گرانفروشی ماسک در بحبوحه کرونا

تیتر20- محمد‌رضا شانه‌ساز، رئیس سازمان غذا و دارو می‌گوید کمبودی در زمینه ماسک در کشورمان وجود ندارد اما افزایش قیمت ماسک‌ها تا بسته‌ای 200 و 220هزار تومان در برخی داروخانه‎‌ها و حواشی و شایعاتی درباره اینکه ماسک‌های سه‌لایه به‌زودی کمیاب می‌شوند، به گرفتاری و دردسر تازه‌ای برای مردمی تبدیل شده که ماسک‌زدن را به عادت روزانه‌شان تبدیل کرده‌اند.

آنطور که محمد‌رضا دری، دبیر انجمن داروسازان تهران می‌گوید، علت گران‌شدن ماسک، کمبود یا گرانی مواداولیه تولید ماسک است و تولید ماسک در داخل کشورمان نیز کفاف نیاز مردم را نمی‌دهد.

به گفته او، اکنون چالش اصلی در ماجرای ماسک این است که تولیدکنندگان از مواداولیه کافی برای تولید برخوردار نیستند یا اینکه باید مواداولیه تولید ماسک را براساس تغییرات نرخ ارز و از بازاری بسیار پرنوسان، تهیه کنند.

پارچه ماسک یکی از مواداولیه برای تولید این محصول است و گفته می‌شود تولید کارخانه‌های تولید‌کننده این پارچه‌ها هنوز کفاف مصرف داخلی را نمی‌دهد و پارچه موردنیاز برای تولید ماسک به‌صورت سهمیه‌بندی به‌دست تولید‌کنندگان می‌رسد. غیر از پارچه، به کش و تیغه فولادی نیز برای نگهداری قسمت بالای ماسک ‌‌نیاز است که با توجه به نیاز بازار قیمت عرضه این مواد به تولید‌کننده با قیمتی که تولیدکننده بازار ارائه می‌دهد، همخوانی ندارد و به همین علت قیمت تمام‌شده ماسک بیشتر از قیمت مصوب آن که 1300 تا 1500تومان است، می‌شود و همین مسئله باعث شده تا ماسک در داروخانه‌ها با قیمتی بیشتر از قیمت مصوب به فروش برسد.
توزیع قطره‌چکانی ماسک در داروخانه‌ها

شرکت پخش البرز یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌هایی است که در زمینه تامین و توزیع دارو، تجهیزات پزشکی و محصولات غذایی- بهداشتی فعالیت می‌کند. در ایام شیوع کرونا، توزیع مواد ضدعفونی‌کننده، ماسک و دستکش نیز در دستور کار این شرکت قرار گرفت و با همکاری وزارت بهداشت و طبق پروتکل‌های ارسالی از این وزارتخانه، توزیع این اقلام خصوصا ماسک و دستکش در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی آغاز شد. عقیل آرین‌نژاد، مدیرعامل شرکت پخش البرز  با بیان اینکه از ابتدای شیوع کرونا با کمبود ماسک در کشور روبه‌رو بودیم، گفت: «در ماه‌های اسفند و فروردین وزارت بهداشت ماسک‌ها را به شرکت پخش البرز تحویل داده و این ماسک‌ها با تعدادی که وزارت بهداشت اعلام می‌کرد، در بیمارستان‌ها و مراکزی که این وزارتخانه اسامی آنها را در اختیارمان قرار می‌داد، توزیع می‌شد.»

او گفت: «از اردیبهشت امسال ‌ستاد اجرایی فرمان امام نیز کارگاه‌هایی را برای تولید ماسک تجهیز کرد. روزانه تا 2میلیون ماسک در این کارگاه‌ها تولید می‌شد و با توجه به نیاز وزارت بهداشت، تعدادی از این ماسک‌ها به این وزارتخانه و تعدادی نیز در اختیار هیأت امنای ارزی قرار گرفت تا دپو شود.»

آرین‌نژاد ادامه داد: «اخیرا با توجه به اینکه استفاده از ماسک اجباری شده، کمتر جایی را می‌توان پیدا کرد که ماسک با قیمت مصوب 1300 تا 1500تومان  به خریداران عرضه کند. به همین علت مقرر شد تا ستاد اجرایی فرمان امام با هماهنگی وزارت بهداشت از ماسک‌های تولیدی خود، روزانه 500هزار تا یک میلیون ماسک را تحویل شرکت پخش البرز بدهد تا در سطح داروخانه‌های کل کشور توزیع کند که با تحویل‌شدن این ماسک‌ها به شرکت، توزیع آنها از شنبه آینده شروع می‌شود.»

