«جوليانو پيزاپيا»، شهردار ميلان: تهران شهری پویا و زنده است!

تیتر20 -  افسانه قانع -  «جوليانو پيزاپيا»، شهردار ميلان دو روز میهمان تهران بود. شهري كه به گفته او شهر زيبايي است و در سال‌هاي اخير شهردار تهران در زمينه توسعه حمل و‌نقل عمومي، تفكيك زباله از مبداء و توسعه پياده‌راه‌ها كارهاي زيادي انجام داده است.

مصاحبه ما با شهردار ميلان همزمان شده بود با بازگشت وی و هیات همراهش از شهر تاریخی اصفهان. قرار مصاحبه در لابی هتل اسپیناس بود. جالب بود که در زمان مصاحبه با شهردار میلان تمامی هیات همراه وی نیز دور ما جمع شده بودند و به دقت به صحبت های جولیانو پیزاپیا گوش می دادند. گفت و گو با شهردار میلان را می خوانید:

اجازه دهيد مصاحبه خودم را با شما با يك مقدمه شروع كنم. بايد به اين مساله اشاره كنم كه روابط بين ميلان و كشور مطبوع شما و شهر تهران قبل از اينكه تفاهم هسته‌اي ايران در بعد بين‌المللي به امضاء برسد، ادامه داشت. به‌ويژه در 4 سطح مختلف اين همكاري‌ها تداوم داشت. ايران در اكسپو ميلان به صورت فعال و شاخص حضور پيدا كرد. اين حضور خيلي پررنگ، همچنين علمي، آكادميك و تحقيقاتي، همكاري‌هاي بسيار خوبي بين دو كشور از قبل وجود داشت كه در اين زمينه می‌توان به همكاري خوب دانشگاه پلي‌تكنيك ميلان با دانشگاه تهران و ساير دانشگاه‌هاي مطرح ايران اشاره كرد. همان‌طور‌كه مي‌دانيد قبل از آغاز به كار نمايشگاه اكسپو ميلان ما در شهر ميلان يك نمايشگاه فرهنگي و هنري بزرگي داشتيم كه از سوي بنياد پرادا با همكاري ايران برگزار شد كه يك موزه جديد را به همين مناسبت افتتاح كردند. ظرفيت‌هاي بسيار بالايی در قالب اين موزه و نمايشگاه هنري در شهر ميلان مورد بهره‌برداري قرار گرفت. همكاري بين دو شهر ميلان، تهران و در مجموع بين دو كشور ايران و ايتاليا در زمينه‌هاي علمي، فرهنگي و هنري در حال انجام است كه اين همكاري‌ها در آينده نيز ادامه خواهد داشت. مسلما دعوتي كه از سوي شهردار محترم تهران آقاي قاليباف از بنده انجام شد، نقطه عطفي در مورد تداوم همكاري‌هاي ميلان و تهران خواهد بود، چرا‌كه در جريان اين دعوت ما توانستيم همراهي يك گروه شاخص از سرمايه‌گذاران و فعالان اقتصادي مطرح شهر ميلان را داشته باشيم. اين گروه در بخش حمل‌و‌نقل شهري در رو و زير سطح فعال هستند و جزو شركت‌هاي تابعه شهرداري ميلان محسوب مي‌شوند و يا در ارتباط مستقيم با اين شهرداري در زمينه مديريت و ارتقاي كيفيت استفاده از فناوري‌هاي روز در مجموعه فرودگاه‌هاي بين‌المللي در زمينه زيرساخت‌ها و بخش‌هاي ديگر فعاليت مي‌كنند

