عرضه کل زنجیره در بورس کالا یا حفظ منافع حلقه میانی زنجیره فولاد

تیتر20- البته برخی از زنجیره ها در حال حاضر توجیه اقتصادی برای حضور در بورس را ندارند و برخی دیگر مانند زنجیره ارزش فولاد با ورود به بورس کالا از التهابات بازار کم خواهد کرد.

اما وزارت صمت معتقد است با عرضه کل زنجیره در بورس کالا می توان در گام اول نیازسنجی کرده و در گام دوم به قیمت های واقعی دست پیدا کند. اتفاقی که در نهایت دست واسطه ها را کوتاه خواهد کرد.

نگاهی به بازار یکی دو سال اخیر فولاد نشان می دهد، فعالیت دلالان توانست بازار را آشفته کرده و اعتراض ها در بالا دست و پایین دست زنجیره را افزایش دهد

درست در چنین شرایطی حتی مجلس برای سامان‌ بخشیدن بازار دست بکار شد تا با تصویب طرح فولاد، بازار را آرام‌ کند.

اما در ابتدای سال جاری، وزارت صمت تصمیم به عرضه کامل زنجیره ارزش فولاد در بورس را گرفت.

البته پیش تر در اسفند ۹۹، انجمن سنگ آهن به عنوان بالادست این زنجیره، با امضای تفاهم نامه با بورس کالا، از تصمیم خود جهت حضور در بورس کالا خبر داد.

درواقع تمامی حلقه ها با حضور در بورس کالا موافق هستند اما در این بین مسائلی دیگری می تواند این تصمیم را با مشکلاتی همراه کند.

موضوع اول بحث الزام بر عرضه است. اینکه تمامی حلقه های بالادست ملزم به عرضه در بورس هستند به نوعی تاکید بی مورد خواهد بود زیرا برخی معادن اصلا توجیهی برای حضور در بورس را ندارند و بهتر است محصول خود را صادر تا بتوانند به فعالیت خود ادامه دهند.

اما موضوع دیگر در حلقه های میانی قابل رویت است، آن هم عرضه قطره چکانی در بازار بورس و سپس افزایش قیمت هایی که اعمال می شود. عرضه های قطره چکانی به ویژه در حلقه آهن اسفنجی، سیاستی است که قیمت ها را افزایش داده و حلقه های پایین دست را با مشکل همراه کرده و فعالیت واحدهای کوچک دشوار خواهد شد.

درواقع نگاه مثبت دولت به حلقه میانی یعنی فولادی ها حتی در پی الزام بر عرضه کامل زنجیره در بورس، نمی تواند بر توزیع عادلانه سود کارساز باشد.

این در حالی است که واحدهای پایین دست ازجمله نوردکاران نیز معتقدند شمش را گران تر از قیمت صادراتی در بورس خریداری می کنند و این موضوع قیمت تمام شده صنایع پایین دستی را افزایش می دهد.

بالادست و پایین دست زنجیره از نحوه عملکرد بورس آن طور که باید رضایت ندارند اما با کلیات ماجرا یعنی عرضه در بورس را مناسب می دانند. نگاه یک دست به زنجیره می تواند مشکلات را حل کند اما وزن حلقه فولاد نه تنها در زنجیره بلکه در بورس هم سنگین است. حضور چند شرکت فولادی در هیات مدیره بورس کالا می تواند تصمیمات را تحت تاثیر قرار دهد و نحوه اجرای تصمیم را دستخوش اتفاقاتی کند.

اینکه وزارت صمت تصمیم دارد با عرضه در بورس وضعیت بازار را کنترل کند، می تواند ادامه ای بر قیمت گذاری دستوری باشد. از سویی دیگر وجود برخی موضوعات از جمله عدم صادرات، ارائه تضامین برای شرکت های کوچک جهت ورود به بورس از دیگر مشکلاتی است که در ذیل این تصمیم قرار می گیرد.

شاید اصلی ترین و آسان ترین راهکار برای اجرای درست این تصمیم، مذاکره و مشورت با فعالان این زنجیره باشد .

نتیجه اجرای یک طرفه تصمیمات در دوره های گذشته وزارت صمت به خوبی قابل مشاهده است. اگر نگاه نگاه تعاملی باشد نباید تجربیات گذشته تکرار خواهد شد و مشکلات به قوت ادامه خواهد داشت.