 حدود 12هزار داروخانه در کل کشور وجود دارد که اگر قرار باشد ماسک‌های تولیدی ستاد اجرایی فرمان امام از روز شنبه به‌طور مساوی بین آنها تقسیم شود، روزانه به هر داروخانه بین 40 تا 50 ماسک با قیمت مصوب می‌رسد که جوابگوی نیاز بازار نخواهد بود. این در حالی است که چندی پیش عبدالعلی صاحب‌محمدی، معاون اجرایی ستاد اجرایی فرمان امام گفته بود از ابتدای شیوع کرونا در کشور تاکنون روزانه 4میلیون ماسک توسط واحدهای صنعتی وابسته به این نهاد تولید و در قالب بسته‌های معیشتی در اختیار شهروندان قرار می‌گیرد. با وجود این، هنوز کمبود ماسک و گرانفروشی آن ادامه دارد.

آنطور که آرین‌نژاد می‌گوید، علت گرانی ماسک در داروخانه ورود دلال‌ها و واسطه‌ها به این مسئله است. وقتی مسئولان داروخانه‌ها ناچار به خرید گران ماسک هستند‌ و ماسک با قیمت مصوب به دستشان نمی‌رسد، ماسک را گران‌تر می‌خرند و گران‌تر هم می‌فروشند. این در حالی است که اکنون ماسک مورد نیاز بیمارستان‌ها و مراکز درمانی توسط وزارت بهداشت تامین می‌شود و فقط در اسفند‌ماه شرکت پخش البرز 4میلیون ماسک با هماهنگی وزارت بهداشت در بیمارستان‌ها توزیع کرده است.
تشخیص ماسک اصلی از تقلبی

گران‌بودن و کمبود ماسک در داروخانه یک طرف قضیه است، طرف دیگر اخباری است که از بهداشتی‌نبودن و تقلبی‌بودن برخی ماسک‌های موجود در بازار خبر می‌دهد؛ ماسک‌هایی که به‌عنوان ماسک جراحی معروفند و مردم آنها را با رنگ‌های سفید یا آبی می‌شناسند ازجمله ماسک‌هایی هستند که این روزها گفته می‌شود تقلبی هستند و نمی‌توانند جلوی انتشار ویروس را بگیرند. این ماسک‌ها معمولا 3لایه هستند و مانع ورود مایعات یا ذرات معلق هوا به دهان و بینی می‌شوند. آنطور که سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده بهترین گزینه برای جلوگیری از انتقال یا ابتلا به بیماری‌های تنفسی ازجمله کرونا استفاده از این نوع ماسک‌هاست.

حالا و در این روزها که اصالت این ماسک‌ها زیر سؤال رفته و مشخص نیست ماسک‌هایی که به‌عنوان جراحی فروخته می‌شوند اصلی هستند یا تقلبی، یکی از ساده‌ترین راه‌ها برای تشخیص اصل یا تقلبی‌بودن آنها این است که ماسک را به‌صورت بزنید و سعی کنید شمعی را که در مقابل صورت‌تان گرفته‌اید، خاموش کنید. ماسک اصلی اجازه می‌دهد شما از پشت ماسک نفس بکشید اما مانع از عبور هوای درون ریه شما به محیط بیرون می‌شود. به این ترتیب با استفاده از ماسک‌های اصل و استاندارد نمی‌توانید یک شمع روشن را خاموش کنید. وزارت بهداشت بعد از اعلام اخباری مبنی بر بازیافت ماسک‌های مستعمل اعلام کرده که ماسک مصرفی مردم باید از داروخانه‌ها و مراکز بهداشتی معتبر تهیه و حتما به علامت استاندارد روی ماسک توجه شود. این در حالی است که هنوز در بسیاری از داروخانه‌ها ماسک‌هایی توزیع می‌شوند که هیچ رد و نشانی از استاندارد‌ ندارند و مردم به صرف اینکه از یک مرکز معتبر بهداشتی مثل داروخانه ماسک مورد نیازشان را خریداری می‌کنند، از ماسک‌هایی استفاده می‌کنند که از آنها در برابر کووید-19 محافظت کافی نمی‌کند./همشهری