همچنين در زمينه مديريت پسماند و تفكيك آن از مبداء، شركت‌هاي شاخصي را به همراه خودمان به ايران آورديم. نكته حائز اهميت در اين موضوع اين است كه تبادل فرهنگي و هنري ميان ملل مختلف و شهرهاي بزرگ جهان براي ما در اين سفر و تفاهمنامه از اهميت زيادي برخوردار بود. شهر تهران از اين غناي فرهنگي و هنري برخوردار است و ارتباط ميان ميلان و تهران مي‌تواند به اين تبادل فرهنگي شكل بدهند. در زمينه شكل‌دهي به اين ارتباط ماندگار فرهنگي، ميلان مي‌تواند از ظرفيت‌هاي خود استفاده كند. به‌عنوان نمونه يكي از كارهايي كه قرار است شهرداري ميلان و تهران در قالب تفاهم‌نامه‌اي كه منعقد كرده‌اند، انجام دهند؛ برگزاري هفته‌هاي فرهنگ در شهرهاي يکديگر است. به اين صورت كه هفته فرهنگ ميلان در تهران و هفته فرهنگ تهران در ميلان برگزار خواهد شد. همچنين در سال جاري سه سالانه معماري و ديزان برگزار خواهد شد كه از ماه آوريل تا اواخر اكتبر در شهر ميلان برگزار خواهد شد كه در اين سه سالانه هنرمندان شهر تهران حضور فعالي خواهند داشت.

بايد به اين مساله اشاره كنم كه شركت‌هاي تابعه شهرداري ميلان در زمينه مديريت پسماند در اين سفر من را همراهي مي‌كردند. يكي از شركت‌هاي قدر در حوزه پسماند شركت A 2 A بود. در زمينه مديريت پسماند اين شركت بسيار مطرح است. شهر تهران شهر تميزي است اما آلودگي هوا يكي از مشكلات بزرگ شهر تهران است. شهر ميلان در گذشته اين مشكلات را داشت. در زمينه تفكيك پسماندهاي شهري شهرميلان در اين دوره مديريت شهري خود قدم‌هاي بزرگي را برداشته است. در حال حاضر 60 درصد از پسماندهاي شهري تهران به صورت تفكيك شده از مبدا مديريت مي‌شود.  در دو روزي كه میهمان شهرداري تهران بودم و بازديدهايي كه داشتيم، ديدم كه قدم‌هاي خوبي شهرداري تهران در این زمینه برداشته است. يكي از اين قدم‌هاي مهم كه در نگاه بنده و كارشناساني كه در اين سفر بودند، بيشتر جلب توجه كرد، ايجاد مناطق ويژه به‌عنوان پياده راه بود كه اين اقدامات از نظر ما بسيار خوب و مفيد بود. دومين قدمي كه در تهران برداشته شده، مديريت نوع استفاده از خودروهاست. محدود كردن استفاده از خودروهاي شخصي و افزايش و ارائه تسهيلاتي براي استفاده از حمل‌و‌نقل عمومي و ترغيب شهروندان براي استفاده از شبكه حمل‌و‌نقل عمومي نيز بسيار كار خوبي بود. تصور مي‌كنم كه اين كار مي‌تواند در تشويق مردم تاثيرگذار باشد.

مسلما بهبود كيفيت خودروها مي‌تواند بسيار كارساز باشد اما از سوي ديگر در زمينه استفاده از حمل‌و‌نقل عمومي بايد فرهنگ‌سازي‌هاي زيادي انجام شود. نمي‌توان مردم را محدود به اين كرد كه تنها فرهنگ استفاده از حمل‌و‌نقل عمومي را مورد پذيرش قرار دهند. يكي از حقوق شهروندان استفاده از وسايل حمل‌و‌نقل شخصي است. تغيير اين فرهنگ، مديريت خاص خود را مي‌طلبد و خوشبختانه من ديدم كه در شهر تهران اين تغيير رويكرد در حال انجام است. در زمينه استفاده از حمل‌و‌نقل عمومي ما مي‌توانيم همكاري‌هاي خوبي را با همتاي ايراني خود داشته باشيم و همچنين در زمينه بهبود و ارتقاي استفاده از شبكه حمل‌و‌نقل عمومي داخل شهري مي‌توانيم با طرف ايراني خودمان كارساز عمل كنيم.

