تیتر20 - عراق بازاری ۴۰ میلیون نفری است که طولانیترین مرز خاکی را با ایران دارد و در بلندمدت میتواند به یکی از مقاصد عمده کالاهای صادراتی ایران تبدیل شود. ایران و عراق دارای ۱۴۵۰ کیلومتر مرز مشترک هستند که در زمینه بازرگانی یک مزیت بینظیر است.
در طول این مرز ۱۴۵۰ کیلومتری ۱۷ معبر گمرکی و بازارچه مرزی قرار دارد که از آنها برای مبادله کالا بین دو کشور استفاده میشود. تجارت ایران با عراق بهعنوان دومین شریک تجاری ایران بعد از چین اهمیت زیادی دارد، اما در زمینه حضور در این بازار نباید از چین و ترکیه بهعنوان رقبای اصلی غافل شد.
موارد فوق در حالی است که عراق، یکی از بازارهای مهم و اثرگذار در صادرات ایران به تازگی واردات شیرین و شکلات از ایران را ممنوع کرده است.
تیتر ۲۰ در گفتوگو با عضو هیاتمدیره خانه صنعت، معدن و تجارت به بررسی اثرات این تصمیم ناگهانی پرداخت.
آرمان خالقی، عضو هیاتمدیره خانه صنعت، معدن و تجارت در رابطه با ممنوعیت عراق برای واردات شیرینی و شکلات از ایران اظهارکرد: هنوز دلایل این موضوع برای ما مشخص نیست، البته دلیلی تحت عنوان حمایت از تولید داخل بیان میشود که اصلا برای ایران قابل قبول نیست.
همه به جز ایران!
وی با اشاره به واردات این کالاها توسط عراق از سایر کشورها گفت: اگر دلیل اصلی عراق حمایت از تولید داخل است، باید این ممنوعیت واردات مربوط به همه کشورها از قبیل ترکیه، اردن و فرانسه باشد. این در حالی است که شدت این تحریم تنها برای ایران است.
تولید مشترک، بهترین راه است
عضو هیاتمدیره خانه صنعت، معدن و تجارت با بیان راهکارهایی برای بهبود مراودات با عراق افزود: عراق شریک اصلی تجاری ایران محسوب میشود و باید مذاکراتی در این رابطه با این کشور صورت گیرد. چرا که ادامه این روند تبعات زیادی برای ایران خواهد داشت. همچنین از آنجایی که عراق نمیخواهد تنها واردکننده باشد، باید به دنبال فرصت تجاری مشارکت با عراقیها و تفاهماتی برای تولید مشترک باشیم. بازارچه مرزی را نیز باید بهعنوان یک شهرک صنعتی مشترک مرزی ایجاد کرد تا این بازار از دست نرود.
رقابت مخرب!
خالقی با توجه به تبعات احتمالی این ممنوعیت گفت: قطع کردن مراودات تجاری و از بین رفتن این بازار بهویژه برای شرکتهایی که برای صادرات محصولات خود به بازار عراق برنامهریزی داشتند، تبعات سنگینی خواهد داشت. چرا که محصولاتی با هدف صادرات به بازار هدف تولید شده و حال باید برنامهای برای این مازاد تولید داشت. در واقع محصولاتی که با هدف صادرات تولید شده باید در بازار توزیع یا بازار هدف دیگری را برای آنها انتخاب کرد. این در حالی است که با توزیع این محصولات در بازار حتی شرکتهایی که در حوزه صادرات فعالیت ندارند نیز به دلیل افزایش عرضه محصول در بازار دچار مشکل خواهند شد. در نتیجه رقابتی مخرب بین شرکتها شکل میگیرد.
هشدارهایی داده شده بود
عضو هیاتمدیره خانه صنعت، معدن و تجارت با بیان آثار مخرب تصمیمات ناگهانی بر تجارت اظهارکرد: برخلاف همیشه که ایران تصمیمات یک شبه اتخاذ میکرد، این بار تصمیمات ناگهانی از سوی عراق گرفته شد.البته این تصمیم یک هشدار است و به نظر میرسد که ناگهانی هم نبوده و از قبل هشدارهایی داده شده بود اما ایران جدی نگرفت. زمانی که با هدف صادرات به یک کشور محصولی تولید میشود و ناگهان روابط با آن بازار قطع میشود، مازاد تولید یا به بازار برمیگردد و یا در بازارهای دیگر توزیع میشود که هر دو روش مشکلساز و زمانبر است. چرا که برخی از کالاها طول مصرف کوتاهی داشته و فسادپذیر هستند و باید هرچه زودتر تصمیمی برای آنها گرفت.
سخن پایانی
از دست رفتن این بازار صادراتی بهمعنای کاهش ۲۰ درصدی حجم تجارت خارجی ایران است. در نتیجه با راهکارهایی چون توافقات دولتها، اصلاح قوانین دستوپاگیر، تولید مشترک با این کشور و... باید مانع از دست رفتن این بازار شد.