ریسک مالی چیست و چند نوع دارد ؟

تیتر20- ریسک مالی اصطلاحی است که در رابطه با مشاغل ، اشخاص دولتی و بازار مالی به طور کلی یا فردی به کار برده می ‎شود . این اصطلاح به معنای خطر یا احتمال از دست دادن سرمایه می ‎باشد .به عبارتی دیگر ریسک مالی به احتمال انحراف بازده واقعی سرمایه گذاری از بازده مورد انتظار اطلاق می گردد. زمانی سرمایه گذار با ریسک مالی مواجه خواهد شد که اطمینان کافی از بازده مورد انتظار در زمان آینده نداشته باشد.

مبانی ریسک مالی

ریسک مالی به معنای خطراتی است که می‎ تواند منجر به از دست رفتن سرمایه در افراد ذینفع شود.

در رابطه با دولت ، این بدان معنی است که آن ها قادر به کنترل سیاست های پولی و پیش فرض بدهی های خود نیستند.

شرکت ها نیز با بدهی های پیش فرض خود رو به رو هستند اما با این حال شکست در تعهد نیز باعث ایجاد بار اقتصادی بر تجارت خواهد شد.

ریسک مالی در افراد خاص به این صورت است که در تصمیم گیری های اقتصادی خود با مشکل رو به رو شده و ممکن است درآمد و توانایی آن ها برای پرداخت بدهی ای که فرض کرده بودند به خطر بیفتد.

بازار های مالی نیز به دلیل وجود نیروهای کلان اقتصادی ، تغییر در نرخ بهره بازار و احتمال پیش فرض توسط بخش ها یا شرکت های بزرگ با ریسک مالی رو به رو هستند.

ریسک مالی در اندازه های مختلفی وجود دارد و معمولا همه افراد را تحت تاثیر قرار می ‎دهد و به همین دلیل برای کاهش میزان آسیب ریسک مالی ، آگاهی از خطرات و چگونگی محافظت از خود در برابر این مشکلات به شما کمک خواهد کرد.

چنانچه در این قسمت از نمناک مطرح شده است نکته قابل توجه و بسیار مهم این است که قبل از درک تکنیک های موجود برای کنترل و شکل دهی مدیریت ریسک، باید ریسک و نواع آن را بشناسید و از تفاوت آنها نسبت به یکدیگر آگاه باشید.

ریسک مالی و طبقه بندی آن

می ‎توان به ریسک همانند نتیجه غیر منتظره یا منفی اشاره کرد . هرگونه فعالیتی که منجر به از بین رفتن سرمایه شود را می‎توان نوعی ریسک مالی دانست . انواع مختلفی از خطرات وجود دارد که یک شرکت ممکن است با آن رو به رو شده و بر آن ها غلبه کند و به طور کلی ریسک ها را می ‎توان به سه نوع ریسک تجاری ، ریسک غیر تجاری و ریسک مالی طبقه بندی کرد.

ریسک تجاری :

این نوع خطرات توسط خود شرکت های تجاری به منظور به حداکثر رساندن ارزش سهام وسود انجام می ‎شود. به عنوان مثال شرکت ها به منظور بازاریابی کالاهای جدید خود برای فروش بیشتر ریسک های پر هزینه ای متقبل می ‎شوند.

ریسک غیر تجاری :

این نوع خطرات تحت کنترل شرکت ها نیستند . خطرات ناشی از عدم تعادل سیاسی و اقتصادی را می ‎توان ریسک غیر تجاری نامید.

ریسک مالی :

ریسک مالی همان طور که از نام آن برداشت می ‎شود، ریسکی است که باعث ضرر مالی بنگاه ها خواهد شد. ریسک مالی به طور کلی به دلیل بی ثباتی و ضرر در بازار مالی ناشی از نوسانات قیمت سهام ، ارز، نرخ بهره و سایر موارد ایجاد می ‎شود.
انواع ریسک مالی

ریسک مالی یکی از انواع مهم ریسک ها برای هر شغلی به حساب می ‎آید . ریسک مالی به دلیل نوسانات بازار ایجاد می ‎شود و عوامل زیادی را در بر می ‎گیرد . بر این اساس ریسک مالی را می ‎توان به انواع مختلفی از قبیل ریسک در بازار، ریسک اعتباری ، نقدینگی، ریسک عملیاتی، ریسک قانونی ، ریسک سوداگرانه و ریسک ارزی تقسیم کرد.

 ریسک بازار :

این نوع ریسک به دلیل نوسانات ابزار های مالی ایجاد می‎شود . ریسک بازار را می ‎توان به عنوان ریسک جهت دار و ریسک غیر مستقیم طبقه بندی کرد . جهت گیری ریسک به دلیل جابه جایی در قیمت سهام، نرخ بهره و موارد دیگر ایجاد می ‎شود و از طرف دیگر ریسک غیر هدایتی می ‎تواند با خطرات ناپایداری همراه باشد . در صورت بروز این ریسک مشاغل کاهش یافته ، سرمایه گذاران ثروت خود را از دست می ‎دهند و دولت مجبور به تجدید نظر در سیاست های خود خواهد شد اما با این حال بسیاری از رویداد های دیگر نیز بر بازار تاثیر گذار خواهد بود . به عنوان یک اقدام آماری نوسانات بیانگر عدم اطمینان سهام داران در سرمایه گذاری هایشان است و بازده بازار مطابق با ارزش واقعی دارایی های فردی و کلی بازار می ‎باشد . نوسانات و یا ریسک سهام عدالت می ‎تواند باعث تغییر ناگهانی قیمت سهام شود.

