تبعات تغییر قانون حداقل متراژ در تاسیس فروشگاه‌های زنجیره ای چیست؟

با توجه به این که نظام خرده فروشی ایران از طریق سوپر مارکت های محلی شکل گرفته است، حال اگر متراژ فروشگاه های زنجیره ای قانونی کاهش یابد و فروشگاه‌های زنجیره‌ای بی ضابطه گسترش یابند، سوپرمارکت های محلی با تهدید نابودی مواجه می شوند

کد خبر: ۴۷۳۶۱

تبعات تغییر قانون حداقل متراژ در تاسیس فروشگاه‌های زنجیره ای چیست؟

تیتر20 - در اغلب کشورهای جهان رشد فروشگاه‌های زنجیره ای به عنوان یکی از نهادهای مهم توزیع کالا، اگر چه پس از پیدایش مسیری غیر یکنواخت را طی کرده اند، اما این روند در کل تکاملی بوده، به طوری که فروشگاه‌های زنجیره ای کنونی همراه با رشد و توسعه اقتصادی از ابزار و روش‌های نوین توزیع کالا در جهت هر چه بهتر انجام فعالیت استفاده کرده است.

از سویی اهداف اولیه شکل گیری و ایجاد این فروشگاه ها البته در شرایط مساعد به وجود آمده پس از انقلاب صنعتی عمدتا" اقتصادی و با انگیزه سودآوری بوده، اما به تدریج کارکردهای این نهاد نوین توزیعی نشان داد که ایجاد و توسعه این فروشگاه‌ها علاوه بر سودآوری این فعالیت برای صاحبان آن، مزایا و منافع بسیار دیگری را نیز به همراه دارد.

این در حالیست که رشد فروشگاههای زنجیره ای از اوائل قرن بیستم در کشورهای توسعه یافته شروع شد، اما در کشورهای در حال توسعه از اوایل دهه ۹۰ جریانی تحت عنوان "انقلاب سوپر مارکت ها شکل گرفت، که در واقع اشاره به ایجاد و گسترش انواع خرده فروشی های مدرن شامل فروشگاه های زنجیره ای در اشکال مختلف مانند سوپرمارکت ها، هایپر مارکت ها و سایر فروشگاههای خرده فروشی است که الزاماتی تقریبات مشابه سوپرمارکت ها دارند.

در هر حال در حال حاضر سوپرمارکت ها فراتر از مفاهیم اولیه پیش رفته و در بسیاری از کشورها به واسطه مشتریان طبقه متوسط جوامع، حجم عمده ای از عرضه کالاها در بازار را در دست دارند.

تاثیرات این روند رو به رشد فروشگاههای زنجیره ای در نظام توزیع کالاها و به خصوص مواد غذایی، در خرده فروشی های سنتی نبوده، بلکه بر سایر بنگاه های فعال در عرضه کالاها و حتی عمده فروشان، فرآوری کنندگان و حتی تولید کنندگان بخش کشاورزی و به ویژه کشاورزان نیز تاثیر گذاشته است.

در واقع انقلاب سوپرمارکت ها همانند یک شمشیر دولبه عمل کرده به طوری که از یک سو باعث کاهش قیمت مواد غذایی برای مصرف کنندگان شده و فرصت های جدیدی پیش روی کشاورزان و دست اندرکاران فرآوری محصولات قرار می دهد تا به بازارهای مواد غذایی با کیفیت، دسترسی یابند و در نتیجه به درآمدهای بیشتری دست یابنده و از سوی دیگر چالش هایی را برای خرده فروشان، کشاورزان و فرآوری کنندگان کوچک و خرده پا ایجاد می کند، چرا که آنها عمدتا آمادگی مواجهه با الزامات مرتبط با این سوپرمارکت ها و شرایط جدید رقابتی ناشی از آن را ندارند.

این درحالیست که برای بهره برداری موفق از فروشگاه های زنجیره ای باید به استانداردهایی که برای آن ها در نظر گرفته می شود، توجه کرد. در این راستا مهم‌ترین استانداردهایی که در طراحی و ساخت فروشگاه‌های زنجیرهای مورد استفاده قرار می گیرند، عبارتند از: استانداردهای مربوط به فضای سالن فروش، انبارها، قسمت اداری فروشگاه، پارکینگ، سرویس های بهداشتی، امکانات رفاهی کارکنان و خریداران، استاندارد مربوط به شیوه چیدمان کالاها، نگهداری کالاها و انبارها و... .

