مواظب حرف‌ زدن‌مان باشیم، این‌جا تلویزیون است، نه مهمانی مجردی

تیتر20- در چند هفته گذشته، دو مجری تلویزیون به دلیل آن‌چه روی آنتن زنده بر زبان آوردند، از اجرا کنار گذاشته شدند.

پیش از این هم، سخنان و ادبیات به کار گرفته شده توسط تعدادی از گویندگان اخبار و مجریان برنامه‌های تلویزیونی، مورد انتقاد قرار گرفته بود. استفاده از اصطلاحات کوچه و بازار، سرایتِ زبان حاکم بر فضای مجازی به تلویزیون، به کار گرفتن واژگان نامناسب، جریحه‌دار کردن احساسات مخاطبان و ... از جمله مواردی است که اجرا در تلویزیون را با چالش روبه‌رو کرده است.

«چرا اجرا و گویندگی در تلویزیون به این وضعیت دچار شده است؟»، این پرسشی است که با مخاطبان خبرآنلاین مطرح کردیم و از آنان خواستیم نظر خود را با ما در میان بگذارند.
اجرا، زبان و ادبیات معیار می‌خواهد

کاربری به نام «ایرانی»، درباره فضای بلبشو حاکم بر اجرا در تلویزیون نوشته است: «باید زبان معیار داشت تا بر اساس آن گفتن و نوشتن گویندگان رسانه سنجیده شود. زبان کوچه نیز در جای خودش زبان معیار است. بنابراین، صرف سخن گفتن با زبان کوچه عیب نیست. عیب در به کاربردن نابجای آن است. در پایان به نظر من، زبان معیار در رسانه ملی را باید فرهنگستان در چاچوب شیوه نامه‌ای الزام‌آور به صدا و سیما ابلاغ کند وگرنه، این آشفته بازار هم چنان پابرجاست.»

مخاطبی هم که نام خود را ذکر نکرده است، گفته: «به نظر من استفاده از زبان گفتار به جای زبان رسمی که به‌تازگی و به تقلید از رسانه‌های خارجی مانند «بی بی سی» و «من و تو» در رسانه‌های ایران باب شده نه تنها صمیمانه نیست، بلکه مسخره و تصنعی است و به اصالت و استواری زبان فارسی ضربه می‌زند. اساسا رسانه‌ها به جز در مواردی نظیر پخش فیلم و سریال که می‌تواند زبان عامیانه و شفاهی باشد، باید با زبان رسمی صحبت کنند.»

البته کاربر دیگری، تهیه و ابلاغ شیوه‌نامه‌ها را خیلی کارآمد ندانسته و نوشته است: «مجری اگر حرفه‌ای باشد، خودش بلد است چه کار کند، اگر هم که نباشد با هزار جور دستور و اما و اگر باز هم خرابکاری خواهد کرد.»
جایگاه زبان فارسی فراموش نشود

زبان رسمی کشور، فارسی است و صداوسیما در برنامه‌های خود، از جمله اجراهای زنده و گویندگی اخبار، باید ادبیات فاخر فارسی را پاس بدارد. در همین ارتباط، کاربری با امضای «بینام»، کامنت گذاشته است: «صدا و سیما باید پاسدار زبان و ادبیات رسمی ایران باشد. اشتباهات زبانی و محاوره و گرامر باعث تخریب زبان یک ملت می‌شود. خصوصا زبان کوچه بازار در ایران که هیچ محتوای علمی و فرهنگی ندارد و یک جورایی برای مسخره کردن قومیت‌ها و اقشار مردم به کار می‌رود. لطفا تذکر بدید تا جلوی این فاجعه ملی گرفته بشود.»

