افت شاخص تولید صنعتی در آذرماه

تیتر 20- بررسی گزارش‌های رسمی نشان می‌دهد شاخص تولید صنعتی شرکت‌های بورسی در آذرماه رشد منفی 2/ 0درصدی را ثبت کرد. شاخص مذکور در ماه‌های مهر و آبان نیز به ترتیب برابر منفی یک‌درصد و منفی 7/ 0درصد برآورد شده بود. این موضوع در حالی بود در 16ماه قبل از پاییز، شاخص تولید صنعتی، رشد مثبتی را تجربه کرده بود. از این‌رو این آمارها حاکی از آن است که رشد تولید صنعتی در فصل پاییز منفی بوده اما از شدت منفی بودن آن کاسته شده است. «دنیای اقتصاد» در گزارشی با نام «آمار دوم از رکود صنعتی پاییز» به منفی بودن رشد صنعتی در پاییز اشاره کرده بود.

افزون بر این بررسی گزارش‌های رسمی حاوی شش نکته مهم است؛ نخست اینکه، مهم‌ترین عامل منفی باقی ماندن رشد شاخص تولید صنعتی در آذرماه به‌علت منفی شدن رشد شاخص تولید صنعت محصولات شیمیایی (به‌دلیل آغاز فصل سرما و کاهش گاز تحویلی به پتروشیمی‌ها) بعد از چند ماه رشد تولید مثبت بوده است. در سه‌ماه شهریور تا آبان، خلاف این موضوع صادق بوده است.

دوم اینکه، در ماه مذکور نیز مشابه 6ماه اخیر، رشد تولید در شرکت‌های صادراتی منفی بوده؛ درحالی‌که شرکت‌هایی که وابستگی به فروش صادراتی نداشته‌اند، رشد مثبت در تولید را تجربه کرده‌اند.

دیگر اینکه، مهم‌ترین عواملی که احتمال ادامه‌دار بودن رشد منفی شاخص تولید صنعتی در ماه‌های آتی را تقویت می‌کند، افزایش موجودی انبار صنایع در سه ماه اخیر و احتمال ادامه‌دار بودن قطعی گاز صنایع در ماه‌های آتی است.

چهارم اینکه، رشد تولید صنایع دارویی و کانی‌های غیرفلزی در آذر ماه مشابه 6ماه اخیر نسبت به سال گذشته منفی بوده است. رشد منفی شاخص تولید صنعت دارویی در ماه‌های اخیر که با کاهش موجودی انبار در این صنعت همراه بوده، می‌تواند نشان‎دهنده این مساله باشد که کاهش تولید در این صنعت به‌دلیل محدودیتی از طرف عرضه (مانند کمبود مواد اولیه وارداتی) بوده است.

پنجم اینکه با وجود اینکه رشد منفی تولید در صنعت فلزات اساسی در آذر ماه نیز ادامه داشته است؛ اما این رشد منفی کمرنگ‌تر شده و از منفی 5/ 6درصد در آبان‌ماه به منفی 9/ 2درصد در آذر ماه نسبت به سال قبل رسیده است. مهم‌ترین دلیل ادامه‌دار بودن رشد منفی در این صنعت به‌دلیل قطعی مقطعی گاز صنایع فولادی بوده است.

 درنهایت اینکه شاخص تولید صنعت خودروسازی و ساخت قطعات در آذر ماه نیز مانند ماه‌های گذشته، رشد مثبتی را ثبت کرده است. رشد حدود ۱۰درصدی شاخص تولید این صنعت مهم‌ترین عاملی است که جلوی کاهش قابل توجه رشد شاخص تولید صنعتی را گرفته است.

رشد منفی صنعت در پاییز

بررسی آمارهای رسمی نشان می‌دهد شاخص تولید صنعتی شرکت‌های بورسی در سومین ماه پاییز سال جاری نسبت به مدت مشابه سال 99 رشدی به میزان منفی 2/ 0درصد داشته است. رشد منفی شاخص تولیدات صنعتی در ماه پایانی پاییز درحالی رقم خورد که شاخص مذکور در ماه‌های مهر و آبان نیز به ترتیب برابر منفی یک‌درصد و منفی 7/ 0درصد برآورد شده بود. منفی بودن رشد صنعتی در فصل پاییز در حالی است که در 16ماه منتهی به پاییز، شاخص تولید صنعتی، رشد مثبتی را تجربه کرده بود. آخرین باری که تولید صنعتی رشد منفی را ثبت کرده بود، اردیبهشت سال ۱399 است. از این‌رو این آمارها حاکی از آن است که رشد تولید صنعتی در فصل پاییز منفی بوده، اما از شدت منفی بودن آن کاسته شده است.

 افزون براین در این بخش از گزارش به بررسی آمارهای رسمی مرتبط با رشد شاخص تولید صنعتی بورس و شاخص تولید صنعتی مرکز آمار نسبت به مدت مشابه سال قبل در بازه زمانی مهر 97 تا آذر ماه 1400 پرداخته است. تحلیل‌های رسمی نشان می‌دهد که رشد تولید صنعتی بعد از اعمال دور جدید تحریم‌های بین‌المللی در نیمه دوم سال 1397 با کاهش قابل توجهی همراه شد و این رشد منفی تا فصل پاییز 1398 ادامه داشت. در ادامه تولید صنعتی از فصل زمستان 98 رشد مثبت را تجربه کرد که این رشد مثبت در طول سال99 ادامه داشت؛ به‌نحوی‌که در پایان سال1399 به میزان 4/ 5درصد رسید. البته در سال98 این روند بهبود با وقفه‌ای دوماهه در اسفند98 و فروردین99 به علت شیوع پاندمی کرونا و پیامدهای قرنطینه و تعطیلی کسب‌وکارها به دنبال آن همراه بود. با شروع سال 1400 تولید صنعتی همچنان به رشد مثبت خود ادامه داد؛ به‌نحوی‌که در ماه‌های اردیبهشت و خرداد به ترتیب رشدی معادل 8/ 6 و 7/ 7درصد را ثبت کرد. این روند افزایشی رشد شاخص تولید در تیرماه متوقف شد و این موضوع تا پایان مرداد نیز برقرار بود. بنا بر آمارهای رسمی رشد تیر ماه معادل 1/ 3درصد و رشد مردادماه حدود صفر بوده است.

در شهریورماه این روند ادامه پیدا نکرد و تغییر مسیر داد؛ به‌نحوی‌که رشد شاخص تولید صنعتی در این ماه نسبت به مدت مشابه سال قبل به میزان 4/ 2درصد افزایش پیدا کرد. در مهرماه مجددا روند رشد شاخص تولید صنعتی نزولی شد؛ به‌نحوی‌که این شاخص در ماه‌های پاییز نسبت به سال گذشته به ترتیب برابر منفی یک‌درصد، منفی 7/ 0درصد و منفی 2/ 0درصد ثبت شد. دیگر اینکه بر اساس آمارهای رسمی، رشد شاخص تولید صنعتی کشور در تابستان ۱۴۰۰ نسبت به سال قبل به میزان 1/ 2درصد بوده است که انطباق کاملی با رشد شاخص شرکت‌های بورسی در انتهای تابستان داشته است. در گزارش‌های قبلی، رشد شاخص تولید صنعتی شرکت‌های بورسی در شهریور ماه برابر 4/ 2درصد برآورد شده بود. /دنیای اقتصاد