بايد بگويم كه اولويت در شهر ميلان با حمل‌و‌نقل عمومي است و با اقداماتي كه انجام داديم با ترغيب شهروندان، ميزان خريد سالانه خودرو در شهر ميلان 39 هزار خودرو كمتر شده است. البته اين رقم زياد بالا نيست اما همين تعداد نشان مي‌دهد با جهت‌دهي‌اي كه شهرداري ميلان در تغيير ذائقه سفرهاي درون‌شهري در ميان شهروندان به وجود آورده، خريد خودروهاي شخصي در ميلان روبه كاهش است. همچنين در زمينه تكفيك زباله از مبداء رتبه نخست را در اروپا داريم و در زمينه بهبود شبكه حمل‌و‌نقل عمومي برنده جوايز متعددی از جمله جايزه OCSE شديم. از جمله اقدامات ديگري كه در رابطه با حمل‌و‌نقل پايدار با هدف احترام به محيط‌زيست در شهر ميلان انجام شده مي‌توانم به ترغيب شهروندان به استفاده از دوچرخه اشاره كنم كه خوشبختانه موفقيت‌هاي زيادي را در اين زمينه به دست آورده‌ايم. نكته ديگري كه بايد به آن اشاره كنم اين است كه شهروندانمان را ترغيب كرده‌ايم تا به سيستم ماشين اشتراكي «car sharing» و دوچرخه‌هاي اشتراكي« by sharing» بپيوندند. به اين صورت كه خانواده‌هايي كه در يك مسير قرار دارند طبق قرارها و زمان‌هايي كه براي سفر خود انتخاب مي‌كنند از يك خودرو براي انجام كارهاي روزانه خود استفاده مي‌كنند. در تهران هم دوچرخه‌هاي اشتراكي در حال شكل‌گيري است. حداقل در هر 100 متر يك ايستگاه دوچرخه اشتراكي وجود دارد تا از دوچرخه‌ها به صورت اشتراكي استفاده شود. براي اينكه شهروندان را ترغيب كنيم، در زمينه تفكيك زباله جوايزي را براي آنها در نظر گرفته‌ايم. در ميلان 9 منطقه وجود دارد اما در تهران 22 منطقه وجود دارد. ما مسابقه برگزار كرديم براي اينكه ببينيم كدام يك از مناطق ميلان در زمينه تفكيك زباله موفقيت‌هاي زيادي به دست آورده است. اين كار شهروندان را ترغيب كرد تا زباله‌هاي خود را تفكيك كنند. مسلما در كنار تشويق و ترغيب جرايمي را براي افرادي كه تفكيك زباله را در نظر نمي‌گيرند در نظر گرفته‌ايم. مهم است كه شما با شهروندان ارتباط برقرار كنيد و در رابطه با لزوم اجراي اين طرح‌ها صحبت كنيم؛ در اين صورت است كه شهروندان ترغيب مي‌شوند تا در اين حركت شما را همراهي كنند. همچنين جمع‌آوري پسماندهاي شهري به صورت تفكيك‌شده در آغاز كار مشكلي به نظر مي‌رسد، اما وقتي مردم مي‌بينند كه جوايزي را براي اين كار دريافت مي‌كنند و شهرشان در سطح اروپا به عنوان منطقه نمونه مطرح مي‌شود تشويق به انجام اين كار مي‌شوند.

