بازاری مدرن با فروشنده‌هایی ناراضی

تیتر20- بازار قدیمی ماهی فروشان بندرعباس در محله «پشت شهر» که نزدیک‌ترین محل به دریا بود ساخته شد، جایی بود که از گذشته مردم و مسافران تمام مایحتاج خود را از این بازارسنتی تهیه می‌کردند اما با گذشت زمان و رشد جمعیت وضعیت سلامت و بهداشت این بازار دردسرهایی برای ساکنان این محله ایجاد کرد، بوی آزاردهنده زباله‌های ماهی و فاضلاب، عرضه غیر بهداشتی ماهی و... هم موجب نارضایتی همسایگان این بازار بود و هم تصویری نامناسب از شهر بندرعباس به مسافران و گردشگران عرضه می‌کرد.

 همین مسأله سبب شد تا مسئولان با تخریب بازار قدیمی و ساخت بازار ماهی جدید در نزدیکی مکان قبلی وضعیت  آن را سرو سامان دهند. هر چند با وجود ساخت بازار مجهز و تحویل غرفه به ماهی فروشان همچنان دستفروشان بر تلی از آوار مشغول کسب و کار هستند و معضلات بهداشتی منطقه همچنان پا برجاست. بازار جدید ماهی فروشان بندرعباس طبق آخرین استانداردهای بهداشتی روز دنیا و با نمایی زیبا و تلفیقی از سنتی و مدرن احداث شده است، این بازار به مساحت ۲۵ هزار متر مربع و با ۲۰۰ غرفه عرضه آبزیان و ۱۰۰ غرفه عرضه مستقیم گوشت قرمز و مرغ و مواد پروتئینی، فست فود و دیگر مشاغل مرتبط با این بازار آماده شده ، ۵۰ درصد مساحت این بازار نیز به پارکینگ، نمازخانه، انبار و سردخانه اختصاص داده شده است. نکته مهم این است که دستگاه‌های تصفیه فاضلاب مدرن و به روز در این ساختمان نصب شده است و ورود فاضلاب و خونابه به دریا به هیچ عنوان اتفاق نخواهد افتاد. اما این بازار، هنوز ماهی فروشان را راضی نکرده است.
مردم سراغ دستفروشان نروند

ماهی فروشان سنتی می‌گویند: با وجود امکانات مناسب، توانایی مالی برای اجاره غرفه در بازار جدید ندارند و برای امرار معاش مجبور به ادامه دستفروشی در هر شرایطی در مکان قدیمی هستند. غرفه داران بازار جدید ماهی هم می‌گویند با‌وجود دستفروش‌ها آنها قادر به ادامه کار در این بازار نیستند زیرا مردم بی‌توجه به شرایط بهداشتی از روی ترحم از دستفروشان خرید می‌کنند و ما فروش بسیار کمی داریم.

«علی رسولی»، یکی از ماهی فروشان بندرعباس که بتازگی غرفه‌ای در بازار جدید اجاره کرده، می‌گوید: سال‌ها در بازار قدیمی که هیچ‌گونه نظارت بهداشتی نداشت کار کرده‌ام اما الان شرایط بهتری داریم. تمام امکانات اعم از آب برای شست و شو، برق و تجهیزات سرمایشی برای نگهداری ماهی در این بازار تعبیه شده و ناظران بهداشتی به‌طور مستمر برغرفه‌ها نظارت دارند. تنها نکته‌ای که ما را آزار می‌دهد حضور دستفروشان است. تا زمانی که اینها جلوی بازار بساط می‌کنند، ما درآمد مناسبی نداریم.

 سجاد یکی دیگر از ماهی فروشان هم می‌گوید: امکانات اینجا بسیار خوب است اما کرایه غرفه‌ها نسبتاً بالاست و پرداخت آن برای ما سخت است. در بازار قدیم که به شکل سنتی بود بدون پرداخت هیچ اجاره‌ای ما فروش بیشتری داشتیم اما متأسفانه در بازار جدید که ماهانه 4 میلیون تومان اجاره می‌دهیم گاهی تا ظهر هیچ فروشی نداریم. استقبال مردم از این بازار خوب نیست و بنا بر عادت از دستفروشان خرید می‌کنند. بارها از مسئولان خواسته‌ایم بساط آنها را جمع کنند و آنها نیز اقدام کردند ولی پس از مدتی مجدداً فعال شدند و عملاً تاکنون این اتفاق نیفتاده. اگر بساط دستفروشان جمع نشود ما هم مجبوریم غرفه هایمان را تحویل بدهیم و دستفروشی را شروع کنیم چون تا زمانی که آنها هستند ما درآمدی نداریم. مردم دوست دارند از آنها خرید کنند و هر چه به آنها توضیح می‌دهیم باز هم قبول نمی‌کنند.

 محمود یکی از دستفروشان بازار قدیمی با گلایه از وضع کنونی و تخریب ناگهانی محل کارش می‌گوید: ما از قدیم به این کار مشغول بوده‌ایم، الان نمی‌توانیم کار دیگری انجام دهیم. بازار را یک شبه خراب کردند و گفتند بیایید به بازار جدید. ما با انتقال به بازار جدید ماهی مشکلی نداریم اما وسع مان نمی‌رسد آنجا غرفه اجاره کنیم.

