حمایت بیجا و بی رویه از فین تک ها ایجاد رانت و فساد خواهد کرد

تیتر20 -کریم خمسه، رئیس هیئت مدیره شرکت پرداخت نوین در گفت و گو با تیتر20 ضمن بیان این مطلب با تشریح این که فین تک به معنای عام آن،  یعنی شرکتی که در حوزه تکنولوژی فاینانس کار میکند، گفت: در حال حاضر یک سری شرکت و مجموعه در این حوزه داریم که در زمینه ارایه راه حل و سولوشن، سخت افزار و یا نرم افزار و یا خدمات فنآورانه کار می کنند و از گذشته نیز وجود داشتند و در آینده هم نیاز بانکها و مجموعه ها به این قبیل مجموعه ها البته با بروزرسانی محصولات و خدمات آن ها وجود خواهد داشت و این بخش از بازار کماکان کار خودش را انجام می دهد.

کریم خمسه با اشاره به این که چیزی که شاید بیشتر مورد توجه فضای ژورنالیستی قرار گرفته ورود بعضی شرکتها در حوزه سرویس است، گفت: در حال حاضر فضای رسانه ایی وقتی در این خصوص صحبت می کنیم، عمدتا مخاطب این سرویس های فین تکی را معادل کل فضای فین تک در نظر می گیرد که اینطور نیست.

 بلکه شرکتی هم که یک سخت افزار جدید در حوزه فاینانس ارائه می کند یا شرکتی که یک نرم افزار جدید تولید می کند نیز یک فین تک محسوب می شوند.

وی ادامه داد: در ایران من فکر می کنم آن گروه اول کماکان ادامه مسیر می دهند و با شرایط و مقتضیات بازار خودشان به جلو خواهند رفت اما فضا برای فعالیت گروه دوم اصلا فراهم نیست، چرا که فضای رشدی که این گروه از شرکتها نیاز دارند یک تقاضاست، تقاضا در بازار و وقتی که نظام بانکی ما همه خدمات خود را به رایگان در اختیار مصرف کننده قرار می دهد هیچ شرکتی تاب و توان مقابله با این فضا را ندارد. وقتی در حوزه ایی خدمات رایگان است هیچ فن آوری و یا سرویس جایگزینی قدرت رقابت نخواهد داشت.

 

رئیس هیئت مدیره شرکت پرداخت نوین با نادرست دانستن این شیوه کار بانک ها تاکید کرد: قطعا هیچ شرکتی نمی تواند کالا و خدمات خود را رایگان در اختیار مصرف کننده قرار دهد و بر اساس شیوه عملکرد نظام بانکداری در ایران، دسته دوم از این شرکتها و مجموعه ها یا اصلا زمینه ای برای فعالیت آنچنانی ندارند و یا به سختی می توانند برقرار بمانند چه برسد به اینکه رشد کنند.

وی افزود: این گروه از شرکت ها و کسب و کارها در جایی امکان رشد و فعالیت دارند که مدل هایی وجود دارد که بابت ارائه خدمات مالی هزینه ای معقول از مشتری دریافت می کند و اینها می توانند با ارائه یک سرویس، یک تکنولوژی و یک نوآوری با هزینه کمتر، سرویس جدیدی را ارائه نمایند و در این صورت مشتری ممکن است جذب آن شود و تقاضا برای آن ایجاد می شود. بر همین اساس تولید کننده خدمتی را عرضه می کند و به مرور این عرضه و تقاضا یکدیگر را تقویت می نمایند.

خمسه ادامه داد: در فضای کشور ما احتمال چنین چیزی خیلی کم است بنابراین اگر می بینید که فین تک بزرگی در حوزه پرداخت به لحاظ تعداد مشتری و ضریب نفوذ بالا در کشور ما ایجاد نشده از همین جا سرچشمه می گیرد.

 مثلا در مقایسه با اوبر ما اسنپ و تپ سی و چند شرکت تاکسی اینترنتی دیگر را داریم یا معادل علی بابا دیجی کالا را داریم، یعنی در اغلب حوزه ها یک شرکت بزرگ شده ای را داریم به جز حوزه پرداخت و بانکداری.

رئیس هیئت مدیره شرکت پرداخت نوین در پاسخ به این که شرکتهای PSP و بانک ها بر اساس آنچه بانک مرکزی اخیرا مصوب کرده، چه حمایتی می توانند از فین تک ها داشته باشند اظهار داشت: به راستی من وقتی این کلمه حمایت را می شنوم به شدت نگران می شوم. اصلا چرا بانک و پی اس پی باید از چیزی حمایت بکنند؟ مگه می شود بگوییم شما حمایت کنید یک موجودی را ناقص الخلقه به وجود بیاوریم، بعد بر همین اساس باید از چیزی که ایجاد کرده ایم  حمایت کنیم تا بزرگ شود ، در نتیجه آخرش می شود مثل هزارها مشکلی که ما در اقتصادمان بر اثر همین حمایت های نا به جا داشته ایم.

