری که توجیه اقتصادی داشته باشد، در دست مطالعه و بررسی است.

رئیس اداره شیلات و کشاورزی سازمان منطقه آزاد قشم در ادامه خاطرنشان کرد: خوشبختانه تاکنون در مورد پرورش میگو و پرورش ماهی در قفس و همچنین تولید ماهی خشک اقدامات قابل ملاحظه‌ای انجام شده است. البته در حوزه‌ پرورش ماهی در قفس مباحث ارزی تاثیرگذار بوده که منتظر هستیم ببینیم بانک‌های عامل و بانک‌هایی که باید به پرورش دهندگان تسهیلات بدهند به این مسئله ورود می کنند یا خیر و سرمایه گذاران بخش خصوصی هم منتظر مشخص شدن همین موضوع هستند؛ لذا با توجه به این موضوع شاید بتوان گفت که با وجود استقبال خوب بخش خصوصی، توسعه چندانی در این حوزه نداشته ایم.

وجود پتانسیل های متنوع برای فعالیت های شیلاتی در قشم
منصور آزاد گفت: با توجه به قرار گرفتن جزیره قشم در مجاورت جزایر هرمز، لارک و هنگام و برخورداری این جزیره از ساحلی کم عمق و پر تولید، کلکسیونی از انواع آبزیان شامل ماهی‌ و میگو و جلبک‌های دریایی و نرمتنان داریم که تکثیر و پرورش آنها در منطقه دنبال می‌شود و موفقیت‌هایی هم در این زمینه به دست آمده است.

وی اظهار کرد: قشم حدود ۳۰۰ کیلومتر نوار ساحلی دارد که دسترسی‌های خوبی را به دریا می‌دهد و توان‌های بالقوه‌ای را برای انجام فعالیت‌های شیلاتی ما فراهم می‌آورد.

رئیس اداره شیلات و کشاورزی سازمان منطقه آزاد قشم گفت: به طور خلاصه می‌توان گفت که ما برای تولید ۲۰ هزار تن میگو در سال هدفگذاری کرده ایم. البته با برنامه‌هایی که داریم و واگذاری‌هایی که به جهاد صورت گرفته و تفاهم نامه‌های فیمابین که به زودی مدیریت آن‌ها هم در اختیار سازمان منطقه آزاد قشم قرار خواهد گرفت، تقریبا ظرفیتی ۳۰ هزار تنی را در بخش پرورش سنتی میگو طی دو سال آینده در قشم خواهیم داشت.

بازار عرضه و تقاضا در تولید میگوی پرورشی کاملا اقتصادی است
وی توضیح داد: در سال ۹۸ تولید میگوی پرورشی در کشور ۴۰ هزار تن بوده است و ۳۰ هزار تنی که ما از آن صحبت می‌کنیم عدد دور از دسترسی نیست و با واگذاری‌های معمولی قابل اجراست.
 
آزاد تاکید کرد: یکی از دلایل امکان این مقدار تولید میگو، منافع اقتصادی بسیار مناسبی است که در این صنعت وجود دارد. خوشبختانه بازار عرضه و تقاضا در این حوزه کاملا اقتصادی است و در حال حاضر فاصله مناسبی بین عرضه و تقاضا، هم در بازار‌های داخلی و هم در بازار‌های بین المللی وجود دارد که یک حاشیه‌ امنیت در سود دهی مناسب را برای پرورش دهنده‌ها ایجاد کرده و باعث جلب سرمایه گذاران به این صنعت شده است.

وی افزود: امروز دو گروه سرمایه داران چینی ابراز تمایل به سرمایه گذاری در این صنعت کرده اند و منتظر تکمیل مطالعات ما در این حوزه هستند.
اجرای روش فوق متراکم در پرورش میگو برای اولین در منطقه آزاد قشم
رئیس اداره شیلات و کشاورزی سازمان منطقه آزاد قشم عنوان کرد: در نظر داریم برای اولین بار در کشور سیستم‌ پرورش فوق متراکم میگو را اجرا کنیم. در حال حاضر توان ما در سیستم‌های سنتی پرورش میگو، دو بار برداشت در سال و در شرایط مناسب، برداشت سالانه حدود ۱۲ تا ۱۴ تن در هکتار است‌، اما قطعا در سیستم‌های پرورش فوق متراکمی که در نظر داریم، ‌میزان تولید را به طور قابل ملاحظه ای افزایش خواهیم داد.

