چشم‌انداز ۶ماهه آتی بازار سهام

تیتر 20-بازار سهام در روز گذشته افتی چشمگیر را شاهد بود. در این روز شاخص‌کل بورس تهران به میزان 6/ 1درصد در یک روز کاهش داشت؛ کاهشی که به‌نظر می‌آید ناشی از منفی‌ماندن چشم‌انداز بلندمدت بازار کامودیتی در روزهای سبز این بازارها باشد. در این میان اما برخی از تحلیلگران در نظرسنجی‌ها و گزارش‌های مختلف که از سوی موسسات گوناگون و در قالب پلتفرم‌های شخصی و عمومی منتشر می‌شود، اجماع‌نظر بیشتری بر روی برخی از صنایع داشته‌اند اما با توجه به وضعیت فعلی بازار ممکن است این پیش‌بینی‌ها چندان دقیق نباشد.

شاخص‌‌‌‌‌‌‌‌کل بورس اوراق‌بهادار تهران در جریان دادوستد‌‌‌‌‌‌‌‌های روز دوشنبه با ریزش 66/ 1‌درصدی همراه شد و تا سطح یک‌میلیون و 439‌هزار واحدی عقب‌‌‌‌‌‌‌‌نشینی کرد. برآیند معاملاتی در 3 روز ابتدایی تیر‌ماه نشان می‌دهد که نماگر اصلی در این بازه زمانی محدود بیش از 32‌هزار واحد (معادل 2/ 2‌درصد افت) را تجربه کرده است. این رویداد در حالی به‌وقوع پیوست که خوش‌بینی معامله‌‌‌‌‌‌‌‌گران نسبت به آینده بازار سهام رنگ‌باخته است. در بازار روز گذشته ارزش معاملات خرد بورس تهران (سهام و حق‌تقدم) به رقم 1794‌میلیارد ‌تومان رسید‌که نسبت به‌روز معاملاتی ماقبل با افت همراه شده است. دیروز 459 میلیارد‌تومان پول حقیقی از گردونه معاملاتی بورس تهران خارج شد که نسبت به چند وقت اخیر افزایش قابل‌ملاحظه‌‌‌‌‌‌‌‌ای پیدا کرده است.

بررسی‌‌‌‌‌‌‌‌ها حاکی از آن است که بورس تهران و فرابورس پس از بر‌گزاری مجامع برخلاف انتظارات رنگ و بوی تازه‌‌‌‌‌‌‌‌ای گرفته‌‌‌‌‌‌‌‌اند. استراتژی معاملاتی سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌گذاران به‌طور کلی تغییر کرده و صنایع برخوردار از پتانسیل افزایشی و صنایع ضعیف همگی در معرض فروش از سوی معامله‌‌‌‌‌‌‌‌گران قرار گرفته‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند.

در این میان برخی نظرسنجی‌‌‌‌‌‌‌‌ها از چشم‌‌‌‌‌‌‌‌انداز مطلوب 5‌صنعت نظیر پالایش، فلزات اساسی، پتروشیمی، سیمان و دارو در بازه زمانی 6‌ماه آتی خبر می‌دهند. هرچند صنایع فوق با ریسک‌هایی اعم از نرخ‌‌‌‌‌‌‌‌گذاری‌‌‌‌‌‌‌‌های خلق‌‌‌‌‌‌‌‌الساعه دولتی، قطعی‌برق و شدت‌گرفتن سیاست انقباضی از سوی بانک‌های مرکزی در دنیا همرا‌‌‌‌‌‌‌‌هند اما از دیدگاه بخشی از صاحب‌نظران، با توجه به پارامتر‌‌‌‌‌‌‌‌های بنیادی و وضعیت فعلی حاکم به لحاظ قیمتی کالاهای اساسی در بازار‌‌‌‌‌‌‌‌های جهانی همچنان می‌توان به سودآوری صنایع مذکور در این بازه زمانی امید داشت. حال باید دید واکنش سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌گذاران به هراس شکل‌‌‌‌‌‌‌‌گرفته در جریان معاملاتی بازار چگونه خواهد بود و هیجان حاکم در تالار شیشه‌‌‌‌‌‌‌‌ای سعادت‌آباد چه زمانی فروکش خواهد کرد.

تغییر استراتژی پالایشی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها
 یک روز پس از بازگشایی پالایشی‌‌‌‌‌‌‌‌ها که سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌گذاران آن تحت‌تاثیر ارائه گزارش‌های مطلوب شرکت‌ها و امیدواری نسبت به افزایش سودآوری خود رو به استقبال از سهام آورده بودند، تحت‌تاثیر جو روانی بازار همگی پا در مسیر نزول گذاشتند.

