زخم کرونا بر صنایع کشور/ اثرات ورود بخش خصوصی به واردات واکسن

تیتر 20 -  ویروس کرونا که از سال گذشته در کشور شیوع پیدا کرد موجب شده تا محدودیت ها و مشکلات زیادی برای همه افراد جامعه بوجود بیاید اما در این بین شیوع این ویروس تاثیر زیادی را بر روی کسب و کارها و فعالیت گذاشته است به گونه ای که بسیاری از صنایع تحت تاثیر این ویروس و محدودیت های به وجود آمده متضرر شدند و فشار مضاعفی هم به لحاظ مالی و هم نیروی انسانی به آنها وارد شده است در همین راستا برای اطلاع از تاثیرات مخرب ویروس کرونا برای صنایع کشور گفتگویی با مهدی کریمی تفرشی  که عضویت هیات مدیره کنفدراسیون صنعت ایران، ریاست هیات مدیره تعاونی تولید کنندگان محصولات غذایی کشور، نائب رئیس  هیات مدیره انجمن علوم و فناوری غلات ایران،  عضو هیات مدیره کانون انجمن های صنایع غذایی کشورو کارآفرین برتر جهان اسلام را در سوابق خود دارد صورت گرفته که در ذیل می خوانید.

کریمی تفرشی: شیوع ویروس کرونا باعث تعطیلی و تقریباً‌ نیمه تعطیلی برخی واحدهای کسب و کار شد. طبق گزارش های مرکز آمار، نرخ بیکاری در پاییز 99 به 9.4 درصد رسید. براساس بررسی‌ها انجام شده و با توجه به افزایش بی‌سابقه جمعیت غیرفعال ، کاهش 417 هزار نفری جمعیت بیکاران علامت مثبتی تلقی نمی‌شود.

 سال 99 با تعداد بیکاری نزدیک به 50 درصدی در بخش خدمات گذشت، در دنیا 49 درصد مشاغل تحت تاثیر کرونا هستند. در ایران نیز فعالیت‌های اقتصادی بسیاری از اصناف با کاهش فروش 90 درصدی تعطیل شدند. تغییر در جمعیت غیرفعال، در زمستان98، حدود یک میلیون و 100 هزار نفر افزایش، در تابستان 2 میلیون و 300 هزار و در پاییز 2 میلیون و 500 هزار نفر افزایش را تجربه کرده است. نرخ مشارکت نیز در اثر کرونا کاهشی بوده است زیرا ما کاهش جمعیت فعال و افزایش غیرفعال را داشتیم.

 در اثر شوک کرونا، مشاغل غیررسمی، بخش خدمات و بنگاه‌های کوچک بیشتر آسیب دیدند. 65درصد اشتغال‌زایی مربوط به بنگاه های کوچک است. بنابراین 65 درصد اشتغال ما در معرض آسیب است، زیرا بنگاه‌ها بسیار آسیب‌پذیرند؛ بالای 81 درصد هم در برخی شهرهای ایران مشاغل غیررسمی دارند، در ایران 50 درصد اشتغال کشور مربوط به بخش خدمات است، 37درصد شاغلان بخش خدمات هم کارکنان مستقل‌اند، همچنین 50 درصد از آن‌ها دارای اشتغال غیررسمی بوده و بیمه نیستند.

با توجه به شرایط بحرانی موجود پرداخت بیمه بیکاری و ارائه تسهیلات حتما باید بطور جدی در همه مناطق انجام شود، مناطق محروم و مرزی نباید مورد غفلت و کم توجهی قرار گیرند، علاوه بر امید به مهار بحران کرونا، در سال آینده اگر متغیرهایی مانند بورس یا ارز تغییر کند بر نرخ بیکاری تاثیرگذار خواهد بود.

از طرفی افزایش حقوق سالانه کارگران در هر سال 50 درصد کمتر از واقعیت‌های اقتصادی جامعه است و امسال نیز با این اتفاق روبه‌رو بودیم و افزایش حقوق‌ها نه تنها با وضعیت اقتصادی همخوانی نداشت بلکه با شیوع ویروس کرونا اوضاع پیچیده‌تر هم شد.

کریمی تفرشی: افزایش یکباره تقاضا برای استفاده از اقلام بهداشتی سبب شد تا برخی کارخانجات برای تامین ماسک، الکل و مواد ضدعفونی نسبت به تغییر خطوط تولید خود اقدام کنند برخی از شرکت های دانش بنیان نیز برای رفع نیازهای جامعه در زمینه مبارزه با ویروس کرونا به میدان آمدند.