وی خاطرنشان کرد: خوشبختانه شرایط اقلیمی جزیره قشم قابل پیش بینی است و لذا بطور تقریبی نسبت به شرایط دمایی و رطوبتی جزیره آگاهی داریم و نمودار‌های اقلیمی، سینوسی نیستند و به همین دلیل به ما امکان برنامه ریزی را می‌دهد.

آزاد توضیح داد: در سیستم‌های متراکم و فوق متراکم پرورش میگو، دسترسی به تولید سالانه ۸۰ تا ۱۰۰ تن در هکتار دور از انتظار نیست و لذا در صورت استفاده از سیستم‌های مذکور، می‌توانیم میزان تولید در واحد سطح را بین ۸ تا ۱۰ برابر افرایش بدهیم که در این صورت ضمن دستیابی به سقف تولید، میزان اراضی مورد نیاز نیز به طور چشمگیری کاهش می‌یابد و به این ترتیب از کمترین اراضی برای بیشترین تولید استفاده می‌شود و در راستای اهداف سیاست‌های اقتصاد مقاومتی، بهره برداری بهینه می‌شود.

وی گفت: تا سه سال گذشته فعالیت‌های شیلاتی ما در قشم بسیار محدود و منحصر به صید بود، در حالی که بر اساس مطالعات انجام شده، میزان برداشت ما از ذخایر طبیعی، تقریبا به حد نهایی رسیده و نه فقط بیش از این نمی‌توانیم برداشت کنیم بلکه باید با افزایش تولید، فشار صید بر ذخایر را کاهش بدهیم و در نهایت بتوانیم از طریق تولید، امنیت غذایی را ایجاد کنیم. پس راهی غیر از پرورش نداریم و برای تضمین امنیت غذایی هم راهی جز افزایش تولید در واحد سطح وجود ندارد.
تحقق جهش تولید با اجرای سیستم پرورش متراکم میگو
آزاد در ادامه گفتگو با اقتصاد ۲۴ توضیح داد: فعالیت هایمان را به صورت علمی پیش می‌بریم و در حال حاضر ۴ نفر از سرمایه گذاران ما علاقمندند تا اولین سیستم پرورش متراکم میگو با تولید حداقل ۸۰ تن در هکتار را محقق کنیم که با انجام آن شاهد مصداق عینی جهش تولید که فرموده‌ مقام معظم رهبری است، خواهیم بود.

وی افزود: ما از حدود یک ماه پیش واگذاری اراضی برای پرورش میگو به شیوه‌ سنتی را به صورت کامل متوقف کرده ایم و طرح‌ها را منحصراً به سمت پرورش متراکم سوق می‌دهیم به ویژه که در جزیره قشم محدودیت زمین داریم و در این منطقه فعالیت‌های دیگری، از جمله فعالیت‌های تجاری، گردشگری و ... نیز انجام می‌شود و لذا باید طوری عمل بکنیم که بتوانیم از اراضی محدود جزیره حداکثر بهره برداری را بکنیم و به همین دلیل است که افزایش تولید در واحد سطح را شعار خودمان قرار داده ایم و به یاری خدا به آن خواهیم رسید.

رئیس اداره شیلات و کشاورزی سازمان منطقه آزاد قشم بیان کرد: تحقق این امر با توجه به حمایت‌های مدیرعامل سازمان، مهندس مومنی و تاکیدی که بر مدرن سازی و استفاده ازشیوه‌های جدید دارند، امکانپذیر است.