گویا خوشحالی معامله‌‌‌‌‌‌‌‌گران این صنعت یک روز بیشتر پایدار نبود و موج بی‌‌‌‌‌‌‌‌اعتمادی نسبت به روند آ‌‌‌‌‌‌‌‌تی در کلیت بازار سهام، سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌گذاران را وادار به فروش سهام ارزنده خود کرد.

عرضه‌‌‌‌‌‌‌‌کنندگانی که طی چند روز گذشته فقط در برخی از صنایع فعال بودند اکنون به‌عبارتی می‌توان گفت کلیت بازار را در‌بر گرفته‌‌‌‌‌‌‌‌اند.

بر این اساس فشار فروش در معاملات دیروز به حدی بالا بود که سایرین هم به جرگه فروشندگان بازار پیوستند.

ترس بورسی
روایت آماری بازار سهام حکایت از این مهم دارد که ترس به قلب استراتژی متقاضیان خرید نیز رسوخ پیدا کرده است. صنایع و شرکت‌هایی که همگام با افت 2‌ساله بورس تهران اصلاحات پی‌درپی را پشت‌سر گذاشتند و تاکنون در بازگشت به سقف قیمتی خود با موانع متعددی مواجه بودند، حالا به لحاظ قیمتی در سطوحی کمتر از ارزش ذاتی مورد معامله قرار می‌گیرند. یقینا در بازاری متعادل که عرضه و تقاضا بر اساس رویکرد مطلوب سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌گذاران و بدون چشم‌‌‌‌‌‌‌‌انداز مبهمی نسبت به روند آتی صورت می‌گیرد، سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌گذاران می‌توانند با پشتوانه علمی و بنیادی رویکرد حمایتی داشته باشند و به‌نوعی اقدام به خرید سهام کنند.

اما اکنون شرایط متفاوت است. به دلیل ترس دسته‌‌‌‌‌‌‌‌‌جمعی موجود در تالار شیشه‌‌‌‌‌‌‌‌ای افت ارزش روزانه در کنار آب‌شدن سرمایه سهامداران به امری بدیهی بدل‌شده و روزبه‌روز شاهد سنگین‌‌‌‌‌‌‌‌تر شدن صف فروشندگان بازار سهام در جریان معاملات بورس تهران و فرابورس ایران هستیم.

نوسان در شیب نزول
تقریبا 3 ماهی می‌شود که بازار در شیب نزولی، نوساناتی را به ثبت می‌رساند و انتظارات مثبت نسبت به روند آتی سهام شرکت‌ها از صنعتی به صنعت دیگر رنگ می‌‌‌‌‌‌‌‌بازد.

هر چند طی مدت مذکور شاهد به ثبت رسیدن افزایش نرخ در سهام برخی از شرکت‌ها تحت‌‌‌‌‌‌‌‌تاثیر عوامل متعدد اعم از رویداد‌‌‌‌‌‌‌‌های جهانی و انتظارات داخلی بر مبنای تورم، واگذاری بلوکی سهام زیرمجموعه و عواملی از این قبیل بوده‌‌‌‌‌‌‌‌ایم، اما نباید فراموش کرد که بازگشت به مدار مثبت قیمتی به‌صورت مقطعی در بازه مذکور زمانی رخ داده است.

هرچند که به لحاظ علمی برای تبدیل نوسانات مختلف به یک روند (صعودی یا نزولی) نیاز خواهد بود تا ‌درصدی مشخص، به‌عنوان مثال بیش از 30‌درصد بازار در مسیر حرکت خود ثبات‌قدم و به‌عبارتی پایداری داشته باشد اما در نوسانات مقطعی حداقل 3‌ماهه اخیر که مورد‌توجه قرار گرفته، مشاهده می‌شود که هیچ‌گاه این مهم روی نداده است؛ بلکه نوسانات مثبت بازار به‌صورت مقطعی روی‌داده و ســبز‌شدن‌‌‌‌‌‌‌‌ شاخص‌‌‌‌‌‌‌‌های سهامی در روند نزول قیمت‌‌‌‌‌‌‌‌ سهام شرکت‌ها بیشتر جنبه استراحت داشته است. برای اثبات این موضوع در صورتی‌که مسیر حرکت شاخص‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها از ابتدای شروع به فعالیت تاکنون را مورد بررسی قرار دهیم، در‌‌‌‌‌‌‌‌می‌یابیم که به هیچ عنوان و در هیچ بازه زمانی نماگر در مسیر صعود و یا نزول به‌طور مطلق به مسیر خود ادامه نداده است. به این معنی که هیچ‌گاه بازار مطلقا صعودی و هیچ‌گاه مطلقا نزولی نبوده است./دنیای اقتصاد