کاربر دیگری نظر داده است: «در بیان جملات توسط مجریان و گویندگان تلویزیون، اغلاط فاحشی وجود دارند و نشان از عدم تسلط آنان بر زبان فارسی دارد. نتیجه این امر این است که آقایان بی‌محابا تیشه بر ریشه زبان فارسی می‌زنند. لطفا همه مراقب باشیم.»
حذف مجریان باسواد

کاربری به نام حکمتی، از زاویه‌ای دیگر به موضوع نگاه کرده و حذف مجریان باسابقه را دلیل کاهش کیفیت اجرا در تلویزیون دانسته و پرسیده است: «مجریانی مثل حسین پاکدل و گویندگانی مثل قاسم افشار کجا هستند؟»

مخاطبی دیگر هم در این راستا تاکید کرده است: «قدر مجریان با سواد و تحصیل کرده مثل عادل را ندانستید و این بلا سر تلویزیون آمد.»
ورود خزنده لُمپنیزم

یکی از مواردی که دادِ بسیاری از مخاطبان را درآورده است، استفاده از نوعی ادبیاتِ کوچه و بازار است که مناسب رسانه رسمی نیست. کاربری در این مورد نوشته است: «مجری‌ها بعضی وقت‌ها خیلی لمپنی حرف می‌زنند.»

در تایید این نظر، مخاطبی نوشته است: «اصلا پسندیده نیست. این نوع ادبیات، رواج نوعی لمپنیسم است. درصورت تکرار، رفته رفته عادی شده و تبدیل به فرهنگ گفتاری غالب خواهد شد.»

یک کاربر دیگر انتقاد کرده است: «بعضی از این مجری‌ها، انگار تو جمع مجردی با دوستان‌شان نشستند و حرف می زنند، مثل همان بنده خدا که اخراچ شد.»
بی‌توجهی به کیفیت اجراها و توانایی مجری‌ها

یکی دیگر از مواردی که کاربران روی آن تاکید دارند، رویکرد صداوسیما به کمیت و بی‌توجهی به کیفیت امور از جمله بحث اجرا است. مخاطبی بی نام در همین مورد نوشته است: «وقتی صدا و سیما همه‌اش به کمیت و اضافه کردن شبکه‌ها توجه می‌کند، معلوم است که کیفیت هر چیزی از جمله مجری‌ها پایین می‌آید.»

مخاطبی هم بی‌توجهی به بحث آزمون و آموزش مجری‌ها را دلیل اصلی افت کیفیت اجراها دانسته و یادآوری کرده است: «قدیم‌ها می‌خواستند مجری یا گوینده انتخاب کنند، آزمون می‌گذاشتند در حد این که طرف لیسانس ادبیات داشته باشد، علم سنخوری داشته باشد و ... هزار چیز دیگر، اما الان انگار هیچ ملاک درستی وجود ندارد.»

مریم صباغی هم نوشته: «قرار است تلویزیون، دانشگاهی عمومی باشد و موجبات ارتقاء دانش، فرهنگ و اخلاق عمومی جامعه شود. آن‌چه که مدت‌هاست متاسفانه در رادیو و تلویزیون شاهد هستیم، نه تنها به رسالت این سازمان شباهتی ندارد، بلکه در طولانی مدت مشابه فیلمفارسی، موجب سقوط فرهنگ عمومی جامعه خواهد شد.»
آفت فضای مجازی برای تلویزیون

فضای مجازی، باعث شده ادبیات نوشتاری فارسی دستخوش تغییر، خلاصه‌نویسی و در بسیاری موارد، شلختگی و زشت‌گویی بشود. ورود این ادبیات به رسانه‌های رسمی، آسیب زیادی به اجراهای تلویزیونی زده است.

کاربری در همین زمینه نوشته است: «این‌ها همه‌اش آفت فضای مجازی است که بعضی از مجری‌ها مخصوصا ورزشی‌ها در آن زیاد فعال هستند و حرف زدن را از آن‌جا یاد می‌گیرند.»

مجتبی هم تاکید کرده: «این طرز صحبت عمومی در رادیو و تلویزیون باعث می‌شود حرف زدن مردم نسبت باهم خیلی بی‌مسئولیت شوند و کلا احترام متقابل از بین رفته است.»

در پایان، سیدحسام یگانه به کنایه نوشته است: «یک نگاه گذرا به شبکه‌های تلویزیون کشور تاجیکستان بیندازید تا حساب کار دست‌تان بیاد.»/خبرآنلاین