وی خاطر نشان کرد: میگو تقریبا یک محصول فصلی است و طی سه تا چهار ماه از سال محصول تازه میگو به دست می‌آید. لیکن با استفاده از روش‌های جدید پرورش میگو که در پیش خواهیم گرفت و کنترل شرایط دمایی که پرورش میگو در طول سال را امکانپذیر می‌کند، می‌توانیم از این حالت خارج بشویم و در تمام طول سال محصول تازه وارد بازار کنیم.
 
آزاد گفت: بر اساس آمار فائو باید در سال ۲۰۳۰، ۶۲ درصد پروتئین دریایی دنیا با استفاده از روش‌های مختلف پرورش تأمین شود در حالی که در سال ۲۰۱۲، حدود ۴۹ درصد پروتئین دریایی مورد نیاز  از طریق پرورش تأمین شده است.

رئیس اداره شیلات و کشاورزی سازمان منطقه آزاد قشم توضیح داد: امروز میزان واگذاری‌های قانونی سازمان منطقه آزاد و جهاد کشاورزی در حدود ۲۰۰۰ هکتار است که تولید ۲۰ هزار تنی را در این زمین‌ها به دنبال خواهد داشت. اگرچه در حال حاضر و با توجه به نوپا بودن این صنعت در جزیره، مزارع در حال ساخت و ساز هستند و بخشی‌های کوچکی از مزارع وارد مدار تولید شده است، اما امیدواریم فغالیت‌های عمرانی همه مزارع در نیمه اول سال آینده به اتمام رسیده و به صورت صد در صد وارد مدار تولید شوند.

وی همچنین تاکید کرد: امروز در حدود ۳۲ شرکت در مراحل مختلف بررسی طرح‌ها هستند که تقریبا یک ظرفیت تولید ۲۷ هزار تنی را در سیستم متراکم برای تولید داریم.
 
آزاد بیان کرد: بیش از ۹۵ درصد میگوی پرورشی تولیدی ما صادر می‌شود که بخشی از آن حتی به صورت تازه بازار‌های کشور‌های حاشیه خلیج فارس عرضه می‌شود. سال گذشته بازرگانان چینی در مزارع ما محصولات میگو را پیش خرید می‌کردند به همین دلیل می‌توان گفت در حال حاضر شرایط بازار و حاشیه سود خوبی در این صنعت وجود دارد.
از افتخارات سازمان منطقه آزاد قشم وارد کردن ۹۰ درصد سرمایه‌ها به تولید است
رئیس اداره شیلات و کشاورزی سازمان منطقه آزاد قشم گفت: کسانی که تا چند سال پیش بیشتر در زمینه بازرگانی و ساخت مجتمع‌های تجاری فعال بودند، امروز سرمایه هایشان را وارد عرصه تولید میگو و ماهی پرورشی کرده اند و می‌توان گفت سیاست‌های اقتصاد مقاومتی به بهترین شیوه اجرا شده است.

وی افزود: این مدل موفق می‌تواند مدلی برای سایر مناطق آزاد کشورمان باشد و از آنجایی که هر یک از مناطق یک ظرفیت و توانایی دارند می‌توانند در زمینه تولید موفق باشند.

منصور آزاد در ادامه گفت: صنعت میگوی قشم در سال‌های آتی با حمایت‌های فعلی و ایجاد حلقه‌های ارزش افزوده و زنجیره تأمین گردش مالی ۱۵۰۰ میلیارد تومانی خواهد داشت که می‌تواند اقتصاد جزیره قشم را متحول کند. باید نگاه جدیدی به این صنعت شود و باید به دنبال بازار‌های جدیدی باشیم. در کشور در بحث بازاریابی و و مطالعات بازار و برندینگ خوب کار نکرده ایم و به نظر می‌رسد. بخش بازرگانی ما باید در نحوه عرضه این محصول در بازار‌های داخلی و بین المللی تجدیدنظر کند تا شاهد موفقیت روز افزون این صنعت باشیم.
 
وی در پایان تاکید کرد: انشاءالله به زودی محصولات میگو و ماهی و سایر آبزیان با برند قشم در بازار‌های داخلی و بین المللی عرضه خواهد شد./اقتصاد۲۴