استفاده از تونل ضدعفونی کننده، دستگاه ضدعفونی کننده دست، توزیع روزانه ماسک و دستکش و سایر اقلام بهداشتی در میان پرسنل و ضدعفونی کردن روزانه خطوط تولید و محیط های کاری از اقداماتی است که تولیدکنندگان به آن اهتمام ورزیده اند تا هم به سلامت نیروی کار کمک کرده و هم در ارائه محصولاتی با رعایت تمامی نکات بهداشتی متعهد باشند.،تست گیری کرونا در بسیاری از مجموعه ها و از جمله مجموعه صنایع غذایی گلها از تمامی پرسنل انجام شد و تمهیدات لازم در این خصوص صورت گرفت.

قطعا تامین نیازهای بهداشتی برای بنگاههای اقتصادی هزینه های زیادی در برداشته است که البته بسیار متغیر است و نمی توان عدد دقیقی برای آن ذکر کرد اما تا پایان این بحران همه گیر، تولیدکنندگان و صاحبان مشاغل ملزم به رعایت این پروتکل ها هستند تا از این بحران منحوس با کمترین خسارت بتوانیم عبور کنیم.

کریمی تفرشی: شیوع ویروس کرونا به متأثر شدن شدید تقاضای کل و عرضه کل در اقتصاد ایران منجر شده است، به این صورت که در بخش تقاضا مصرف خانوار به علت کاهش درآمد، عدم تمایل برای خرید، افزایش پس‌انداز به دلیل نا اطمینانی از آینده و کاهش صادرات به دلیل ملاحظات تحریمی و بهداشتی کشورهای طرف تجاری به‌شدت کاهش پیداکرده است. از طرف عرضه نیز با شوک‌هایی مانند تعطیلی اجباری بخش عمده‌ای از خدمات، افزایش هزینه و سخت شدن واردات مواد اولیه و آسیب دیدن زنجیره تولید کالا روبه‌رو است. 

بررسی شواهد آماری نشان‌دهنده اثرگذاری ۷.۸ درصدی شیوع ویروس در بخش مصرف و ۱۰ درصدی در بخش صادرات، در ماه اسفند ۱۳۹۸ است و درنتیجه میزان حداقل خسارت ناشی از این بحران در ماه اسفند ۱۳۹۸ در حدود سه هزار و ۲۵۰ میلیارد تومان در بخش مصرف و ۷۰۰ میلیارد تومان در بخش صادرات تخمین زده می‌شود. تداوم شیوع ویروس کرونا توانسته است دامنه خسارت‌ها را به‌صورت تصاعدی گسترش دهد.

همه‌گیری ویروس کرونا سبب افت قابل‌توجه میزان صادرات محصولات کشاورزی ایران شده است. این خسارات به میزان ۱۱۴.۱۶۷ هزار میلیارد ریال برای ۶۰ هزار و ۵۷۹  واحد تا اردیبهشت سال ۱۳۹۹ برآورد شده است.

 مجموع خسارت واردشده به اقتصاد تا زمستان سال 99، چیزی حدود ۴۰۳ هزار میلیارد تومان برآورد شده است در حالی‌که طبق اعلام منابع رسمی هزینه واکسیناسیون کل جمعیت کشور در سال ۱۴۰۰ در بیشترین حالت به میزان ۱۰۰ هزار میلیارد تومان تخمین زده شده است، آمارها نشان می دهد تولید در زمان شیوع کرونا ۶۵ درصد کاهش پیداکرده است، ۵۹ درصد کسب ‌وکارها با کاهش تقاضا روبه رو شدند، همچنین ۵۷ درصد کارگاه‌ها و فعالیت‌های اقتصادی مشکل تامین مواد اولیه داشتند.

کریمی تفرشی: واردات واکسن توسط بخش خصوصی منتقدان بسیاری حتی در میان فعالان بخش خصوصی دارد، اما برخی اعتقاد دارند که واردات خصوصی واکسن می‌تواند به برنامه مقابله با کرونا کمک کند و در همین راستا پس از چندین ماه تلاش و مذاکره، بخش خصوصی ایران موفق شد قرارداد خرید ۶ میلیون دوز واکسن کرونا را با طرف‌های خارجی امضا کند.

 درتمام دنیا دولت‌ها مسئول تأمین و تزریق واکسن کرونا هستند و چندپارگی در واردات و تزریق به صلاح کشور نیست اما بخش خصوصی می تواند به عنوان پیمانکار و بازوی کمکی دولت عمل کند.

در صورت ورود بخش خصوصی به حوزه واردات واکسن، این بخش واکسن را از منابع معتبر خریداری و وارد کند، اما هزینه‌ها و ارز آن را دولت اختصاص دهد البته  باید مراقب باز شدن پای دلالان به حوزه واردات واکسن توسط بخش خصوصی و ایجاد بازار سیاه که قطعا سلامت و جان مردم را نشانه می گیرد باشیم.