 او که به گفته خودش توانایی مالی برای اجاره غرفه در بازار جدید ندارد و هنوز در خرابه های  بازار قدیمی کار می‌کند، ادامه می‌دهد: غرفه‌های شهرداری خیلی زود تمام شد و غرفه‌هایی هم که در اختیار سرمایه‌گذار خصوصی است قیمت خیلی بالایی دارد. پرداخت شارژ ۵۰۰ هزار تومانی و کرایه‌های چند میلیون تومانی بازار جدید برای ما ممکن نیست. مجبوریم کار کنیم تا خرج زندگی‌مان را در آوریم. هر طور شده ماهی هایمان را می‌فروشیم و اگر اینجا هم به ما اجازه کار ندهند به محله‌های دیگری می‌رویم.

«عزیزالله کناری»، فرماندار بندرعباس هم از زاویه دیگری درباره این موضوع توضیح می‌دهد: بازار قدیمی با توجه به حجم جمعیتی آن زمان طراحی و ساخته شده بود و به‌صورت سنتی اداره می‌شد. به مرور که جمعیت منطقه زیاد شد دیگر این بازار پاسخگوی نیاز مردم نبود و لذا عده‌ای دستفروش نیز در کنار این مکان فعال شدند که همیشه مردم منطقه از مشکلات بهداشتی آن گلایه داشتند. به همین علت بازار جدید با 3 برابر ظرفیت توسط شهرداری با همکاری بخش خصوصی ساخته شد تا مشکل کمبود فضا و رعایت نکردن مسائل بهداشتی رفع شود.
بازار قدیم پاسخگوی نیازها نبود

فرماندار بندرعباس با اشاره به اینکه این بازار با رعایت تمام نکات بهداشتی طراحی شده است، ادامه می‌دهد: درست است که بازار جدید مشارکتی بوده و با همکاری بخش خصوصی ساخته شده اما شهرداری غرفه‌های مربوط به سهم خود را به ساکنان بازار قدیم جهت حذف بازارشان داده است. حتی تعدادی غرفه نیز در اختیار دستفروشان قدیمی که خودشان برای کار در بازار جدید اعلام آمادگی کرده بودند قرار گرفته است بقیه غرفه‌ها نیز متعلق به سرمایه گذار است اما به کسانی که بخواهند اجاره داده می‌شود. با توجه به اینکه مکان دستفروشی قبلی برای مردم جا افتاده بود، همچنان عده‌ای از سایر مناطق مراجعه و در جوار بازار قدیمی مشغول هستند و هر زمان که از آنها خواسته‌ایم به بازار جدید نقل مکان کنند، بهانه‌ای آورده‌اند.

زمانی که دستفروشان اعلام کردند توان پرداخت اجاره غرفه‌ها را ندارند با سرمایه‌گذار صحبت شد تا غرفه‌ها را با هزینه کمتری به آنها اجاره دهیم اما آنها مبلغ کمتر را هم قبول نکردند. در مرحله بعد با بانک‌های استان صحبت شد و توانستیم تسهیلاتی را برای این افراد تعریف کنیم اما باز هم تنها تعداد محدودی از تسهیلات استفاده کردند و بقیه به دستفروشی ادامه دادند. در مرحله آخر از سرمایه‌گذار خواستیم یک سری از مغازه‌ها را بدون دریافت کرایه و ودیعه برای مدتی به دستفروشانی که توانایی مالی ندارند بدهد تا آنها نیز در بازار مستقر شوند اما دستفروشان باز هم قبول نکردند.

کناری خاطرنشان می‌کند: ما هر کاری انجام دهیم باز بهانه‌ای وجود دارد.در واقع آنها از دیرباز هیچ هزینه‌ای برای استفاده از برق، آب و... نداده‌اند و الان نمی‌توانند قبول کنند این هزینه‌ها را پرداخت کنند. از سوی دیگر چون نظارت دقیقی بر بازار دستفروشان وجود ندارد هر کس بخواهد می‌تواند ساعات بیشتری کار کند و هر محصولی که خواست ارائه دهد در حالی که بازار جدید ساعت مشخصی برای کار دارد و نظارت‌های بهداشتی دقیقی روی محصولات انجام می‌شود.

وی با گلایه از کسانی که از دستفروشان خرید می‌کنند، می‌افزاید: مردم استان با حس ترحم به این موضوع نگاه می‌کنند و تصور می‌کنند دستفروشان آدم‌های ضعیفی هستند که خرید از آنها می‌تواند کمک حال شان باشد در حالی که برخی دستفروشان چندین برابر غرفه داران درآمد دارند. در واقع دستفروشان با کمترین اصول بهداشتی و پرداخت نکردن هیچ هزینه‌ای، ماهی را به بازار ارائه می‌دهند و مردم هم با یک تصور غلط از آنها خرید می‌کنند و متأسفانه همین موضوع به بهداشت کل جامعه ضرر می‌زند.

فرماندار بندرعباس می‌گوید: در حال حاضر در تلاش هستیم سامانه تماس تلفنی با بازار جدید را فعال کنیم تا مردم بتوانند با تماس ماهی مورد نظر خود را خریداری و به‌صورت رایگان و بسته‌بندی بهداشتی تحویل بگیرند تا شاید قدری از معضل غرفه‌داران کاسته شود. ما بازار جدید را برای سلامت مردم منطقه راه‌اندازی کرده‌ایم و  انتظار داریم آنها هم باید از ما حمایت کنند./ایران