این کارشناس باسابقه فناوری اطلاعات بانکی با تاکید بر اینکه در هر تجارت و هر کسب و کاری، مهم ترین عامل و اصل نخست داشتن یک بنیان گذار و یا به اصطلاح فاندر شجاع و دارای روحیه و صفات کارآفرینی است ادامه داد: پایه گذار یک کسب و کار موفق باید بتواند مسائل پیرامون فعالیت شغلی و کسب و کارش را خودش حل کند، یک بانک یا یک شرکت PSP به عنوان یک بنگاه اقتصادی وظیفه ندارد که از کسی حمایت بکند، بلکه وظیفه دارند بهترین سرویس را با کمترین قیمت و بالاترین بازدهی برای مشتریان خود فراهم نمایند، حال اگر کسی توانست در این چارچوب قرار بگیرد می توانند بر اساس نیازها و امکانات با هم تعامل داشته باشند. یک شرکت نوپا خودش باید از خودش حمایت کند و با ارایه محصولی جدید و پایمردی، خودش را به بازار تحمیل کند.

 

خمسه افزود: بانک، بنیاد خیریه نیست و قرار نیست در کسب و کار خود خللی ایجاد کند، چرا ؟ چون قرار است به کسی سرویس بدهد. در تمام دنیا هم اگر فین تک یا استارتاپ یا کسب و کاری رشد کرده بازار را از دست بزرگترها در آورده است و نگفته شما کاری نکنید تا من مطرح شوم یا نگفته آقای فلان بانک بزرگ شما به من کمک کن تا من بزرگ شوم  و همواره از تو بهره برداری کنم. 

رئیس هیئت مدیره شرکت پرداخت نوین با افزودن این مطلب که موضوع حمایت از فین تک ها در حوزه مسئولیت اجتماعی نیز قرار نمی گیرد که در کسب و کار به کسی رانت یا سوبسید بدهیم، گفت: این کلمه حمایت معمولا معادل می شود با یک سوبسید یا یک رانت و من فکر میکنم اقتصاد کشور ما به اندازه کافی از رانت و سوبسید ضربه دیده است بهتر است اجازه بدهیم فضا واقعی شود.

رئیس هیئت مدیره شرکت پرداخت نوین با اشاره به شیوه جدید این شرکت در بحث اثرگذاری بر بازار فین تک ها و تاسیس شرکت نوین تک به عنوان یک شتاب دهنده تصریح کرد: نوین تک یک شتاب دهنده است که شرکت های استارتاپی را انتخاب کرده و رشد و توسعه آن ها را شتاب می دهد.

خمسه افزود: ایجاد امکاناتی نظیر در اختیار قراردادن فضای فیزیکی کسب و کار، ارائه مشاوره های تخصصی شغلی، ارائه مشاوره در زمینه معرفی کسب و کار به بازار و جذب سرمایه گذار و همه اینها در قالب فعالیت یک شتاب دهنده است که آن هم یک فعالیت تجاری و کسب و کار است و نباید نام حمایت بر آن گذاشت.

وی ادامه داد: من معتقدم باید کلمات را در معنای واقعی خودشان به کار ببریم. حمایت یعنی اینکه بانک یک طرفداری و نگاه جانبدارانه به یک استارتاپ داشته باشد و در این راستا یک سوبسیدی در اختیار آن  قرار بدهد که این قطعا یک رانتی را ایجاد می کند و این امر یکی از ریشه های اصلی فساد اقتصادی و از علل غیربهره ور بودن نظام اقتصادی ماست.

کریم خمسه با تاکید بر این نکته که ایجاد و موفقیت هر کسب و کار به فکر و دانش و هوش تجاری صاحبان یک ایده و تلاش آن ها برمی گردد، گفت: اگر یک کارآفرین و صاحب ایده به درستی آن ایده اعتقاد داشته باشد پای آن خواهد ایستاد و با پشتکار و زحمت مسیر رشد خود را پیدا خواهد نمود. از طرفی قرار نیست که هر استارتاپی که وارد یک حوزه می شود موفق باشد و رقابت در دنیای تجارت همیشه به نفع بهترین هاست.

وی ادامه داد: ما جدیدا به این کسب و کارهای نوپا یک دید ویژه و نگاه خاصی داریم، در حالی که در دنیا و حتی ایران این روند از هزاران سال قبل بوده و هر کسی بالاخره یک کسب و کار جدیدی را شروع کرده پس استارتاپ بوده؛ چه از یک حجره کوچک یا یک بنگاه بزرگ. آیا زیمنس در صد و اندی سال پیش که شروع به کار کرد یک استارتاپ نبوده است؟ قطعا بوده است. 