در رابطه كنترل وضعيت آلودگي هوا در ميلان ما يك منطقه داريم كه منطقهA داخلي و مركزي است. در اين زمينه 30 درصد ميزان آلاينده‌ها و ذرات معلق كمتر از 10 PMميكرون كاهش پيدا كرده است و در زمينه ذرات معلق در هوا كه كربني هستند 50 درصد كاهش پيدا كرده است. همچنين منطقه‌هايي كه تحت پوشش نظام كنترل‌كننده آلودگي هوا بود در شهر ميلان افزايش پيدا كرد. در ميلان تنها روی محدود كردن حمل‌و‌نقل شخصي كار نكرديم، بلكه در زمينه خودرو و دوچرخه اشتراكي نيز وارد عمل شديم. به هر حال ميلان از تهران كوچك‌تر است و روز يكشنبه‌ها را به‌عنوان روز بدون خودرو در ميلان اعلام كرده‌ايم. ابتکار عمل هایی را برای ترغیب مردم استفاده کردیم به عنوان مثال باتوجه به اینکه یک شنبه هر هفته را به عنوان روز بدون خودرو معرفی کردیم برای تشویق مردم جوایزی را  برای آنها در نظر گرفتیم مانند رفتن رایگان به مسابقات فوتبال و یا سینما. در ابتدای اجرای این طرح مردم میلان اعتراض می کردند.مسلما وقتی مردم دیدند که با کاهش تردد خودروها خیلی راحت تر می توانند قدم بزنند و یادوچرخه سواری کنند و از برنامه های فرهنگی و ورزشی ای که در شهر اجرا می شد رایگان استفاده می کنند، رفته رفته عادت کردند و ازحامیان این طرح شدند. روش کاری که استفاده می شد چند گام داشت اول ترغیب مردم، دوم محدود کردن ورود خودروها، سوم توسعه فرهنگ دوچرخه سواری،چهارمین گام دادن مشوق هایی به مردم ماند شرکت در مسابقات ورزشی و ... و در نهایت جذب کامل مردم نسبت به مزایای این طرح بود. در این مدتی که در تهران بودم خیلی خوشحال شدم که شهردار تهران آقای قالیباف در این زمینه قدم های بزرگی را برداشته است. مشاهده اینکه فضاهایی ازشهررا به عنوان پیاده راه به مردم اختصاص داده اند این کار قدم مهمی درجهت کاهش آلودگی هوا محسوب می شود. ارتقای کیفیت زندگی در شهرها باید به این صورت باشد که ما باید یک پازلی را در نظر بگیریم که شما باید این کارها را به صورت زنجیره ای در نظر بگیرید تا در نهایت شهر را به یک محیط مناسب برای زندگی شهروندان تبدیل کنید. در منطقه  بازار تهران به خوبی دیدم که چقدر ایجاد پیاده راه در این محدوده مناسب بود و به این منطقه تاریخی شخصیت داده است. کار دیگری گه در میلان انجام دادیم این بود که برنامه دانش آموزان منطقه مرکزی شهر را به گونه ای تنظیم کردیم که با هم به مدرسه بروند. هم خوشحال تر هستند و هم آموزش می بینند که در کنار هم باشند و مهمتر از همه والدین دیگر با خودروهای شخصی فرزندانشان را به مدرسه نمی برند تا آلودگی هوا در شهر ایجاد شود. البته برای اجرای این کار با مسئولان مدرسه و پدر و مادرها هماهنگ کردیم تا فرزندانشان به صورت دسته جمعی به مدرسه بروند ابتدا مقاومت هایی از سوی والدین نسبت به اجرای این طرح انجام شد اما  بعد آنها نیز ترغیب شدند.

در ابتدا باید به این مساله اشاره کنم که در دیدارهایی که با مسئولان شهرداری تهران داشتم، دیدم که تمام مدیرانی که در مجموعه شهرداری کار می کنند افراد حرفه ایی بودند . با رئیس ستاد بحران تهران، مسئولان کنترل ترافیک شهر تهران ملاقات  داشتم و دیدم افراد زبده ای در کار خودشان هستند. واقعیت شهر تهران با میلان قابل مقایسه نیست بلکه هر کدام هویت های خاص خودشان  را دارند و نمی توانم در این زمینه اظهارنظرهای خاصی را داشته باشم چرا که شهر تهران و مشکلات ریز و درشت آن و از همه مهمتر نحوه ی مدیریت این کلانشهر را نمی شناسم. شما مشاهده می کنید که در شهر تهران کارهای زیادی انجام شده در میلان هم کارهای زیادی برای اداره شهر انجام شده است . قرار است که این دو شهر با همکاری ای که با هم انجام می دهند تجربه های موفق خود را به یکدیگر منتقل کنند. 

شهری است که بیشتر از حد تصوراتی که من از تهران داشتم؛ پویا، به روز و طالب ارتباط با دنیاست. مشاهده کردم که به رغم آن چیزی که در خارج درباره تهران عنوان می شود که شهری بسته، منزوی و در خود فرو رفته است به هیچ عنوان اینطور نیست من تهران را شهری پویا و پر تلاش دیدم.