سی‌ونهمین جشنواره فیلم فجر چگونه برگزار می‌شود؟

تیتر20 - مسعود نجفی مدیر روابط عمومی جشنواره در ابتدای این نشست ضمن اشاره به اولین حضور طباطبایی‌نژاد به عنوان دبیر جشنواره فیلم فجر با اشاره به فعالیت‌های او در عرصه مدیریتی سینمای ایران، به انتشار فراخوان این دوره طی روزهای گذشته اشاره کرد.

سیدمحمدمهدی طباطبایی‌نژاد دبیر جشنواره فیلم فجر در ابتدای سخنان خود با درود به شهدای اسلام و شهید محسن فخری‌زاده و پاسداشت یاد درگذشتگان سینمای ایران در سال جاری در ابتدای سخنان خود گفت: به واسطه همهگیری ویروس کرونا رویدادهای سینمایی در دنیا را با چالش‌های مختلفی روبه رو ساخت. ستاد برپایی جشنواره فیلم فجر نیز رایزنی‌های مختلفی را در این زمینه با کارشناسان سینما و فعالان حوزه سلامت برپا کرد.

او در ادامه گفت: جلسات مختلفی برپا شد و از تعطیلی جشنواره تا تعویق آن به بهار ۱۴۰۰ و شکل‌های دیگری مورد نظر بود و گزینه‌هایی پیش‌روی ما قرار داد.

 دبیر جشنواره گفت: با شیوع کرونا جشنواره‌ها در دنیا شیوه‌های مختلفی را برگزیدند. برخی جشنواره‌ها آنلاین برگزار شدند، جشنواره فیلم‌ کودک در ایران به شیوه آنلاین و فیزیکی برگزار شد، جشنواره فیلم کوتاه بخشی به صورت آنلاین برگزار شد و بخشی به تعویق افتاد و جشنواره سینماحقیقت هم کاملا آنلاین برگزار خواهد شد. انتخاب شیوه برگزاری جشنواره فیلم فجر دشوار بود.

طباطبایی‌نژاد گفت: ساده‌ترین تصمیم تعطیلی این رویداد بود اما نمی‌دانستیم که آیا این بهترین تصمیم است؟ جمع‌بندی‌های متعدد ما با اهالی سینما در شورای سیاست‌گذاری ما را به دو رویکرد رساند. در وهله اول برپایی جشنواره فقط برای داوران جشنواره است. یعنی جشنواره هیچ نمایشی نخواهد داشت و داوران در بخش‌های مختلف فیلم‌ها را خواهند دید. اگر در روزهای پیش‌رو وضعیت سلامت رو به بهبود برود، اولین گزینه این است که آثار کاندیدای هیات داوران از جمع فیلم‌های رسیده در بخش‌های گوناگون برای مخاطبان اولویت اول، (اهالی سینما و رسانه) و در اولویت دوم برای مخاطبان به شیوه ۵۰درصدی به نمایش درآید.

سیدمحمدمهدی طباطبایی‌نژاد دبیر سی‌ونهمین جشنواره فیلم فجر در ادامه این نشست گفت: جشنواره در زمان مقرر خودش برگزار خواهد شد در روز ۲۲ بهمن برگزیدگان معرفی خواهند شد، اگر شرایط نمایش برای اهالی رسانه و منتقدین و سینماگران فراهم شد در شکل کاملا رعایت شده و ایمن فیلم‌ها به نمایش گذاشته خواهند شد فیلم‌های منتخب در رشته‌های مختلف و اگر شرایط ایمن شد عموم مردم هم می‌توانند فیلم‌ها را ببینند.

 او همچنین گفت: چون ما جدولی را برای نمایش در نظر نگرفته بودیم، ضرورتی نداشت هیات انتخاب داشته باشیم به همین دلیل تمام آثار واجد شرایط مستقیما وارد سودای سیمرغ می‌شوند و داوری می‌شوند. بخش نگاه نو هم نخواهیم داشت. سیمرغ بهترین فیلم اول را خواهیم داشت اما همه فیلم‌های اول در سودای سیمرغ حضور دارند و همه آثار بدون انتخاب وارد بخش سودای سیمرغ می‌شوند.

دبیر جشنواره سی‌ونهم در ادامه گفت: در بخش مستند مجموع آثاری که به عنوان مستند بلند در همه بخش‌های سینماحقیقت حاضر هستند می‌توانند به جشنواره فجر راه پیدا کنند و در کورس رقابت حاضر شوند، در فیلم کوتاه هم روال همین بوده که از جمع فیلم‌های کوتاه واجد شرایط بین ۳ تا ۱۵ دقیقه جشنواره فیلم کوتاه داوری می‌شوند.