این کارشناس فناوری اطلاعات بانکی افزود: همه شرکتهای بزرگ دنیا قطعا روزی استارتاپ بوده اند و از یک جایی شروع کرده اند و رشد کرده اند. روند تجارت در همه ادوار بر یک اساس بوده و تنها شکل تقاضا و عرضه تفاوت کرده است. همیشه افراد با استعداد و صاحبان ایده با شناخت و تشخیص به موقع نواقص و ضعفها، تلاش برای  برطرف کردن آن ها رشد کرده اند و تبدیل به شرکتهای بزرگی شده اند و در مقابل عده ای سقوط کردند و از بازار حذف شدند. این دقیقا مسیر رشد و حیات یک استارتاپ است.

رئیس هیئت مدیره شرکت پرداخت نوین با تاکید بر اینکه من فکر می کنم اگر سعی نکنیم با دست کاری عوامل و شرایط اکوسیستم شرایط را عوض کنیم، دیگر لازم نیست از کلمه حمایت استفاده کنیم ، ادامه داد: چون معمولا ما وقتی می گوییم حمایت، وارد یک حوزه می شویم و و با دستکاری عوامل سیستم را خرابش می کنیم، من معتقدم بهتر است اجازه بدهیم بازار کسب و کار مسیر خاص خودش را برود و فقط قوانین و آنچه که انحصار ایجاد می کند و از فعالیت در این زمینه ممانعت می کند را اصلاح نماییم. 

رئیس هیئت مدیره شرکت پرداخت نوین با عجیب دانستن این ادعا که شرکتهای پرداخت نسبت به ورود فین تک ها به بازار مقاومت می کنند، گفت: مگر شرکت های پرداخت اختیاری دارند که بخواهند مقاومت کنند یا جلوگیری نمایند.البته که طبیعتا شرکتهای پی اس پی به صورت معمول نمی خواهند رقیبی به بازار افزوده شود ولی کدام فعال اقتصادی است که بخواهد به رقبای جدید اجازه ورود به بازار کسب و کار وی را بدهند، قطعا هیچکس . ولی اینکه ممکن است لابی ای صورت گیرد یا مواردی از این دست که به نظر من خیلی در اختیار شرکتهای پی اس پی نیست و این موضوع باید در سطح دولت حل شود. 

خمسه افزود: دولت به عنوان تنظیم کننده بازار باید سیاست های خاص خودش را داشته باشد و البته زمانی هست که اگر خیلی فضا را باز بگذارید تا هرکسی وارد این بخش شود آن موقع هرج و مرج خواهد شد و اگر هم کاملا فضا بسته باشد آن موقع هم انحصار خواهید داشت و باید یک نقطه تعادلی باشد.

وی با اشاره به اینکه این نقطه تعادل را باید دولت با کمک خبرگان هر صنعت تعیین و نظارت  کند، افزود: این مدل کسب و کاری که ما در کشور داریم و با آن درگیریم، مدلی است که این مجوز PSP رانت ایجاد می کند و باید اصلاح شود و احتمالا بانک مرکزی نیز به دنبال این موضوع هست ولی فراموش نکنیم این فضا نسبت به زمانی که هر کسی یک PSP  داشت و می توانست هرکاری انجام بدهد خیلی نظام مندتر و قانونمندتر است و آشفتگی در حوزه پرداخت اصلا به صلاح مملکت نیست.

خمسه افزود: خیلی خیلی باید این نقطه تعادل با دقت محاسبه و انتخاب شود وگرنه از فردا ما شاهد انواع و اقسام شرکت های PSP خواهیم بود که این کسب و کار را از حالت فعلی آن نیز خارج خواهند نمود.

 تجربه نشان داده وقتی درها را خیلی باز می گذاریم فضایی که بعضی ها فکر می کنند در آن کسب و کار پر رونقی هست می ترکانیم. یعنی فعالین و بازیگرانی بدون دانش و تخصص و تجربه وارد می شوند که فضا را نابود می کنند. ما این تجربه را در تولید ماکارونی و فرش ماشینی و ... داشته ایم و به نظرم نباید دوباره تکرار شود.

رئیس هیئت مدیره شرکت پرداخت نوین با اشاره به تاسیس شرکت نوین تک به عنوان یک شتاب دهنده گفت: ما سعی کرده ایم که خارج از فضای هیاهوی ژورنالیستی که حول کسب و کارهای نوپا و استارتاپ و کلا در این اکوسیستم وجود دارد یک اصولی را در نوین تک پیاده سازی کنیم و حوزه هایی هم که برای فعالیت آن انتخاب شده Fintech، IOT، Game و Ecommerce است. 

