ایران بازار خشکبار را به رقبا واگذار می‌کند؟

تیتر 20 - بازار خشکبار دنیا برای صادرکنندگان ایرانی هر روز تنگ تر می شود و رقبای تازه نفس یک به یک بازارهای صادراتی ایران را از آن خود می کنند.

در حالی که چند سالی است پسته آمریکایی جای پسته کرمانی را گرفته حال نوبت پاکستان است تا با صادرات خرمای ایرانی به رقیب تازه نفس برای کشور در دنیا بدل شود.

به گفته صادرکنندگان خشکبار ایران، تجار پاکستان با رفت‌و‌آمد مستقیم به کرمان و خوزستان، خرمای استعمران را از کف بازار جمع‌آوری و به نام خود در بازارهای جهانی صادرات می‌کنند. این در حالی است که صادرکنندگان خشکبار ایران، همچنان از بیم قوانین مربوط به رفع تعهد ارزی، دست از کار کشیده و فعلا به کناری نشسته‌اند.

به گفته اعضای اتحادیه صادرکنندگان خشکبار صادرات پسته ایران پس از سال 97 و اجرای بخشنامه رفع تعهد ارزی، روند نزولی خود را آغاز کرد و کشورهای خریدار پسته، به سمت آمریکا، ترکیه و به تازگی پاکستان روی آورده‌اند. روندی که در حال حاضر در خصوص خرما شاهد آن هستیم و با این شرایط اگر چاره ای اندیشیده نشود، بازارهای صادراتی خشکبار یک به یک از دست خواهد رفت.

به گزارش اتاق بازرگانی تهران، پاکستان در حالی سعی دارد تا بازار خرمای ایران را بازار جهانی از آن خود کند که طی چند سال گذشته، باغات پسته در کالیفرنیای آمریکا جای پسته کرمان را در بازارهای جهانی تنگ کرده‌ و حالا ایالات متحده به بزرگترین تولیدکننده این محصول در جهان تبدیل شده‌است، صادرکنندگان خشکبار از ایران می‌گویند، پاکستانی‌ها بازارهای صادراتی خرمای ایران را تصاحب کرده‌اند و برای بازار جهانی پسته نیز خیز برداشته‌اند.   به گفته مجید بازیان نایب‌رئیس اتحادیه صادرکنندگان خشکبار، حجم تولید پسته ایران طی سال 97 بشدت کاهش یافت و میزان برداشت و آنچه که به بازار داخل عرضه شد، بیش از 50 هزار تن نبود و با پیاده‌سازی مقررات رفع تعهد ارزی، صادرکنندگان از عرضه بین‌المللی این میزان تولیدات باز ماندند.

وی با بیان اینکه در این سال و با غیبت ایران، پسته آمریکا بخش عمده‌ای از بازار صادراتی کشور را از آن خود کرد، افزود: تولید سالانه پسته در ایالات متحده به 550 هزار تن رسیده‌است و بازارهای خواهان پسته هیچ‌گاه منتظر نمی‌ماند تا پسته ایران را دریافت کند و با کوچک‌ترین وقفه در تجارت این محصول، دیگر کشورها محصولاتشان را جایگزین پسته و سایر فرآورده‌های خشکبار ایران می‌کنند.

بازیان افزود: طی سال 98، صادرکنندگان پسته از ایران مجبور شدند برای بازگشت به بازارهای صادراتی، هر تن از این محصول را به قیمت 5 هزار دلار عرضه کنند در حالی که طی سال 95، نرخ صادرات پسته ایران حدود 10 هزار دلار در هر تن بود.

وی گفت: میزان صادرات پسته ایران طی سال 95 در حدود 138 هزار تن و به ارزش 1.2 میلیارد دلار بود در حالی که در سال 99، به‌رغم صادرات 203 هزار تن پسته، ارزآوری این محصول رقمی حدود 1.3 میلیارد دلار بیشتر نبود.

وی دلیل این اتفاق را اعمال مقررات رفع تعهد ارزی برای صادرکنندگان و نیز ایراد در نرخ پایه صادراتی عنوان کرد و یادآور شد که نرخ پایه صادراتی پسته باید اصلاح شود در حالی که وزارت جهاد کشاورزی اعتقادی به اصلاح در این بخش ندارد.

تهاتر خرما با پاکستان

این در حالی است که به گفته امیرحسین زرگرزاده، از صادرکنندگان خرما ایران، فعالیت تجار پاکستانی برای خرید خرما استعمران ایران طی سال‌های اخیر تشدید شده و تجار این کشور با رفت‌و‌آمد به خوزستان، خرمای استعمران این منطقه از ایران را خریداری و صادرات‌مجدد می‌کنند. به گفته وی، تجار پاکستانی حتی به کرمان نیز رفت‌و‌آمد کرده و خرمای شاهانی این منطقه را از کف بازار جمع می‌کنند.

زرگرزاده یادآور شد که در حال حاضر پاکستان، بازارهای بیش از 30 ساله خرمای ایران در جهان را تصاحب کرده و آنطور که در رفت‌و‌آمدهای مقامات دولتی این کشور به ایران دیده می‌شود، به دنبال تهاتر خرما با ایران هستند. این صادرکننده خرما تاکید کرد که امسال به طور قطع، پاکستان بازار صادراتی خرمای ایران را بیش از سال‌های گذشته در اختیار خواهد گرفت.

در همین رابطه، زین‌العابدین هاشمی دبیر اتحادیه صادرکنندگان خشکبار نیز گفت: پاکستان با بسیاری از کشورها از جمله بازارهای صادراتی خشکبار ایران، تعرفه ترجیحی برقرار کرده است و طی سال‌های اخیر، تجار این کشور به شکل حرفه‌ای به تجارت جهانی خشکبار قدم گذاشته‌اند.

وی افزود: یکی از کشورهای خریدار خرما ایران، لهستان است که تجار این کشور اعلام کرده‌اند که دیگر خرما از ایران خریداری نمی‌کنند چرا که با برقراری تعرفه صفر درصد میان لهستان و پاکستان، واردات و خرید خرما از پاکستان برای آنها به صرفه‌تر است./ اقتصاد نیوز