بروز بزرگ‌ترین شوک عرضه در بازار نفت از سال ۱۹۷۳

تیتر۲۰-  به نقل از اویل پرایس، بازار جهانی نفت قبل‌از حمله روسیه به اوکراین هم با کمبود عرضه مواجه بود، اما جنگ روسیه و پیامدهای آن بر عرضه نفت این کشور و قیمت نفت، احتمالاً بازار را در یک شوک عرضه بزرگ وارد می‌کند که قابل‌مقایسه با تحریم نفت عرب در 1973 خواهد بود. ذخایر نفتی در اقتصادهای توسعه‌یافته مصرف‌کننده نفت از جمله آمریکا ماه‌هاست به‌دنبال بهبود تقاضا، رو به کاهش می‌روند.

طبق جدیدترین گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا برای هفته منتهی به چهارم مارس، ذخایر نفت خام آمریکا به 411.6 میلیون  بشکه رسیده است یعنی 13 درصد پایین‌تر از متوسط 5ساله در این زمان از سال. ذخایر بنزین 1 درصد بالاتر از متوسط پنج‌ساله است، اما ذخایر میعانات گازی 18 درصد و ذخایر پروپان 21 درصد پایین‌تر از متوسط پنج‌ساله در این زمان از سال است.

عرضه نفت نتوانسته است با روند افزایش تقاضا همراه باشد، ائتلاف اوپک‌پلاس هم تنها ماهانه 400 هزار بشکه در روز به تولید خود می‌افزاید، بسیاری از تولیدکنندگان اوپک‌پلاس نتوانسته‌اند طبق سهمیه خود تولید کنند.

بسیاری از بانک‌های سرمایه‌گذاری بزرگ دنیا از ابتدای سال جاری میلادی پیش‌بینی نفت 100 دلار در هر بشکه را کرده بودند و حمله روسیه به اوکراین باعث شد این پیش‌بینی طی یک ماه محقق شود، حالا بحث بر سر این است که آیا قیمت نفت با خودداری اروپایی‌ها از خرید نفت روسیه به 150 دلار در هر بشکه می‌رسد یا نه. چین نمی‌تواند به‌تنهایی تمام نفت روسیه را که باید به بازار اروپا می‌رسید خریداری کند.

روسیه مجبور است بخشی از تولید نفت خود را به‌خاطر عدم توانایی برای فروش آن به بازار اروپا متوقف کند، بنابراین تولید نفت خام این کشور حداقل طی 3 سال آینده محدود خواهد شد.

جنگ اوکراین و خطرات ژئوپولیتیکی فراوانی که علاوه‌بر محدودیت عرضه نفت به وجود می‌آورد، قیمت نفت را بیش‌از پیش بالا خواهد برد.

محدودیت عرضه نفت و تلاش روسیه برای فروش نفت، زمینه را برای بزرگ‌ترین شوک عرضه نفت از دهه 1970 آماده می‌کند. تحریم نفت عرب در 1973 و 1974 و انقلاب ایران عرضه نفت به بازار دنیا را در آن سال‌ها بسیار کاهش داده بود.

راه‌حل قیمت بالای نفت می‌تواند کاهش تقاضا یا افزایش تولید اوپک‌پلاس باشد. عربستان و امارات تمایل دارند تولید نفت خود را بیشتر از آنچه در قرارداد اوپک‌پلاس معین شده است بالا ببرند اما قصد شکستن این قرارداد را که روسیه یکی از سران آن است ندارند./تسنیم