در همان روزهای اول اتاق اصناف ایران خبر از اختصاص ارز به تولیدکنندگان داخلی داد و قرار بر این شد که تولیدکنندگان لوازم خانگی کشور با مراجعه به بانک مرکزی، پس از اتمام مراحل ثبت نام ارز 4200 تومانی برا واردات مواد اولیه و قطعات را دریافت کنند.
البته که این اتفاق رخ نداد و بر اساس اطلاعاتی که در همان زمان یک منبع آگاه به خبرنگار ال کا ایران داده بود، شرکت های تولید کننده به دلیل تغییر اولویت ها نتوانستند ارز دریافت کنند و بانک مرکزی از اختصاص ارز به تولیدکنندگان داخلی امتناع کرد .
تولید لوازم خانگی در ایران منوط به واردات مواد اولیه واردتی بوده و است، در نتیجه با بررسی های صورت گرفته، قطعات لوازم خانگی در گروه 2 کالایی قرار گرفت که بر اساس مصوبات بانک مرکزی شامل ارز نیمایی می شدند. یعنی تولیدکنندگان در آن زمان می توانستند با ثبت نام و ثبت سفارش قطعات لوازم خانگی اقدام به دریافت ارز نمایی کنند.
بماند که بسیاری از تولیدکنندگان در همان زمان هم انتقادهایی داشته و می گفتند که ارز نیمایی به دست آن ها نرسیده است. حال این روزها خبرهای تازه تری در خصوص ارز واردات لوازم خانگی به گوش می رسد که عدم مدیریت آن می تواند بازار لوازم خانگی ایران را بار دیگر به آشوب بکشد. افزایش قیمت، کمبود کالا، احتکار و آغاز دلال بازی های تنها بخشی از مشکلاتی خواهد بود که گریبانگیر این بخش مهم صنعتی کشور خواهد شد.
ارز واردات قطعات لوازم خانگی در سال 99
با آغاز سال 99 که به فرموده مقام معظم رهبری سال «جهش تولید» نام گرفت، شرکت های تولیدکننده داخلی مدعی شدند که ارز واردات قطعات لوازم خانگی در سال 99 به آنها تعلق نگرفته است. آنطور که مشخص است بانک مرکزی در حال پرداخت ارز واردات قطعات لوازمی خانگی برای ثبت سفارش های صورت گرفته در سال گذشته بوده و در سال 99 هنوز تصمیمی برای این بخش گرفته نشده است.
در همین رابطه مرتضی میری؛ رئیس اتحادیه لوازم خانگی گفته است : « براساس اطلاعات واصله از وزارت صنعت، معدن و تجارت، بانک مرکزی هنوز تصمیمی درباره تغییر نوع ارز تخصیصی برای واردات قطعات و مواد اولیه تولید صنعت لوازم خانگی در سال جاری اتخاذ نکرده است.»
از طرفی بر اساس گزارشی که یکی از خبرگزاری های کشور منتشر کرده، وزارت صنعت، معدن و تجارت تایید کرده است که ارز نیمایی برای واردات قطعات لوازم خانگی حذف شده است.
به گزارش خبرنگار ال کا ایران، موضوع ارز واردات قطعات لوازم خانگی از چند منظر قابل بررسی است. بر اساس روال قانونی پس از آغاز محدودیت های ارزی، کالاهای وارداتی بر اساس اولویت و اهمیت گروه بندی شدند. قطعات لوازم خانگی در گروه 2 کالایی قرار گرفت و بر اساس مصوبه بانک مرکزی شامل ارز نیمایی خواهد شد.
حال نکته اینجاست که قطعات لوازم خانگی تغییر گروه کالایی نداشته و در نتیجه بر اساس قانون هنوز می تواند ارز نیمایی دریافت کند. از طرفی متصدی این امر بانک مرکزی بوده و وزارت صمت مسئول حذف ارز نیمایی برای این بخش نیست. حال پرسش اینجاست که بانک مرکزی با توجه به تعهدی که نسبت به گروه 2 کالایی برای تخصیص ارز نمایی به شرکت های تولید کننده از جمله تولیدکنندگان لوازم خانگی دارد، چرا در پرداخت های سال گذشته تا این مقدار تعلل کرده و حال برای سال جدید نیز از پرداخت این ارز خودداری می کند؟
ارز نیمایی و تحقق شعار «جهش تولید»
پر واضح است که حذف ارز نیمایی برای واردات قطعات لوازم خانگی منجر به گرانی، کمبود کالا، احتکار و شروع دلال بازی های در بازار لوازم خانگی ایران خواهد شد. شرکت های تولیدکننده لوازم خانگی پیش از این صدمات جبران ناپذیری از رکود ناشی از افزایش قیمت ارز در سال 97 و همچنین ویروس کرونا خورده اند.