خمسه با تشریح روند فعالیت شرکت نوین تک افزود: این شتاب دهنده کاری که انجام می دهد همان سیکل یا گردش کار استاندارد شتاب دهنده ها را دارد منتها ما سعی کردیم با ایجاد برنامه های مکمل تیم هایمان را توانمند سازی کنیم و ویژگی خاصی که ما در نوین تک به دنبال آن هستیم توانمندسازی با تاکید بر تیم هاست. منتها مثل همه شتاب دهنده های دنیا اصل خود تیم است و خود تیم است که باید بتواند مسیر رشد و توسعه خود را طی کند و ما حداکثر میتوانیم کاتالیزور باشیم.

وی افزود: ما سعی کردیم تا خیلی حمایت بیجا از تیم ها نداشته باشیم تا بتوانند روی پای خود بایستند. ما تلاش داریم که به آنها منطقی و اصولی کمک کنیم نه به معنای حمایت گلخانه ای که وقتی یک گیاهی در محیط گلخانه رشد می کند به محض ورود به محیط طبیعی و دنیای واقعی خواهد سوخت و از بین خواهد رفت.

این مقام مسئول با اشاره به برنامه ریزی هایی که برای آینده نوین تک  صورت گرفته گفت: برنامه هایی برای نوین تک داریم که به زودی اعلام خواهد شد اما قرار این است که در آینده نوین تک یک برند کاملا قابل اتکا در چهار حوزه فعالیت خود  باشد. یعنی اولین انتخاب هر تیم استارتاپی در این حوزه ها نوین تک باشد.

رئیس هیئت مدیره شرکت پرداخت نوین در پاسخ به این پرسش که چرا شرکت پرداخت نوین در حال حاضر وضعیت خوبی ندارد دلایل این کندی حرکت این شرکت باسابقه چیست، گفت: پرداخت نوین در زمان تاسیس یکی از شرکتهای موفق پرداخت در حوزه PSP بوده یعنی اگر به اخبار و آمار سالهای 85 تا 87 نگاهی بیاندازیم این موفقیت ها کاملا قابل مشاهده است و خیلی کارها در صنعت پرداخت برای اولین بار توسط پرداخت نوین انجام شد اما به دلایلی که ذکر آنها به نظر من الزامی ندارد ما بعد از آن دوره یک روند نزولی را طی کردیم. 

تا سال 96 که قرار شد در  پرداخت نوین تغییراتی انجام شود  و ما یک تغییرات اساسی در زیرساخت ها و در مجموعه روشها، فرایندها، ساختار و اتفاقات دیگر را سپری کردیم که ودر حال حاضر پرداخت نوین در حال سپری کردن دوران نقاهت خود است و ارایه محصولات و سرویس های جدید به بازار آغاز شده است. 

خمسه گفت: ما به زودی نوین پی را لانچ خواهیم کرد، دستگاههای جدید پوز را ارائه خواهیم نمود و سرویس های خاص راهکارهای سازمانی راهکارهای فروشگاهی و غیره را عرضه خواهیم کرد.

وی ادامه داد: در سال گذشته و اوایل امسال ایجاد این سرویس ها و آماده سازی آنها یکی از وظایف اصلی تیم مدیریتی بوده که ماموریت ایجاد تغییر را به عهده داشته و خب البته در حال حاضر بازار، بازار بسیار اشباعی است و بازار بسیار غیر منطقی شده است. 

خمسه گفت: ما با بازاری سرو کار داریم که مصرف کننده می گوید چه چیزی به من میدهی که من سرویس تو را استفاده کنم یعنی به جای اینکه فکر کند باید هزینه ای بپردازد تا سرویسی را استفاده کند به دنبال این است که چه هزینه ای بگیرد تا از سرویس مشخصی استفاده کند و این کار را خیلی سخت می کند. به ویژه اگر قرار باشد شما با یک ذهن منطقی به موضوع نگاه کنیدکه رفتار خلق الساعه و هیجانی نداشته باشی و نخواهی تسلیم جوی بشوی که بدانی مثلا امسال ممکن است یک مقدار آمار سهم بازارت را بالا ببرد ولی سال آینده قطعا جلوی تو را خواهد گرفت و  کسب و کار تو را به زمین میزند. 

وی در پایان تاکید نمود: تجربه هم نشان داده دوستانی که معمولا خیلی غیر منطقی و با دادن امتیاز بسیار زیادی بازاری را به دست می آوردند در انتها آنچه برایشان می ماند امیتازاتی است که داده اند و بازاری است که از دست داده اند چون بازار به سمت رقیب دیگری رفته است و این واقیت هست اما ما به هر حال ناامید نیستیم و امیدواریم در این مرحله بازگردیم و سهم بازار خوبی را کسب کنیم و قطعا در آینده بسیار بیشتر از پرداخت نوین خواهید شنید.