یارانه نقدی سوم برای سال آینده/ سهم هر ایرانی از حذف ۴۲۰۰

تیتر20 -  دولت در بودجه سال آینده یک پیشنهاد مطرح کرده است حذف نرخ ترجیحی ارز و جایگزین شدن سنا به جای آن. یعنی دلار 4200 تومانی کنار رود و نرخ سنا جایگزین آن شود.

پس از نوسان نرخ ارز دولت سیاست نرخ دلار 4200 تومانی را در دستور کار قرار داد اما فشار برای خرید دلار با این نرخ دولت را ناچار کرد با راه اندازی بازار دوم تخصیص ارز بر پایه 4200 تومان را به کالاهای اساسی و ضروری محدود کند. در سال گذشته 14 میلیارد دلار برای واردات این نوع کالا اختصاص داد و در سال جاری این رقم هشت میلیارد دلار در نظر گرفته شد.

حال اما یک گزاره جدید در بودجه مطرح شده است:«بر اساس جزء چهار بند ب تبصره یک بودجه سال آینده در صورت تغییر نرخ ترجیحی ارز مورد استفاده در این قانون به نرخ سامانه معاملات الکترونیکی به دولت اجازه داده می شود منابع وصولی را به یک ردیف درآمدی در نظر گرفته واریز و این منابع را صرف تامین معیشت و سلامت مردم کند.» به زبان ساده دولت قصد دارد دلار 4200 تومانی را کنار بگذارد و منابع حاصل از آن را صرف تامین معیشت مردم کند.

اطلاعات دریافتی  نشان می دهد چارچوپ پیشنهادی دولت با فرض عملکرد اختصاص ارز با نرخ ترجیحی در سال جاری استوار شده است. بر این مبنا دولت هشت میلیارد دلار در نظر گرفته شده در سال جاری را سال آینده با نرخ سنا تخصیص خواهد داد. نرخ سنا نرخ موزونی است که از نرخ های معادله شده رسمی در صرافی ها کشف می شود. این نرخ هم اکنون در حدود 25 هزار تومان قرار دارد.  با فرض این که گشایش اقتصادی ایجاد شود و با حذف سیاست فشار حداکثری درآمدهای نفتی بالا رود می توان فرض کرد میانگین  این نر خ درسال آینده تا حد 20 هزار تومان تقلیل یابد با این فرض محتمل است که دولت در صورت اجرایی کردن این پیشنهاد 126 هزار و 400 میلیارد تومان درآمد به دست آورد. زیرا دلاری را که با نرخ 4200 به فروش می رساند در سال آینده می تواند 20 هزار تومان به فروش رساند. ما به التفاوت این رقم که برای هر دلار 15 هزار و 800 تومان است در مجموع خروجی نزدیک به 126 هزار میلیارد تومان خواهد بود.(با فرض هشت میلیارد دلار امسال).

چارچوب ابتدایی طرح در بخش درآمدی و هزینه ای  بودجه از سوی کار گذاشته شده است در بخش هزینه ای در قالب جدول و فصل  هزینه های متفرقه ردیفی برای تامین معیشت و سلامت مردم اختصاص داده است با این حسب سئوالی که پیش می آید این است که سیاست تامین معیشت با حذف 4200 چگونه قرار است اجرا شود در قالب یارانه مستقیم یا غیر مستقیم؟

برخی منابع خبری به اقتصاد نیوز گفته اند: فرض اول دولت در این پیشنهاد توزیع نقدی این منابع بین مردم است اما جزئیات آن منوط به تایید نهایی این پیشنهاد از سوی مجلس است. با این حساب اگر این پیشنهاد نهایی شود در کنار یارانه نقدی و معیشتی، یارانه 4200 نیز در قالب مستقیم و نقدی پرداخت خواهد شد که سومین پرداخت نقدی به خانوارها خواهد بود.

اما اگر قرار بر پرداخت مستقیم یارانه 4200 تومانی باشد سهم هر خانوار چقدر خواهد شد اقتصاد نیوز بر اساس سه سناریو این سهم را محاسبه کرده است.

سناریوی اول: درسناریوی اول فرض بر آن است که یارانه بگیران تمام جمعیت ایران باشد در این صورت مبلغی که به هر نفر در طول یک سال از این مسیر تعلق می گیرد درطول یک سال 1 میلیون و 580 هزارتومان خواهد بود. این رقم به صورت ماهانه حدودا 131 هزار تومان ارزیابی می شود.

سناریو دوم: در سناریوی دوم چنانچه فرض به 60 میلیون نفری که در محدوده یارانه معیشتی قرار دارند تقلیل یابد شاهد افزایش بیشتر این مبلغ خواهیم بود. در این حالت آنچه به هر نفر می رسد درطول یک سال 2 میلیون و 70 هزار تومان است که به صورت ماهانه حدی معادل با 175 هزار تومان خواهد داشت.

سناریوی سومی که می تواند مبنای محاسبات قرار بگیرد آن است که دولت این مبلغ را تنها به سه دهک اول جامعه تخصیص دهد. از آنجا که جمعیت این سه دهک 24 میلیون نفر برآورد می شود می توان محاسبه کرد. مبلغی که در طول یک سال به هر نفر از آنها می رسد 5 میلیون و 270 هزار تومان ارزیابی می شود که این رقم در بازه یک ماهه در حدود 439 هزار تومان خواهد بود./اقتصاد نیوز