ستاره‌های فناوری که در سال ۲۰۱۹ خاموش شدند

تیتر20-  مجله «کامپیوتر ورلد» همچون سال‌های پیشین نگاهی به ستاره‌های درخشان تکنولوژی داشته است که در سال ۲۰۱۹ خاموش شدند.

فعال حوزه روبات‌ها

نیل نیلسون

هرچند امروزه شاهد ظهور روبات‌هایی قدرتمند در جهان همچون انواع روبات‌های رومبا، بوستون دینامیک، Pepper و... هستیم، ولی روزگاری روبات Shakery که توسط «نیل نیلسون» طراحی شد یک نمونه منحصربفرد به شمار می‌رفت. «نیل نیلسون» که آوریل ۲۰۱۹ در سن ۸۶ سالگی درگذشت، در فاصله سال‌های ۱۹۶۶ تا ۱۹۷۲ روبات Shakery را طراحی کرد. این روبات نخستین نمونه‌ای محسوب می‌شد که می‌توانست با استفاده از سنسور‌های صوتی-تصویری، محیط پیرامون خود را تعریف کند و در واقع عملاً به مقدمه‌ای برای ساخت روبات‌های رومبا و بوستون دینامیک تبدیل شد.

وی که متخصص حوزه هوش مصنوعی بود، در سال ۱۹۶۵ نخستین کتاب‌ها را با موضوع شبکه‌های عصبی روبات‌ها نوشت و در سال ۱۹۶۸ موفق به توسعه الگوریتم A+ شد. این الگوریتم در واقع کوتاه‌ترین راه ارتباط یک روبات با اطراف و همچنین پرهیز از برخورد با موانع موجود را طراحی کرد. این الگوریتم امروزه در موارد مختلف از جمله بازی‌های ویدئویی تا الگوریتم‌های سرچ و جست‌وجو مورد استفاده قرار می‌گیرد.

نقاشی آینده

ویلیام نیومن

یکی از جذابیت‌های سیستم‌های کامپیوتری امروز رنگ‌های بی‌نظیر و گرافیک بالای آن است و شاید در این میان بتوان «ویلیام نیومن» را یکی از افراد مؤثر در توسعه این محیط گرافیکی دانست. وی که در ژوئن ۲۰۱۹ میلادی و در سن ۸۰ سالگی درگذشت، معلم و محقق در حوزه طراحی سیستم‌ها و تعامل کامپیوتر و بشر بود و کتاب‌های زیادی نیز در این زمینه به نگارش درآورد. به اعتقاد بسیاری، وی با اختراع نخستین سیستم مدیریت رابط کاربری (User Interface Management System) عملاً آینده را به تصویر کشید.

«ویلیام نیومن» در فاصله سال‌های ۱۹۷۳ تا ۱۹۷۹ دکترای خود را در گرافیک کامپیوتر به منظور توسعه اپلیکیشن‌ها برای کامپیوتر‌های Alto گرفت و در این مسیر گام‌هایی بزرگ برداشت. وی همچنین در طراحی برنامه paint، منو‌های pop-up، فرمت پی‌دی‌اف و... نیز نقشی ویژه داشت. «جورج کلوریس» یکی از استادان دانشگاه کمبریج درباره وی نوشت: «ویلیام نیومن» یکی از موفق‌ترین و مؤثرترین افراد در حوزه گرافیک کامپیوتر بود و افتخار می‌کنم که در طول حیاتش با وی همکاری داشتم.

خالق نخستین کامپیوتر تجاری جهان

کنوی برنرز لی

هرچند خدمات «کنوی برنرز لی» در حوزه فناوری قابل انکار نیست، ولی بسیاری، نقش وی را در تربیت و آموزش پسرش «تیم برنرز لی» به‌عنوان خالق دنیای وب (www) بی‌بدیل می‌دانند. «تیم برنرز لی» هم همه موفقیت‌هایش را مدیون والدینش می‌داند و همیشه از پدرش به‌عنوان یکی از نقش‌آفرینان زندگی خود یاد می‌کند.

«کنوی برنرز لی» که در اوایل ۲۰۱۹ میلادی در سن ۹۷ سالگی درگذشت، در زمان جنگ جهانی دوم در ارتش بریتانیا خدمت می‌کرد و بعد از ترک ارتش به‌عنوان مهندس برق در کمپانی Ferranti در لندن مشغول به کار شد. وی که به حوزه برق و الکترونیک و همچنین فناوری علاقه‌ای خاص داشت در نهایت موفق به اختراع Ferranti Mark۱، نخستین کامپیوتر تجاری جهان شد. وی همچنین در حوزه اپلیکیشن‌ها بویژه توسعه نرم‌افزار‌های کشاورزی فناورانه تلاش بسیاری کرد و برای دست یافتن به الگوریتم‌های مورد نیاز در حوزه سلامت دیجیتال نیز مطالعاتی گسترده داشت.

مادر تلسکوپ هابل

نانسی گریس رومن

اگر امروز اطلاعات ما از سیاره‌های دیگر و فضا نسبتاً بالاست، آن را مدیون «نانسی گریس رومن» و باز طراحی تلسکوپ فضایی هابل توسط وی هستیم. وی که در کریسمس گذشته در سن ۹۳ سالگی درگذشت از همان سنین کودکی به فضا علاقه‌مند بود و در سن ۱۱ سالگی یک باشگاه ستاره‌شناسی را تشکیل داد. همچنین در سال ۱۹۴۹ پس از اخذ دکترا، به آزمایشگاه تحقیقات دریایی ملحق شد و پس از کشف یک ستاره که می‌تواند طیف انتشار خود را تغییر دهد به یک چهره شناخته شده تبدیل شد.

