دلایل افزایش بازدهی سرمایه‌گذاری در شرکت های خصوصی

تیتر۲۰- سرمایه‌گذاری خصوصی (Private Equity) یکی از کلاس‌‌‌های دارایی است که از سال ۱۹۰۱ در دنیا به عنوان محلی برای سرمایه‌گذاری با ارزش بالا مورد توجه جدی قرار گرفته است. سرمایه‌گذاری خصوصی به معنای مالکیت بخشی از سهام یا اکثریت یک کسب‌وکار با هدف نگهداری میان‌‌‌مدت و فروش مجدد آن است. بازه سرمایه‌گذاری در این صنعت، عمدتا بین ۵ تا ۷ سال است.‌‌‌ از میان نمونه‌‌‌های سرمایه‌گذاری خصوصی می‌توان به خرید سهام شرکت‌های خصوصی، تصاحب کامل یک شرکت عمومی و خارج کردن آن از بازار سهام، سرمایه‌گذاری جسورانه و تامین مالی مبتنی بر بدهی اشاره کرد. شرکت‌های سرمایه‌گذاری خصوصی عمدتا در شرکت‌هایی سرمایه‌گذاری می‌کنند که در مرحله رشد و بلوغ چرخه‌‌‌ عمر سازمانی قرار دارند. با این حال برخی از آنها در دیگر مراحل چرخه عمر سازمانی مانند مرحله افول نیز سرمایه‌گذاری می‌کنند که البته این امر ریسک بسیار بالایی را در پی دارد. تجربه نشان می‌دهد پرتفویی که از سرمایه‌گذاری خصوصی متنوع برخوردار باشد، ریسک کمتر و نرخ بازدهی بیشتری را در مقایسه با دیگر پرتفوهای سرمایه‌گذاری دارد.

برای انجام سرمایه‌گذاری خصوصی، شرکت‌های سرمایه‌گذاری از روش‌های مختلفی برای ارزش‌‌‌آفرینی استفاده می‌کنند که این روش‌ها بر اساس شرایط و موقعیت سرمایه‌‌‌پذیران متفاوت است. ارزش آفرینی در سرمایه‌گذاری خصوصی به روش‌هایی گفته  می‌‌‌شود که به وسیله آن شرکت‌های سرمایه‌گذاری خصوصی با استفاده از رویکردهای مختلف بازدهی شرکت‌های سرمایه‌پذیر و در نتیجه بازدهی کل سبد سرمایه‌گذاری خود را افزایش می‌دهند.  شرکت‌های سرمایه‌گذاری خصوصی بسته به افق سرمایه‌گذاری که دارند می‌توانند در دوره‌‌‌های زمانی کوتاه‌‌‌مدت، میان‌‌‌مدت یا بلندمدت،  با سه رویکرد مختلف اقدام به خلق ارزش کنند:

• حفظ ارزش: در این رویکرد، یک شرکت سرمایه‌گذاری خصوصی سعی دارد تا در یک بازه کوتاه‌‌‌مدت وضعیت شرکت را بهبود ببخشد. این امر می‌تواند از طریق روش‌هایی همچون تجدید ساختار مالی، جریان نقدینگی، مکانیزم‌‌‌های عملیاتی و استراتژیک صورت پذیرد.

• ایجاد ارزش: این دیدگاه به نسبت رویکرد قبلی بلند‌‌‌مدت‌‌‌تر است. در اینجا شرکت‌های سرمایه‌گذاری خصوصی از طریق روش‌هایی مثل تغییر مدل کسب‌وکار، بهینه‌‌‌سازی پرتفولیو، هزینه‌‌‌ها و سرمایه اقدام به ارزش‌‌‌آفرینی در شرکت سرمایه‌‌‌پذیر می‌کنند.

• خلق ارزش برای آینده: این رویکرد نگاهی بلندمدت به ارزش‌‌‌‌‌‌آفرینی داشته و به مفاهیمی مانند زیست‌‌‌محیطی، اجتماعی و حاکمیتی (ESG)، ایجاد تغییرات عمیق در بازار از طریق تغییرات اقتصادی و چابکی و تا‌‌‌ب‌‌‌آوری مدل کسب‌وکار در ارزش‌‌‌آفرینی اشاره دارد.