در بخش بعدی این نشست خبری مجازی، سیدمحمدمهدی طباطبایی‌نژاد دبیر سی‌ونهمین جشنواره فیلم فجر در پاسخ به پرسش یکی از خبرنگاران درباره چرایی برپایی جشنواره در شرایط کرونایی گفت: جشنواره آثار یک سال تولید شده سینمای ایران را در اختیار داوران قرار می‌دهد و داوران ۲۷ سیمرغ را در بخش‌های مختلف به آثار اهدا خواهد کرد. جشنواره با حفظ اولویت سلامت سینماگران و مخاطبان برای هیات داوران برگزار می‌شود. گام دوم این است که اگر ما بر اساس پروتکل‌ها، توانستیم فیلم‌ها را برای سینماگران و رسانه‌ها نمایش دهیم، آثار کاندیدا شده داوران را برای این طیف نمایش خواهیم داد. گام سوم این است که از ۱۲ بهمن با رعایت پروتکل‌ها فیلم‌ها را برای مردم هم نمایش دهیم. اما در حال حاضر، در گام اول  و نمایش فیلم‌ها برای داوران قرار داریم. او ادامه داد: ما می‌توانیم در یک زیست متناسب با شرایط کرونا، وضعیت معیشت و کار فرهنگی خود را امتداد دهیم. کسی نمی‌تواند بگوید کرونا چه روزی از بین خواهد رفت. مهم این است که ما بتوانیم در این شرایط خود را وقف دهیم و بهترین گزینه را بیابیم. تعطیلی جشنواره ساده‌ترین گزینه بود و بهترین گزینه نبود. شرایط بهار هم با توجه به مصادف شدن با ماه مبارک رمضان و ایام انتخابات، برپایی جشنواره کار ساده‌ای نبود. همه این موارد را به طور دقیق مورد بررسی قرار دادیم و همه گزینه‌ها معایب و محاسنشان درج شد و علت تأخیر انتشار فراخوان جشنواره سی و نهم، مطالعه و رایزنی‌های فراوان و جمع‌آوری همه پیشنهادها بود. اکثر دوستان ما هم اتفاق نظر داشتند که این گزینه می‌تواند منطقی‌ترین گزینه باشد.‌

 دبیر جشنواره در پاسخ به پرسش دیگری درباره بودجه جشنواره گفت: بودجه جشنواره کاهش یافته و تمام تلاش ما این است که هزینه‌ها در پایین‌ترین حد باشد. تلاش خواهیم کرد امسال جشنواره و گفت‌وگو درباره آثار سینمای ایران را از طریق صداوسیما و پلتفرم‌ها رونق دهیم تا اگر نشست خبری نداریم در برنامه‌هایی که توسط پلتفرم‌ها تدارک دیده می‌شود درباره آثار جدید سینمای ایران گفت‌وگو کنند.

سوال بعدی درباره این بود که آیا این شیوه برگزاری تحقیر و کوچک کردن جشنواره فیلم فجر نیست؟ محمدمهدی طباطبایی‌نژاد در پاسخ گفت: ما بین تعطیل‌کردن جشنواره و برگزاری آن گزینه دوم را انتخاب کردیم اینکه چرا فکر می‌کنم تعطیلی آن یک جور القای ناامیدی است از گفت‌وگوهایی که با فیلمسازان فعال در این ایام داشتیم برآمده. آنها فکر می‌کردند اگر جشنواره برگزار نشود، اکران هم که نداریم، هیچ گفت‌وگویی درباره فیلمی انجام نمی‌شود، این سکوت خوب نیست. همه ما آنقدر آگاه هستیم که شرایط را درک کنیم و بدانیم حفظ سلامت اولویت دارد. همه ما مشتاق آن شکوه درخشان سینمای ایران هستیم. دلمان می‌خواهد صف‌های طولانی و ازدحام جمعیت داشته باشیم اما در این شرایط امکان‌پذیز نیست. اینطور نیست که جشنواره به این صورت شکل تحقیرشده‌ای است، بپذیریم که می‌خواهیم شعله این نور خاموش نشود. البته باز هم می‌گویم اگر شرایط به وضع معمولی برسد، حتما نمایش اهالی رسانه و مردم خواهیم داشت. فعلا فقط تصمیم بر نمایش فیلم‌ها برای داوران است. 

