سرمایه‌گذاران ترغیب به سرمایه‌گذاری در بخش حمل و نقل جاده‌ای شوند

تیتر۲۰-شهریار افندی‌زاده درباره کمبود ناوگان حمل و نقل جاده‌ای و کسری اتوبوس اظهار داشت: در دنیا ناوگان حمل و نقل در اختیار بخش خصوصی است و سرمایه‌گذاری‌ها چه در بخش حمل و نقل جاده‌ای، چه در بخش هوایی و چه در بخش ریلی‌ از طریق بخش خصوصی صورت می‌گیرد و سرمایه‌گذاران این حوزه تامین مالی را از منابع غیر از دولت انجام می‌دهند و دولت‌ها هم از این سرمایه‌گذاران حمایت می‌کنند.

وی ادامه داد: یکی از موضوعات مهم در بخش ناوگان حمل‌ونقل جاده‌ای، شرکت محوری است یعنی شرکت‌ها باید سرمایه‌گذاری انجام دهند و ناوگان را تامین و رانندگان را استخدام کنند و ساز و کار شرکت محوری در حمل ونقل جاده‌ای در تمام کشورهای پیشرفته به همین شکل است، اما چرا در ایران چنین اتفاقی رخ نمی‌دهد؟ به این دلیل که در ایران بیش از 90 درصد سیستم حمل و نقل جاده‌ای، خود مالکی بوده و مالک خودرو، خودِ راننده است.

معاون حمل و نقل وزارت راه و شهرسازی گفت: شرکت‌ها ترجیح می‌دهند بدون اینکه سرمایه‌گذاری انجام دهند، از منافع این بخش از حمل و نقل بهره ببرند و در نتیجه سرمایه‌گذاری در این بخش عملا اتفاق نمی‌افتد. اصلاح این  وضعیت نیازمند به یک برنامه بلندمدت و تغییر نگرش در ساختار دارد.      

افندی‌زاده افزود: ‌موضوع دیگر مساله بازگشت سرمایه در این حوزه است که سوال اساسی این است که بازگشت سرمایه در این حوزه منطقی است یا خیر؟ نکاتی در این موضوع وجود دارد که باید در برنامه بلندمدت مورد بازنگری قرار بگیرد.

وی با بیان اینکه کشورمان در این بخش باید به سمت شرکت محوری حرکت کند و شرکت‌ها در جریان سرمایه‌گذاری، نسبت به خرید ناوگان اقدام کنند و رانندگان را به استخدام دربیاورند و با رانندگانی که مالک اتوبوس هستند وارد قرارداد شوند، تاکید کرد: در شرایطی که سرمایه‌گذاری و تامین اتوبوس و ناوگان از سوی بخش خصوصی صورت نمی‌گیرد، گزینه بعدی این است که دولت به این بخش تسهیلات و یارانه ارائه دهد. عملا با توجه به افزایش قیمتی که در ناوگان حمل و نقل جاده‌ای وجود دارد، این تسهیلات نمی‌تواند تحقق پیدا کند چراکه دولت منابعی به این اندازه در اختیار ندارد.

معاون وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: باید اقدامی صورت بگیرد که سرمایه‌گذاران ترغیب به سرمایه‌گذاری در بخش حمل و نقل جاده‌ای شوند از این رو باید به دنبال راهکارهایی باشیم که برای آنها سود در بر داشته باشد. این سود می‌تواند در قیمت جابه جایی مسافر باشد و شاید نگاه تعرفه‌ای دیگر در این بخش نتواند کارگشا باشد. بنابراین تا زمانی که نگاه شرکت‌ها این است که بتوانند از اتوبوس‌هایی استفاده کنند که رانندگان  مالک این ناوگان هستند و نگاه آنها این باشد که دولت باید به آنها یارانه و تسهیلات اختصاص دهد تا بتوانند ناوگان خریداری کنند، عملا در بخش ناوگان حمل و نقل جاده‌ای مشکل خواهیم داشت و روز به روز شاهد افزایش سن ناوگان هستیم.