وابستگی تولید لوازم خانگی کشور به مواد اولیه باهث شده تا موضوع قیمت ارز همواره دچاره اهمیت و جایگاه ویژه باشد. دولت قطعا میداند که حذف ارز نیمایی برای واردات مواد اولیه تولید در هر بخشی منجر به گرانی کالا خواهد شد. جالب است بدانید که از سال گذشته تا امسال خود ارز نیمایی نیز افزایش حدود 3 هزار تومانی داشته و همین افزایش قیمت، گرانی کالا در بازار را رقم خواهد زد. حال اگر متصدیان امر تصمیم بر حذف ارز نمایی داشته باشند تنها 2 راه پیش پای تولید خواهند ماند.
تحقق شعار «جهش تولید» در صورتی امکان پذیر است که شرکت های تولیدکننده توان تولید داشته باشند. حذف ارز نیمایی به منزله تامین ارز از بازار آزاد خواهد بود. در صورتی که این اتفاق رخ دهد بازار لوازم خانگی ایران بار دیگر با افزایش قیمت چشمگیری لوازم خانگی مواجه خواهد شد و این بار هیچگونه بگیر و ببندی جواب گوی معضل به وجود آمده نیست.
در شرایط فعلی صنعت لوازم خانگی ایران نیازمند حمایت دولت است. تصمیمات خلق الساعه می تواند کمر این صنعت بزرگ و روبه رشد ایران را بشکند.
در همین رابطه رامین نورقلی پور عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس می گوید : «دولت نیز باید در شرایط فعلی و بحران بیماری کرونا که بازار لوازم خانگی دچار رکود مضاعف شده، حمایتهای بیشتری از این صنعت داشته باشد، زیرا تداوم روند فعلی خسارات سنگینی در دوران پساکرونا ایجاد خواهد کرد.»
شیوع ویروس کرونا به خودی خود صدمات سنگینی به صنایع کشور وارد کرده است. بخش عمده ای از مواد اولیه تولید لوازم خانگی از کشور چین وارد میشد، از طرفی شرکت های تازه وارد نیز با اتکا به تامین کنندگان چینی پا به عرصه تولید گذاشته بودند که تعطیلی کارخانه های چینی، معضل تولید در کشور را دو چندان کرده بود.
ال کا ایران پیشتر گزارشی با عنوان تبعات ویروس کرونا بر صنعت لوازم خانگی ایران منتشر کرده بود و به صورت مفصل به بررسی این موضوع پرداخت.
البته عباس هاشمی؛ دبیر کل انجمن صنایع لوازم خانگی ایران خبر حذف ارز نمایی از واردات قطعات لوازم خانگی را تکذیب کرد و گفت : « از ابتدای امسال بانک مرکزی با مشکل شیوع ویروس کرونا مواجه بوده، همچنین توقف فعالیتها در کشور چین (که عمده واردات قطعات و اجزای لوازم خانگی از این کشور انجام میشود) سبب شد تا توقفی در فرایند تخصیص ارز شاهد باشیم و حذف ارز نیمایی برای واردات مواد اولیه لوازم خانگی صحت ندارد.»
وی در خصوص حمایت از صنعت لوازم خانگی و تحقق شعار «جهش تولید» نیز بیان کرد : «تجربه نشان داده که همه ساله بیشترین تخصیص های ارز در 6 ماه دوم سال اتفاق می افتد. هاشمی در عین حال گفت: لوازم خانگی صنعتی پیشران است و با توجه به شعار سال و دستیابی به "جهش تولید” از بانک مرکزی می خواهیم که اولویت تخصیص ارز را برای مواد و ملزومات مورد نیاز این صنعت در نظر داشته باشد.»
بخش تولید کشور در شرایطی که سخت ترین تحریم های جهان بر کشور ما سایه افکنده، نیازمند حمایت هوشمندانه دولت است. ارز نیمایی یکی از راهکارهای حمایت از تولید در آغاز سال 97 بود که با وجود تمام انتقادهایی که به آن وارد است، باز می توانست تولیدکنندگان داخلی را سرپا نگه دارد.
تعلل بانک مرکزی در پرداخت این ارز که در سال جدید نیز افزایش داشته، باعث می شود که چرخه تولید متوقف و یا در خوشبینانه ترین حالت بسیار کند شود. حال اگر حرف حذف ارز واردات قطعات لوازم خانگی نیز به میان بیاید، شکی وجود ندارد که بازار لوازم خانگی با شوک قیمتی جدید مواجه خواهد شد.
بر اساس کسب اطلاع خبرنگار ال کا ایران، قیمت موتور لوازم خانگی طی چند روز گذشته در خیابان هدایت که بازار این قطعه وارداتی با ارز نیمایی است، با افزایش قیمت همراه بوده و این زنگ خطر افزایش قیمت در بازار است.
اقتصاد ایران یک تجربه بزرگ دارد، هر چیزی که گران شود دیگر ارزان نخواهد شد. تصمیمات هوشمندانه اقتصادی باعث می شود که بازار آرام بماند و دست خریدار از کالا کوتاه نشود./ال کا ایران