طباطبایی‌نژاد در ادامه در پاسخ به سوالی درباره احتمال نمایش آنلاین فیلم‌ها گفت: جشنواره فیلم‌های سینمایی شکل آنلاینش تقریبا غیرممکن است ما به مدل‌هایی از آنلاین فکر می‌کنیم که نمایش فیلم در آن نمی‌گنجد. من با نگرانی فیلمسازان از سرقت آثارشان روی پلتفرم‌ها آشنا هستم و به حق هم هست به همین دلیل برگزاری به صورت آنلاین ریسک نامعقولی است و جشنواره به صورت آنلاین برگزار نخواهد شد.

وی در پاسخ به سوال دیگری درباره نمایش فیلم برای اهالی رسانه گفت: اگر شرایط فراهم شد و به شیوه دوم برگزاری رسیدیم، اهالی رسانه از ۱۲بهمن در برج میلاد آثار جشنواره را خواهند دید.

دبیر جشنواره فیلم فجر در ادامه درباره اینکه با توجه به اینکه امسال فیلم‌های کمتری ساخته شده، احتمال پایین بودن کیفیت فیلم‌های حاضر در جشنواره وجود ندارد گفت: ممکن است تعداد فیلم‌ها امسال کمتر باشد اما تعداد آثاری که باید تنور جشنواره را گرم کنند به قدر کافی امسال ساخته شده و قول می‌دهم که سه چهار فیلم ماندگار خواهیم داشت.

وی در ادامه درباره احتمال حضور فیلم اصغر فرهادی در این دوره از جشنواره گفت: بعید می‌دانم آقای فرهادی فیلمشان را بتوانند به جشنواره امسال برسانند. فیلمبرداری این فیلم آنطور که شنیدم آخر دی ماه به پایان می‌رسد ولی برای ما افتخار است اگر فیلم ایشان به جشنواره برسد. 

محمدمهدی طباطبایی‌نژاد در ادامه درباره داوری آثار گفت: نمایش آثار برای داوران زودتر انجام خواهد شد و 12بهمن کاندیداهای جشنواره نزد خودمان مشخص خواهد بود. مجموع کاندیداها بعید می‌دانم بیش از 10، 12 فیلم باشد. 

دبیر جشنواره سی‌ونهم درباره بیانیه برخی از مستندسازان درباره این دوره جشنواره گفت: من چون خودم از سینمای مستند آمده‌ام بیش از هر کسی مدافع سینمای مستند هستم. جشنواره سینماحقیقت یکی از معتبرترین جشنواره‌های فیلم مستند در منطقه است و اعتبار جهانی دارد. فیلم‌های مستند ما با یک هیات انتخاب شایسته انتخاب شده‌اند. ما امسال در هیچ بخشی هیات انتخاب نداریم نه در بخش مستند، نه در بخش کوتاه، نه سودای سیمرغ نه بخش تبلیغات. منطقی نبود که برای آثار مستند هیات انتخاب می‌گذاشتیم. در روزهایی که این تصمیم را گرفتیم به دوستان مستندساز مراجعه کردم و پرسیدم آیا مستندبلندی را می‌شناسید که به جشنواره سینماحقیقت راه نیافته باشد و شایسته داوری در فجر باشد؟ که پاسخ مثبت نبود. من به دوستان مستندساز عزیز حق می‌دهم که بخواهند بهتر دیده شوند. جشنواره فیلم فجر، بالاترین جایزه سینمای ایران را به آثار مستند می‌دهد و طبیعی است به فیلمی اعطا کند که در کورس آثار در جشنواره سینماحقیقت حاضر باشد.

طباطبایی‌نژاد در ادامه درباره اینکه دستمزد دبیر جشنواره چقدر خواهد بود گفت: دستمزد آقای داروغه‌زاده در سال گذشته ماهی 7 میلیون تومان بوده حالا امسال ممکن است دو زار ده شاهی بیشتر است. البته من هنوز هیچ قراردادی ندارم.

وی در ادامه درباره هیات داوران این دوره از جشنواره گفت:  ترکیب هیات داوران مجموعه‌ای از صاحبنظران سینما در بخش‌های مختلف است. تصمیم‌گیری درباره اهدای 22 جایزه در بخش سودای سیمرغ و قضاوت حدود 40 فیلم کار ساده‌ای نخواهد بود. وقتی جشنواره قرار نیست به شکل قبلی برپا نبود؛ این شیوه بهترین روش ما بود.  این نکته را هم بگویم قبلا این انتقاد وجود داشت که فیلمی شایسته حضور در جشنواره نبوده و می‌توانسته در جشنواره حاضر باشد. این شانس امسال برای همه فیلم‌ها وجود دارد که شاید اگر هیات انتخاب وجود داشت، در این قضاوت لحاظ نمی‌شدند. 