در این رابطه برای احداث یک فروشگاه زنجیره ای استاندارد در ایران طبق قوانین، فضایی بین 200 تا 500 متر مربع نیاز است،فضایی بیش از 500 متر مربع نیز مربوط به فروشگاه های زنجیرهای بسیار بزرگ است، اما به طور کلی مکانی که زیر 200 متر مربع باشد، فضایی مناسب برای استفاده به عنوان فروشگاه زنجیره ای با توجه به استانداردهایی که گفته شد، نخواهد بود. این در حالیست که به تازگی قرار است تغییراتی در رابطه با تغییر حداقل متراژ تاسیس فروشگاه های زنجیره ای رخ دهد.

در این زمینه امیر خسرو فخریان رئیس اتحادیه کشوری فروشگاه‌های زنجیره‌ای درخصوص مصوبه هیات مقررات زدایی درخصوص متراژ فروشگاه‌های زنجیره ای گفت: براساس این مصوبه، وزارت صنعت، معدن و تجارت مکلف است با همکاری اتاق اصناف ایران و اتحادیه کشوری فروشگاه های زنجیره ای با رعایت دو اصل کاهش «حداقل متراژ» و متناسب سازی «حداقل متراژ» با نوع فعالیت، ضابطه «حداقل متراژ» ثابت برای تمامی رسته های شغلی را مورد بازنگری قرار دهد و نتیجه را به هیات ارائه دهد.

رئیس اتحادیه کشوری فروشگاه های زنجیره‌ای افزود: حداقل متراژ تصویب شده در ضوابط داخلی این اتحادیه، محدودیت هایی برای توسعه کسب و کار و بالابردن هزینه سرمایه گذاری ثابت برای عرضه محصولات بوجود آورده بود که با رفع این تبعیض ناروا امکان توسعه فعالیت برای کلیه فعالین و بویژه تولیدکنندگان ایجاد خواهد شد.

بر اساس این گزارش، به نظر می‌رسد که اگر حداقل متراژ برای احداث فروشگاه‌های زنجیره ای کاهش یابد، به طور قطع مشکلاتی پیش می آید، در این زمینه ذکر چند نکته حائز اهمیت است، اول اینکه هنوز جزئیات این کاهش متراژ مشخص نشده و معلوم نیست که چه متراژی در نظر گرفته خواهد شد، اگر شاخص خیلی کم باشد، در واقع می توان گفت، استانداردهای ارائه خدمات از سوی این واحدهای صنفی زیر سوال خواهد رفت و کارکردهایی که برای موفقیت آن ها در نظر گرفته شده، نیز محقق نخواهد شد.

دوم هم اینکه با توجه به این مسئله که نظام خرده فروشی ایران از طریق سوپر مارکت های محلی شکل گرفته است، حال اگر این متراژ کاهش یابد و فروشگاه‌های زنجیره‌ای بی ضابطه گسترش یابند، هم سوپرمارکت های محلی با تهدید نابودی مواجه می شوند و هم فروشگاه های زنجیره ای قارچ گونه رشد می کنند، بدون اینکه در این باره امکان سنجی مناسبی انجام شود.

سوم هم اینکه کیفیت ارائه خدمات فروشگاه های زنجیره ای با این مصوبه کاهش خواهد یافت، زیراکه قدر مسلم آن ها برای کاهش هزینه های خود متراژ فروشگاه های خود را کاهش خواهند داد و این مسئله در نحوه خدمات دهی آن ها اثرات منفی زیادی را به همراه خواهد داشت. دست آخر هم به نظر می رسد این حداقل کاهش متراژ فروشگاه های زنجیره‌ای تداخل صنفی با صنف سوپر مارکت های ایجاد خواهد کرد، که خود می تواند سر منشا مشکلاتی بین این دو صنف باشد.

برچسب ها: اتحادیه کشوری فروشگاه‌های زنجیره‌ای فروشگاه زنجیره ای سوپر مارکت استاندارد فروشگاه زنجیره ای خرده فروشی

ارسال نظرات

آخرین اخبار

پربازدید ها

موضوعات روز