افندی‌زاده افزود: نباید اینگونه باشد که راننده به دنبال خرید ناوگان باشد و هزینه‌های آن را بپردازد اما در نهایت سود آن نصیب شرکت حمل و نقلی شود که تنها جابه‌جایی را بر عهده دارد. این ساختار نیاز به تغییر نگرش دارد که در این تغییر نگرش،  شرکت‌ها سرمایه‌گذاری بکنند یا از تولیدات داخل یا واردات اتوبوس تامین نمایند. برای اینکار باید کاری کنیم که سود سرمایه‌گذاری در این زمینه برای شرکت‌ها نسبت به سرمایه‌گذاری در بخش‌های دیگر برتری داشته باشد.

معاون حمل و نقل وزارت راه و شهرسازی از مجوز مجلس و دولت برای واردات 5هزار دستگاه اتوبوس با کارکرد حداکثر تا ٥ سال خبر داد و گفت: واردات 5 هزار دستگاه اتوبوس  در قانون بودجه امسال می تواند در صورت تحقق تحولی را در این زمینه برای کشور داشته باشد و شرکت‌هایی که دارای کارت بازرگانی هستند، می‌توانند نسبت به ثبت سفارش اقدام کنند که البته مباحث رعایت استانداردهای  سازمان استاندارد، محیط زیست، گمرک و ... در نظر گرفته شود.

وی با بیان اینکه سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای ، مشخصات فنی این اتوبوس‌ها را اعلام‌ کرده‌است، ادامه داد: از این تعداد واردات 2 هزار دستگاه اتوبوس برای ایام اربعین دیده شده بود.

معاون وزیر راه و شهرسازی درباره جزییات مشخصات فنی این اتوبوس‌ها گفت: عمر ناوگان فعال در کشورمان بالای 13 سال است و این اتوبوس‌ها می‌توانند تا 5 سال کارکرده باشند.

وی درباره برندهای مجاز برای واردات اظهار داشت: سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای برندهای مناسب برای واردات 5 هزار دستگاه اتوبوس را به وزارت صمت اعلام کرده است و متقاضیان با داشتن کارت بازرگانی می‌توانند به واردات اتوبوس با این برندها اقدام کنند.

معاون حمل و نقل وزارت راه وشهرسازی درباره میزان کمبود اتوبوس‌ در ناوگان تاکید کرد:  در طرح جامع حمل و نقل کشور  برای افق سال 1414، بیست هزار دستگاه اتوبوس فعال در ناوگان حمل و نقل جاده‌ای پیش‌بینی شده‌است که در  از این تعداد اتوبوس تا سال گذشته 14 هزار دستگاه اتوبوس فعال بود اما به دلیل دلایلی از جمله موضوعات اقتصادی بخشی از این ناوگان از سمت حمل و نقل عمومی به سمت حمل و نقل خصوصی و خدمات دیکر  از جمله جابه جایی کارکنان کارخانه‌ها رفته‌اند.

افندی‌زاده گفت: در حال حاضر 10 هزار دستگاه اتوبوس در ناوگان فعال است که طبق اعلام سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای، 2 هزار دستگاه از این تعداد، امکان تردد و پیمایش در مسافت بلند را ندارند، بنابراین از 14هزار دستگاه اتوبوس یکسری در بخش خدمات خصوصی به کار گرفته شده‌اند و بخشی و هم در مسافت‌های کوتاه تردد دارند.‌

وی با بیان اینکه بخشی از نیاز ناوگان اتوبوسی را از تولید کنندگان داخلی تامین می‌کنیم که البته تولید داخلی تعداد قابل توجهی در بخش اتوبوس های برون شهری نیست که باید در این رابطه تولیدات داخل را افزایش دهیم و عمده تولیدات داخل متوجه اتوبوس‌های درون شهری می‌شود، اظهار داشت: ورود ناوگان تا افق طرح جامع تا سال 1414 باید به تدریج انجام شود اما همواره در جریان باشد چراکه ناوگان فرسوده هزینه‌ها را از جمله مصرف سوخت را افزایش می‌دهد همچنین ایمنی ناوگان فرسوده کمتر است هر چند سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای از این ناوگان برای مسافت‌های کوتاه استفاده می‌کند اما وقتی ناوگانی فرسوده است باید از چرخه خارج شود./ایلنا