دبیر جشنواره در پاسخ به سوالی درباره چگونگی اجرای شیوه برگزاری اول (نمایش آثار جشنواره برای داوران) گفت: ما در شرایط ناگزیری قرار داریم که باید به بهترین تصمیم برسیم. من البته ناامید نیستم که نمایش آثار برای اهالی سینما، منتقدان و اهالی رسانه اتفاق بیفتد. در حال حاضر شیوه اول شدنی‌تر است اما امیدواری من شیوه دوم است و خودم را برای این اجرا آماده کرده‌ام. آنچه امروز قول می‌دهیم و آنچه برای ما قطعی است شیوه اول است. وقتی قرار است شیوه دوم اتفاق بیفتد، درباره فیلم‌ها در تلویزیون و پلتفرم‌ها حرف زده شود، آنها فیلم‌ها را دیده‌اند اما در شیوه اول، ما به معرفی آثار خواهیم پرداخت. همیشه بین وضع مطلوب و مقدور فاصله وجود دارد اما وضع موجود، مواردی را به ما تحمیل می‌کند و باید این را بپذیریم.  

طباطبایی‌نژاد درباره امکان نمایش فیلم‌های موفق در جشنواره‌های خارجی در این دوره از جشنواره گفت: من دوست داشتم این آثار در جشنواره نمایش داده شود. تصمیم در نهایت بر این شد که بهتر است جشنواره با رعایت مقررات اجرا شود و آن فیلم‌ها طبیعتا امکان حضور در جشنواره فیلم فجر را ندارند. فقط جشنواره فیلم کودک از این روال خارج است و آثار این جشنواره می‌توانند در جشنواره فجر به نمایش گذاشته شوند. 

دبیر سی‌ونهمین دوره جشنواره فیلم فجر در بخش دیگری از سخنان خود در پاسخ به سوالی درباره کاهش اعتبار این دوره از جشنواره با روش فعلی برگزاری، این عقیده را رد کرد.

در ادامه این نشست خبرنگار دیگری از چگونگی تعامل میان وی‌اودی‌ها و صداوسیما برای همکاری جشنواره فیلم فجر با توجه به اختلافات میان آنها پرسید و طباطبایی‌نژاد در پاسخ گفت: با سامانه‌های نمایش درخواستی گفت‌وگوهایی را داشتیم که برنامه‌هایی متناسب با سینمای ایران و زنده‌کردن خاطرات جشنواره فیلم فجر از طریق آنها ارائه شود. پیشنهاداتی هم برای ارائه کار مشارکتی با صداوسیما ارائه شده و این دو حوزه منافاتی با یکدیگر ندارند و هر کدام مخاطبان خاص خود را دارند. هر دو حوزه می‌توانند در کنار سینمای ایران قرار بگیرند. این دو رسانه می‌توانند خلاء امسال جشنواره را پر کنند. شور و نشاط اکران فیلم درسینماهای مردمی، حذف شده اما مخاطبان فیلم‌های جشنواره فیلم فجر همچنان هستند و ما سعی می‌کنیم جذابیت جشنواره حذف نشود.

دبیر جشنواره فیلم فجر در پاسخ به سوال دیگری درباره حضور فیلم‌های با محوریت مقاومت ملی در بخش سیمرغ بهترین فیلم از نگاه ملی گفت: ممکن است امسال جایزه سیمرغ زرین بهترین فیلم از نگاه ملی که نام جایزه سردارشهید سلیمانی را دارد، به یک فیلم مستند یا کوتاه داده شود و قرار است بر اساس فراخوان این جایزه مثل سال‌های پیش به فیلم‌های بخش سودای سیمرغ اختصاص داده نشود. 

او همچنین در پاسخ به سوال دیگری درباره بودجه این دوره از جشنواره فیلم فجر با توجه به تغییر در شیوه برگزاری آن گفت: بودجه جشنواره طبیعتا کاهش خیلی جدی خواهد داشت. ان‌شالله بلافاصله پس از جشنواره آمار دقیق هزینه‌کرد جشنواره اعلام خواهد شد.

محمدمهدی طباطبایی‌نژاد در پایان گفت: امیدوارم جشنواره‌ای در خور شأن سینمای ایران با توجه به شرایط برگزار کنیم و این دوره یکی از خاطره‌انگیزترین سال‌های جشنواره فیلم فجر باشد و سینمای ایران همچنان جان‌دار به فعالیت خود ادامه دهد./خبرآنلاین