ریسک اعتباری :

این نوع ریسک، زمانی اتفاق می ‎افتد که فرد نتواند به تعهدات خود در قبال همتایانش عمل کند . ریسک اعتباری را می ‎توان به ریسک اساسی و ریسک تسویه حساب طبقه بندی کرد . ریسک اساسی معمولا به دلیل سیاست های دشوار ارزی ایجاد می ‎شود و از طرفی دیگر ریسک تسویه حساب هنگامی به وجود میاید که یک طرف پرداخت را انجام می ‎دهد، در حالی که طرف مقابل نتواند تعهدات خود را انجام دهد.

ریسک نقدینگی :

این نوع ریسک ناشی از عدم توانایی در انجام معاملات است . ریسک نقدینگی را می ‎توان به ریسک نقدینگی دارایی و ریسک نقدینگی سرمایه گذاری تقسیم کرد . ریسک نقدینگی دارایی به دلیل خریداران کافی و فروشندگان ناکافی در مقابل سفارشات فروش ایجاد می ‎شود . ریسک نقدینگی از آن جهت در نظر سرمایه گذاران مورد توجه است کهمی توانند دارایی مورد نظر را سریعا خرید و فروش کنند ، بدون آنکه قیمت دارایی دچار نوسانات شدید شود .به همین دلیل دارایی مذکور را دارای قدرت نقدینگی بالا می دانند .هر چقدر خرید و فروش دارایی سریع انجام شود ریسک نقدینگی کمتر خواهد بود. از سوی دیگر زمانی است که فردی خواستار سرمایه گذاری در سهام شرکت های کوچکی باشد ،باید برای خرید یا فروش آن ها چند روز یا چند هفته منتظر بماند و ممکن است قیمت کمتری برای فروش پیشنهاد دهد.

ریسک عملیاتی :

این نوع ریسک ناشی از خرابی های عملیاتی مانند سوء مدیریت یا خرابی های فنی است . ریسک عملیاتی را می ‎توان به ریسک کلاهبرداری و ریسک مدل طبقه بندی کرد . ریسک کلاهبرداری به دلیل عدم کنترل ایجاد می ‎شود و ریسک مدل به دلیل کاربرد نادرست مدل ایجاد می ‎شود.

ریسک قانونی :

این نوع ریسک مالی ناشی از محدودیت های قانونی مانند دادخواست ها است . هر زمانی که یک شرکت به دلیل رسیدگی های قانونی دچار ضرر مالی شود ، این یک ریسک قانونی خواهد بود . اگر یک معامله از نظر قانونی انجام پذیر نباشد این ریسک مطرح خواهد شد . این ریسک با ریسک اعتباری ارتباط دارد ، چرا که طرفین معامله اگر در معلمله دچار ضرر و زیان گردند به دنبال بستری قانونی برای زیر سوال بردن اعتبار معامله می باشند .ریسک قانونی به صورت شکایت سهام داران علیه شرکتی که ضررده باشد، می تواند ظاهر گرد.

 ریسک اعتباری :

این نوع ریسک که به عنوان ریسک پیش فرض نیز شناخته می ‎شود، در صورتی رخ می‎ دهد که وام گیرنده قادر به بازپرداخت اقساط وام خود نباشد . سرمایه گذاران تحت تاثیر ریسک مالی از کاهش درآمد ناشی از بازپرداخت وام و همچنین اصل سود از دست رفته رنج می ‎برند . طلبکاران نیز ممکن است افزایش در هزینه های جمع آوری بدهی را تجربه ی ‎کنند.

این خطر، مربوط به ساختار سرمایه، معاملات مالی و قرار گرفتن در معرض پیش فرض است . این اصطلاح معمولا برای بازتاب عدم اطمینان سرمایه گذار در جمع آوری بازده و پتانسیل همراه با ضرر پولی استفاده می ‎شود. مشاغل در صورت عدم مدیریت و استدال مالی صحیح ، ریسک مالی را تجربه خواهند کرد و بر اساس عوامل داخلی ، این ریسک به معنی عدم موفقیت در تعهدات خود است.

پیش فرض و تغییر نرخ بهره بازار نیز می ‎تواند باعث ایجاد ریسک مالی شود . پیش فرض ها عمدتا در بازار بدهی و اراق قرضه اتفاق می ‎افتد زیرا شرکت ها و یا سایر صادر کننده ها قادر به پرداخت بدهی های خود نبوده و به سرمایه گذاران آسیب می ‎زنند . تغییر در نرخ بهره بازار می ‎تواند اوراق بهادار فردی را به سمت سود سرمایه گذاران سوق دهد.