شرکت‌های سرمایه‌گذاری خصوصی در کنار ارزشی که برای کسب و کارها خلق می‌کنند می‌توانند به توسعه اقتصادی کشورها نیز کمک کنند. به‌‌‌طور مثال شرکت‌های سرمایه‌گذاری خصوصی با استفاده از رویکردهای ارزش‌‌‌آفرینی عموما بر درآمد مالیاتی تاثیر مثبتی دارند. این شرکت‌ها به‌‌‌دنبال ایجاد بازده سرمایه‌گذاری موردنظر خود هستند و بر این بازده مالیات می‌‌‌پردازند. شرکت‌ها یا صندوق‌های سرمایه‌گذاری خصوصی، ابزاری مالی هستند. به این معنا که آنها منابع خود را از سرمایه‌گذاران تامین کرده و با هدایت این منابع به شرکت‌های خصوصی خارج از بورس از طریق خرید سهام یا شراکت با مالکان، برای خود و شرکت سرمایه‌‌‌پذیر یا سرمایه‌گذاران‌‌‌شان ارزش‌‌‌آفرینی می‌کنند. شرکت‌های سرمایه‌گذاری خصوصی، به‌‌‌طور سنتی عملیات سرمایه‌گذاری خود را در قالب ساختارهای بسته  (Close-end) انجام می‌دهند. در این روش، سهام شرکت سرمایه‌‌‌پذیر خریداری می‌شود و با فاصله زمانی چندساله و افزایش قیمت سهام شرکت مذکور، سهام آن به فروش می‌‌‌رسد.

چشم‌‌‌انداز سرمایه‌گذاری خصوصی در ایران

سرمایه‌گذاری خصوصی به معنای معاملات خرید و فروش کسب‌وکارهای خصوصی با هدف کسب سود، سابقه طولانی در کشور دارد. صاحبان صنایع به دلایل مختلفی از جمله ایجاد صرفه مقیاس در تولید یا توسعه کسب‌وکار در زنجیره ارزش اقدام به تملک یا سرمایه‌گذاری مشترک در صنایع یا کسب‌وکارهای مختلف کرده‌‌‌اند.

وجود عوامل مختلفی مانند تحریم‌‌‌های بین‌المللی، عملکرد نامطلوب نظام مالی در ایران، کاهش تمایل و منابع بانک‌ها برای تامین مالی موجب شده است که کسب و کارهای کوچک و متوسط به تامین مالی نیاز داشته باشند و همین موضوع منجر شده است که ضرورت توجه به صنعت سرمایه‌گذاری خصوصی در کشور افزایش یابد. با این حال عواملی مثل نبود مدیریت تخصصی در این صنعت، عدم‌حضور معنادار سرمایه‌گذار خارجی در ایران و عدم‌آشنایی مالکان سنتی با مفهوم ادغام و تملک منجر شده است که این صنعت آنچنان که لازم است مورد استفاده قرار نگیرد. اگر چه کسب و کارها در ایران با چالش‌‌‌های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی مختلفی مواجه هستند اما می‌توانند از مزایای صنعت سرمایه‌گذاری خصوصی منتفع شوند. بنابراین در حال ‌‌‌حاضر زمان مناسبی برای شرکت‌ها جهت بهره‌‌‌مندی از این صنعت است. بررسی‌‌‌ها حاکی از آن است که بسیاری شرکت‌ها در حاکمیت شرکتی ضعف دارند. همچنین از آنجا که ما در عصر تحول دیجیتال زندگی می‌‌‌کنیم لازم است که کسب‌وکارها به این روند نیز توجه کنند. به همین جهت نیاز است تا سرمایه‌گذاران و سرمایه‌‌‌پذیران به این دو مفهوم جهت استفاده از این صنعت توجه کنند./دنیای اقتصاد