چالش‌های پنهان در کارنامه فولاد اکسین / رشد درآمد در سایه فشار سودآوری

تیتر 20- تصویر ترسیم‌شده از عملکرد فولاد اکسین خوزستان در سال جاری، با توجه به داده‌های منتشرشده، نشانه توان عبور از شرایط سخت صنعت فولاد است، اما این، همه ماجرا نیست. بررسی دقیق‌ اعداد و نسبت‌ها، نشان می‌دهد فشارهای ارزی و هزینه‌ای می‌تواند سودآوری شرکت را در بلندمدت تحت‌تأثیر قرار دهد.

اگرچه ثبت ۱۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان درآمد فروش در هفت‌ماهه نخست 1404، در فضای رکود و محدودیت‌های انرژی، نگاه‌ها را به سوی خود جلب می‌کند، اما در ادبیات بازار سرمایه، رشد فروش، تنها نمای ظاهری عملکرد است و لزوماً نمی‌تواند مبنای ارزش‌گذاری باشد. مهم‌ترین پرسش این است که کیفیت این درآمد چگونه است؟ آیا این رشد، حاصل تقویت عملیات و تولید است یا محصول تورم، تعدیل قیمت و فروش‌ تجمیعی در بورس کالاست؟

در شرایطی که صنعت فولاد با کاهش شدید حاشیه سود مواجه است، نبود داده‌های واقعی درباره سود عملیاتی، بهای تمام‌شده و جریان نقد، رشد درآمد اسمی را بیش از واقعیت نمایان می‌کند. بازار سهام بارها ثابت کرده افزایش فروش، به‌تنهایی، به معنای افزایش EPS یا سود هر سهم شرکت نیست. همه اینها منوط به انتشار جزئیات سودآوری است.

سایه نرخ ارز بر بهای تمام‌شده

اگرچه مدیریت فولاد اکسین از نبود مشکل در تأمین مواد اولیه و نقدینگی سخن گفته، اما از نگاه تحلیلگران، موضوع مهم‌تر، اختلاف بین نرخ خرید و فروش است. این شرکت، اسلب و مواد اولیه را با هزینه‌ای می‌خرد که مثلا بر مبنای دلار بالای ۱۰۰ هزار تومان محاسبه می‌شود، اما وقتی محصول را صادر می‌کند، مجبور است با دلار حدود ۷۰ هزار تومان بفروشد.

شاید این اختلاف قیمت، فعلاً با کمک بانک‌ها یا روابط استانی جبران شود، اما در ادامه، هزینه‌های تولید را بالا می‌برد و سود شرکت را تحت فشار قرار می‌دهد. به زبان ساده، اگر مواد اولیه را گران بخریم و محصول را ارزان بفروشیم، با وجود رشد درآمد، حاشیه سود کوچک‌تر می‌شود.

بنابراین عملکرد عملیاتی، زمانی ارزشمند است که شرکت، هزینه‌ها را مهار و حاشیه سود را تثبیت کند. در این میان، تداوم خرید مواد اولیه و انبارگردانی منظم، نشانه نظم عملیاتی است، اما الزاماً به معنای سودآوری نیست.

تولید ۳۶۰ هزار تنی؛ قابل دفاع با چند پرسش

فولاد اکسین در هفت‌ماهه نخست سال جاری، حدود ۳۶۰ هزار تن محصول، تولید و ۳۳۰ هزار تن از این میزان را فروخته است. این عملکرد، با وجود محدودیت گسترده برق و شوک ناشی از تنش‌های منطقه‌ای، قابل دفاع است، اما تحلیل نقادانه نیازمند بررسی نسبت‌های عملیاتی و پاسخگویی به این پرسش‌هاست: آیا این سطح تولید، متناسب با ظرفیت اسمی خطوط است؟ سرعت مصرف موجودی چگونه بوده است؟ آیا تحقق ۹۰ درصد برنامه تولید، ناشی از ظرفیت‌سازی واقعی است یا اثر جبرانی ماه‌هایی که محدودیت کمتر بوده است؟

از منظر بازار کالا، پایداری روند تولید، مهم‌تر از ارقام مقطعی است. در صنایع فولادی، نوسان تولید و فروش می‌تواند طی دوره‌های سه‌ماهه، تأثیرات مستقیم بر قیمت‌گذاری و ارزش‌گذاری در بورس ایجاد کند. بنابراین، اگرچه داده‌ها، نشانه توان عملیاتی شرکت است، اما لزوماً تصویر کامل از پایداری تولید به دست نمی‌دهد.

رشد صادرات؛ موفقیت نسبی با ریسک‌های نهفته

بی‌تردید افزایش ۶۱ درصدی حجم صادرات و رشد ۱۵۹ درصدی درآمد صادراتی، نقطه روشن کارنامه فولاد اکسین است. حضور فعال در نمایشگاه‌های تخصصی و عرضه محصولات استراتژیک، جایگاه صادرات‌محور شرکت را تقویت می‌کند.

بااین‌حال باید دانست رشد درصدی، معمولاً از حجم اولیه محدود آغاز می‌شود. همچنین افزایش درآمد صادراتی می‌تواند ناشی از تغییرات نرخ تسعیر و نه رشد واقعی تقاضا باشد. نکته مهم‌تر، کیفیت بازارهای هدف است. ریسک‌ بازگشت پول، هزینه‌ لجستیک و وابستگی به مشتریان محدود، در عملکرد صادراتی نقش تعیین‌کننده دارد.

ورق X65MS؛ مهم اما نیازمند ارزیابی

تولید ورق پیشرفتهX65MS ، بیانگر توان فنی و مهندسی شرکت است و از نظر اعتبار صنعتی، دستاورد مهمی محسوب می‌شود. بااین‌همه، سؤال این است که این محصول تا چه اندازه مزیت رقابتی پایدار دارد؟ اگر ظرفیت تولید آن محدود، بازار مصرف آن کوتاه‌مدت یا هزینه تولید بالا باشد، این دستاورد، بیش از آنکه تأثیر اقتصادی پایدار داشته باشد، جنبه نمایشی خواهد داشت. برای تبدیل این محصول به مزیت بورسی، شرکت باید قراردادهای پایدار، مشتریان بزرگ و حاشیه سود بالاتر ارائه کند.

قابل اتکا و نیازمند اصلاحات بنیادی

فولاد اکسین در سال ۱۴۰۴، در شرایطی که صنعت فولاد یکی از سخت‌ترین سال‌های خود را تجربه می‌کند، بخش مهمی از برنامه‌های تولید و فروش را محقق کرده و حضور فعال در بازارهای صادراتی داشته است. در کنار این نقاط قوت، مجموعه‌ای از چالش‌های ساختاری، شامل فشار بهای تمام‌شده، دوگانگی نرخ ارز، ابهام در سودآوری و... وجود دارد که بازدهی اقتصادی شرکت را در نگاه سهامداران و تحلیلگران مبهم می‌کند.

تصویر نهایی فولاد اکسین، نمایانگر شرکتی است که در زمین ناهموار، با قدرت پیش رفته، اما تا تحقق شفافیت و ثبات مالی، مسیر طولانی پیش‌رو دارد.