 ریسک سوداگرانه :

در صورتی که سرمایه گذار تحقیقات مناسبی قبل از انجام سرمایه گذاری خود به عمل نیاورده باشد ، برای رسیدن به سود بالا نیازمند صرف هزینه بالایی خواهد بود . در چنین شرایطی هزینه زیادی صرف شده و سرمایه گذار ضرر خواهد کرد.

 ریسک ارزی :

سرمایه گذاران دارای ارز های خارجی در معرض ریسک ارزی هستند زیرا عومل مختلفی از جمله تغییرات نرخ بهره و تغییر سیاست های پولی می ‎تواند ارزش محاسبه شده یا ارزش پول آن ها را تغییر دهد و همچنین تغییر در قیمت ها به دلیل نوسانات بازار، تغییرات سیاسی ، بلایای طبیعی ، تغییرات دیپلماتیک یا مشکلات اقتصادی ممکن است باعث ایجاد شرایط بی ثبات در سرمایه گذاری های خارجی شده و مشاغل و افراد را متحمل ضرر کند.

ابزاری برای کنترل ریسک مالی

خوشبختانه ابزارهای زیادی در اختیار افراد ، مشاغل و دولت ها قرار گرفته است که به آن ها امکان محاسبه میزان ریسک مالی مورد نظر خود را می ‎دهد.

متداول ترین روش هایی که متخصصان سرمایه گذاری برای تجزیه و تحلیل خطرات مرتبط با سرمایه گذاری های طولانی مدت یا بورس سهام استفاده می ‎کنند ، شامل تجزیه و تحلیل بنیادی ، تحلیل تکنیکی و تحلیل کمی است.

تجزیه و تحلیل بنیادی فرآیند اندازه گیری ارزش ذاتی یک امنیت با ارزیابی کلیه جنبه های مشاغل اصلی از جمله دارایی شرکت و درآمد آن است.

تجزیه و تحلیل فنی فرآیند ارزیابی اوراق بهادار از طریق آمار است و نگاهی به بازده های تاریخی ، حجم تجارت ، قیمت سهام و سایر داده های عملکرد دارد.

تجزیه و تحلیل کمی ، ارزیابی عملکرد تاریخی یک شرکت با استفاده از محاسبات مالی خاص است.

به عنوان مثال هنگام ارزیابی مشاغل ، نسبت بدهی به سرمایه ، نسبت بدهی مورد استفاده را با توجه به ساختار کل سرمایه شرکت اندازه گیری می ‎کند . میزان بالای بدهی نشانگر یک سرمایه گذاری ریسک پذیر است و نسبت دیگر یعنی نسبت هزینه سرمایه ، جریان نقدی را از عملیات با هزینه های سرمایه تقسیم می ‎کند تا مشخص شود که چه مقدار پول برای ادامه کار پس از ارائه بدهی برای شرکت باقی خواهد ماند.

مدیران حرفه ای ، معامله گران ، سرمایه گزاران انفرادی و افسران سرمایه گذاری شرکت ها از تکنیک های محافظت از حراست استفاده می ‎کنند تا در معرض ریسک های مختلف مالی قرار نگیریند . استفاده استراتژیک از ابزار ها مانند قرارداد های گزینه ای برای جبران احتمال نوسانات نامطلوب قیمت صورت می‎ گیرد . شما از این طریق قادر به محافظت از سرمایه خود خواهید بود.
جوانب مثبت و منفی ریسک مالی

ریسک مالی به خودی خود ، خوب یا بد نیست و در درجات مختلفی وجود دارد.

البته " ریسک " به خودی خود دارای مفهوم منفی ای است و ریسک مالی نیز از این قاعده مستثنا نیست . ریسک مالی می ‎تواند از یک تجارت گسترش یافته و بازار، دولت و حتی کل جهان را تحت تاثیر قرار دهد . ریسک مالی ممکن است ناشی از منابع یا نیروهای غیر قابل کنترل باشد که غلبه بر آن ها بسیار دشوار خواهد بود.

اگرچه ریسک مالی پدیده مثبتی نیست اما با این حال درک آن می ‎تواند منجر به تصمیم گیری های بهتر و آگاهانه تردر زمینه تجارت یا سرمایه گذاری شود . ارزیابی میزان ریسک مالی مرتبط با یک امنیت یا دارایی به تعیین ارزش آن سرمایه گذاری کمک می ‎کند و در صورتی که ریسک مالی کنترل نشود ، پیامد های جبران ناپذیری خواهد داشت.

نکات مثبت

     اتخاذ تصمیمات آگاهانه تر را افزایش می ‎دهد.
     به ارزیابی ارزش (نسبت ریسک و پاداش)، کمک می ‎کند.
     ریسک مالی با استفاده از ابزارهای تحلیل قابل شناسایی است.

نکات منفی

     ممکن است ناشی از نیروهای خارجی غیر قابل کنترل یا غیر قابل پیش بینی باشد.
     غلبه بر آن دشوار است .
     احتمال گسترش و تاثیر پذیری آن بر کل بخش ها و بازار ها وجود خواهد داشت. / نمناک