بحران برق صنایع کشور را تعطیل کرد

تیتر۲۰- بحران برق کشور را تعطیل کرد. این بخشی از گفته های فعالین صنعت برق است که مدعی اند نیروگاه ها شرایط خوبی نداشته و بسیاری از آنها با بیش از ظرفیت خود مشغول به کار بوده و تداوم این وضعیت یک خطر جدی برای شبکه سراسری برق محسوب می شود.

البته سخنگوی صنعت برق می گوید که تعطیلی های آخر هفته ربطی به کمبود برق نداشته و بر اساس تصمیم وزارت بهداشت صورت گرفته است.

اما فعالین صنعت برق گقته های مسئولین وزارت نیرو را خیلی قبول ندارند. یک فعال صنعت برق که نخواست نامش فاش شود، گفت: در روزهایی که کرونا سلامت و جان مردم را تهدید می کرد، خبری از تعطیلی نبود حالا چه شده به دلیل گرمای هوا دولت تصمیم به تعطیلی کشور گرفته است.

او معتقد است که به دلیل سیاست گزاری های اشتباه شرایط تامین برق در سال های آینده هم بدتر شده و این تازه شروعی تازه برای یک بحران بزرگ است.

از آن سو صحبت های رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا نشان می دهد که این گفته ها خیلی هم بیراه نیست.

او می گوید: «این افزایش دما، موج گرما محسوب نمی‌شود و در واقع یک افزایش دمای معمولی است. به‌طور مثال پیش‌بینی ما درباره تهران این است که دمای به حدود ۳۹ یا حداکثر ۴۰ درجه سانتی‌گراد می‌رسد. همانطور که در روزها و ماه گذشته هم چندین بار دمای ۳۹ درجه را در پایتخت داشتیم. بنابراین دمای پیش‌بینی شده برای تهران خیلی تابستان حاد حساب نمی‌شود.»

طبق توضیح ضیائیان بیشترین دمای ثبت شده در تهران ۴۲.۶ درجه بوده است که تا به حال چهار مرتبه در طول تاریخ تکرار شده و در سال‌های ۷۴، ۸۲، ۸۷ و ۹۲ بوده است. از همین رو دمای ۴۰ درجه پیش‌بینی شده، گرم‌ترین دمای تهران نیست.

برق نیروگاه چادرملو به چادرملو نرسید

در این میان ظاهرا صنایع هم شرایط خوبی را سپری نمی کنند. احمد دنیانور عضو انجمن فولاد در اینباره به بازار می گوید: تعداد روزهای تعطیل صنایع از یک روز به دو روز افزایش یافته و حتی برخی از واحدهای فولادی به دلیل مشکلاتی که در تامین برق وجود دارد، واحدهای ذوب خود را تعطیل کرده اند.

او همچنین گفت: حتی واحدهایی فولادی همچون چادرملو که خود نیروگاه دارند هم اجازه از برق تولیدی خود را نداشته و باید آن را به شبکه سراسری برق بدهند. این در حالی است که هدف اصلی یک واحد تولیدی از ورود به حوزه تامین برق و نیروگاه سازی تامین برق پایدار خود است. اگر قرار بر این است همچنین دچار قطعی برق باشد، با چه انگیزه ای به این حوزه ورود کند.

دلیل رشد تولید فولاد چه بود؟

البته توانیر با استناد به آمار رشد تولید فولاد در ماه گذشته مدعی است که برق رسانی به صنایع نه تنها کمتر نشده بلکه نسبت به سنوات گذشته شرایط بهتری هم دارد.

آمار منتشر شده از سوی انجمن جهانی فولاد برای ماه ژوئن ۲۰۲۳ (۱۳ خرداد تا ۱۰ تیر ۱۴۰۲) از اثر افزایش تامین برق صنعت در این سال خبر می‌دهد. بر اساس این آمار، ایران بازهم رتبه اول رشد تولید فولاد در میان ۱۰ کشور برتر تولیدکننده این محصول را به خود اختصاص داده و علاوه بر این، از جایگاه دهم تولیدکننده فولاد دنیا به جایگاه هفتم رسیده است. بر اساس اطلاعات انجمن جهانی فولاد، رشد تولید صنعت فولاد ۱۷.۴ درصد بوده است.

اما دنیا نور دلیل دیگری برای رشد تولید فولاد در ماه های گذشته دارد. او به بازار می گوید که ۴ طرح نیمه کاره در ماه های گذشته وارد مدار شده اند و رشد تولیدی که در حوزه فولاد اتفاق افتاده ناشی از این مساله بوده و تغییری در مقدار تولید واحدهای قبلی ایجاد نشده که آن را نتیجه تامین بهتر برق دانست.

توقف سرمایه گذاری در صنعت برق

با وجود تعطیلی ادارات معاون انتقال و تجارت خارجی شرکت توانیر ‌می گوید که همچنان به مدیریت مصرف برق نیاز است. آنگونه که توانیر اعلام کرده در روزهای گذشته مصرف برق از ۷۲ هزار و ۵۰۰ مگاوات هم فراتر رفته است.

هرچند که کاهش مصرف از سوی مشترکین خانگی می تواند در گذر از شرایط فعلی کمک جدی برای کاهش خاموشی ها باشد اما ابراهیم خوش گفتار رییس سندیکای برق به بازار می گوید اگر می خواهیم مشکل صنعت برق را در کشور به صورت ریشه ای حل کنیم باید دولت دست از دخالت در این صنعت برداشته و اجازه دهیم که قیمت ها بر اساس نظام عرضه و تقاضا تعیین شود.

او که معتقد است دولت علاقه ای که کاهش تصدی گری خود در صنعت برق ندارد، ادامه داد: لایحه رگلاتوری که در دولت قبل برای تدوین و نهایی شدنش ماه ها زمان گذاشته شده بود از مجلس پس گرفته شده و معلوم نیست که کی قرار است دوباره به مجلس ارائه شود.

این فعال صنعت برق مدعی است که سرمایه گذاری در این صنعت تقریبا متوقف شده است. طوری که حتی در طول اجرای برنامه ششم توسعه حتی یک نیروگاه ها هم ایجاد نشد این در حالی است که قرار بود ۲۵ هزار مگاوات به ظرفیت تولید برق کشور افزوده شود.

لازم به یادآوری است گزارش «شناسایی و رتبه بندی ریسک های سرمایه گذاری در پروژه های تولید برق» که از سوی سندیکای برق تهیه شده نشان می دهد که در فاصله سال های ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۱ به صورت میانگین سالانه ۳۹۵۵ مگاوات به ظرفیت های تولید برق کشور افزوده شده است که در سال های ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۹ این رقم به ۲۰۴۶ مگاوات رسیده است و ۴۸ درصد کاهش نشان می دهد که ناشی از روند کاهشی سرمایه گذاری در ایجاد ظرفیت های جدید تولید برق است.

این کاهش سرمایه گذاری باعث شده کشوری که ۱۰ سال پیش صادرکننده برق بود و مازاد تولید داشت حالا برای تامین برق خود در تابستان لیست خاموشی و قطعی برق به صنایع اعلام کند./تحلیل بازار