این یافته سبب شد تا در سال ۱۹۵۹ به ناسا ملحق شود و عملاً نخستین رئیس نجوم و فیزیک خورشیدی ناسا باشد. «نانسی گریس» یک سال بعد نخستین مأموریت نجومی موفق ناسا را با نام Orbiting Solar Observatory-۱ رهبری کرد و پس از ورود به دنیای تلسکوپ‌ها تلاش‌هایش منجر به طراحی تلسکوپ فضایی هابل شد و اکنون هم یک سیارک به یاد وی نامگذاری شده است.

گفتنی است که طراحی این تلسکوپ از سال ۱۹۶۸ آغاز شد، ولی بعد از گذشت بیش از یک دهه از زمان بازنشستگی وی، در سال ۱۹۹۰ توسط شاتل دیسکاوری در مدار گردش قرار گرفت. این تلسکوپ تاکنون شفاف‌ترین و اعجاب‌انگیزترین عکس‌های رنگی را از جهان در اختیار ناسا قرار داده است. وی موفق شد در طول حیاتش جایزه زن موفق حوزه هوا-فضا را از آن خود کند و همچنین لوگوی زن ناسا نیز با چهره وی ساخته شد.

بارون دنیای آی‌تی

هنری راس پروت

یکی دیگر از بزرگان حوزه تکنولوژی که در سال ۲۰۱۹ و در سن ۸۹ سالگی چراغ عمرش خاموش شد، «هنری راس پروت» است. وی نه تنها یک تاجر موفق در دنیای آی‌تی محسوب می‌شد بلکه به سیاست نیز علاقه‌مند بود و در سال‌های ۱۹۹۲ و ۱۹۹۶ برای انتخابات ریاست‌جمهوری امریکا کاندیدا شد، هرچند تنها حدود ۱۶ درصد آرا را از آن خود کرد.

وی پس از خروج از نیروی دریایی، برای مدت زمانی کوتاه، در بخش فروش IBM حضوری موفق داشت. «پروت» در سال ۱۹۶۲ وقتی متوجه شد بسیاری از مشتریان این کمپانی سواد و مهارت کافی برای استفاده از کامپیوتر‌های خود را ندارند دست به کار شد و کمپانی Electronic Data Systems را به‌عنوان سرویس آی‌تی برای پردازش دیتا پایه‌گذاری کرد. این کمپانی آنقدر سودآور بود که باعث شد وی در مجله فورچون سال ۱۹۶۸ به‌عنوان کسی معرفی شود که سریع‌ترین رشد ثروت را در تگزاس داشته است.

سپس این کمپانی در سال ۱۹۸۴ توسط جنرال موتورز و در سال ۲۰۰۸ توسط هولت پاکارد خریداری شد. وی که فرصت خرید مایکروسافت را با بهای ۲ میلیون دلار از دست داده بود از اشتباهش درس گرفت و خود را به‌عنوان نخستین سرمایه‌گذار در استارتاپ NeXT مربوط به استیو جابز معرفی کرد و ۲۰ درصد سهام این شرکت ۲۰ میلیون دلاری را در سال ۱۹۸۷ خریداری کرد.

چهره مورد توجه «استیو جابز»

جین ماری هولوت

حضور در همایش دانشگاه استنفورد و معرفی یک نرم‌افزار ویژه، کافی بود تا «استیو جابز» شیفته «جین ماری هولوت» شود و در سال ۱۹۸۶ از وی برای پیوستن به استارتاپ NeXT خود دعوت به همکاری کند. «هولوت» به‌دنبال همکاری خود با «استیو جابز» موفق به توسعه نرم‌افزاری و اپلیکیشن‌هایی برای کامپیوتر‌های NeXT و در نهایت هم مک و آیفون شد و حتی بسیاری، وی را سازنده اصلی رابط‌های گرافیک کاربری کامپیوتر‌های مکینتاش می‌دانند.

«هولوت» در سال ۱۹۹۶ پروژه NeXT را ترک کرد تا کمپانی به‌نام RealNames را تأسیس کند و دوباره در سال ۲۰۰۱ به «استیو جابز» در کمپانی اپل پیوست تا عملیات سینک را برای iCal و iSync توسعه دهد. در واقع «هولوت» با این توسعه، روزی را ترسیم کرد که کاربران می‌خواهند از چند وسیله به‌طور همزمان استفاده کنند.

وی در ساخت آیفون یک هم همکاری گسترده‌ای با «استیو جابز» داشت. وی در سال ۲۰۰۹ نیز همراه با چهار کارمند پیشین اپل، Fotopedia را که یک دایرة‌المعارف عکس‌دار دیجیتال محسوب می‌شود بنیانگذاری کرد. «بروس هاندرسون» مهندس نرم‌افزار معروف پس از مرگ «هولوت» نوشت: وی یکی از فعالان حوزه فناوری بود که خاموش شدن چراغ عمرش بسیار دردناک است. وی بسیار جلوتر از زمان خود را می‌دید. وی در سن ۶۵ سالگی در ژوئن ۲۰۱۹ درگذشت./روزنامه ایران