حمایت کنندگان از صادرات سنگ آهن چه هدفی را دنبال می کنند؟

تیتر20-  با اینکه هرسال براساس سیاستهای ابلاغی اقتصاد باید روند تولید و صادرات براساس چهارچوب مشخصی صورت گیرد اما در بخش معدنی تحرکاتی مشاهده می شود که می تواند در سال جهش تولید به تولید یکی از بزرگترین بالهای تولیدی و صادراتی کشور آسیب برساند. تصمیماتی که خارج از اصول و دایره کارشناسی و با حمایت حلقه ای خاص اجرایی می شود و مطمئناً عوارض آن در ادامه خود را آشکار می کند. فولاد مبارکه که در سال گذشته با روند تولیدی و صادراتی خوبی توانست جور بسیاری از واحدهای صنعتی را بکشد امسال با چالش جدیدی گویا قرار است دست و پنجه نرم کند که در آن عده ای تعمداً  با حمایت از صادرات سنگ آهن قصد دارند تا تولید فولاد را کاهش دهند. واقعیت این است که امسال با کسری موجود در مواداولیه اهن دار  سال سختی در بالانس تولید و مصرف کنسانتره ، گندله و اهن اسفنجی در پیش است لذا  صادرات مواد اهن دار جز با کاهش تولید فولاد در سال ۹۹ میسر نخواهد بود. به این موضوع باید کسری 3 میلیون تنی کنسانتره را هم اضافه کرد که می تواند اوضاع را به یک چالش خیلی حاد تبدیل کند.

این موضوع البته سبقه ای طولانی دارد تا جائیکه دولت برای جلوگیری از صادرات بی رویه سنگ آهن که از مواد معدنی تأثیرگذار در تولیدات فولاد است عوارض 25 درصدی برای صادرات آن درنظر گرفت. این موضوع هرچند که با اعتراضهایی همراه بود اما نگاهی به نظر کارشناسان معدنی ثابت می کند که اجرای این طرح باید از مدتها قبل صورت می گرفت. به عقیده بسیاری از صاحب نظران صادرات سنگ آهن باید به صفر برسد در غیر اینصورت در زنجیره تولید فولاد با مشکل روبرو خواهیم شد. این مسئله در گزارش مرکز پژوهش های مجلس نیز به چشم می خورد. طبق اعلام این مرکز پژوهشی، بررسی آمار مربوط به تولید و تجارت محصولات مختلف در زنجیره ارزش فولاد کشور نشان می‌دهد سهم صادرات مواد معدنی خام، کنسانتره و گندله در کل زنجیره ارزش فولاد کشور کمتر از ۶ درصد است و بیش از ۹۴ درصد مواد معدنی استخراج شده از معادن کشور (بدون در نظر گرفتن استخراج شن و ماسه) در زنجیره ارزش محصولات معدنی و فلزی و به عنوان ماده اولیه مورد استفاده قرار گرفته و محصولات با ارزش افزوده بالا تولید شده‌اند. هرچند همین میزان صادرات مواد خام معدنی قابل توجیه نیست و وزارت صنعت باید با مدیریت زنجیره ارزش فولاد کشور و اتخاذ سیاست‌های اصولی تنظیم بازار ضمن جلوگیری از تعطیلی واحدهای کنسانتره ، گندله و سنگ آهن دانه‌بندی، امکان جذب این سهم حدود ۶ درصدی را در داخل فراهم سازد. حال اینکه چه کسانی در داخل و یا چه نیتی از صادرات سنگ آهن حمایت می کنند سؤالی است که به دنبال پاسخ آن هستیم. با همه تلاشهایی که واحدهای مختلف برای صنعت کشور انجام می دهند اما اتخاذ چنین تصمیماتی می تواند تمام رشته ها را پنبه کند.