سهم قاچاق از واردات چقدر است؟

تیتر۲۰-  علیرضا مناقبی، رئیس مجمع عالی واردات در روزهای گذشته رقم قاچاق به کشور را 25 تا 27 ‌میلیارد دلار در سال برآورد کرد؛ ولی نکته کمتر مشاهده شده آن است که ارقام اعلامی از حجم قاچاق به کشور در به طور عجیبی متناقض و غیر قابل استناد است.

علی مؤیدی رئیس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز نیز در سال گذشته اعلام کرد میزان قاچاق در کشور 12 و نیم میلیارد دلار است که فقط یک‌سوم از این میزان توسط ضابطین کشف می‌شود.

این در حالی است که مجلس در طول سال‌های گذشته با آمارهای ستاد مبارزه با قاچاق مخالف کرده است و بعضاً ارقامی در حدود دو برابر آمار دولت و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در این زمینه ارائه داده‌اند. سید جواد حسینی‌کیا نایب رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس در بهمن‌ماه سال گذشته اعلام کرد: 26 میلیارد دلار کالای قاچاق در بازار ایران وجود دارد.

در این بین اما وزارت صمت نیز ترجیح داده تا آمار رسمی قاچاق را مسکوت نگه دارد و صرفاً برای رفع تکلیف به اعلام آمار گزینشی از برخی گروه‌های کالایی در کشور اکتفا کرده است. سردار علی مؤیدی رئیس ‌ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در تیرماه امسال در اعتراض به رویه وزارت صمت در اعلام آمار قاچاق اظهار داشت، از سال 99 به بعد آمار قاچاق را نداریم و ستاد معطل ارائه آن از سوی وزارت صمت است!

با وجود اینکه سامانه جامع تجارت به عنوان بزرگ‌ترین سامانه پیشگیری و مبارزه با قاچاق در وزارت صمت مستقر شده است؛ اما با این حال وزارت صمت به علت بی‌توجهی به تکمیل این سامانه، هنوز نتوانسته است از ویژگی‌های منحصر به فرد این سامانه بهره‌برداری مؤثری داشته باشد.

سامانه جامع تجارت بعد از 10 سال تکمیل نشد!

سید جواد حسینی‌کیا، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، در خصوص لزوم تکمیل سامانه جامع تجارت، اظهار داشت: با تکمیل کامل این سامانه بسیاری از گلوگاه‌های فساد از بین خواهد رفت.

وی در ادامه خاطرنشان کرد: یکی از معضلات کنونی در کشور عدم نظارت بر بازار است و از آنجایی که این حوزه بسیار گسترده بوده و بخشی از کالاها قابل شناسایی و ردیابی نیستند سامانه جامع تجارت می‌تواند نقش بسزایی در کنترل زنجیره تمام اجناس داخلی و خارجی در کشور ایفا کند.

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس با اشاره به اینکه قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز مصوب 1390 مجلس شورای اسلامی با ایجاد 8 سامانه اصلی و 13 سامانه فرعی، برای شناسایی و مبارزه با قاچاق کالا و ارز موافقت کرده است، اظهار داشت: اما متأسفانه این سامانه‌ها اکنون به طور کامل در کشور تکمیل نشده‌اند.

وی افزود: تکمیل سامانه جامع تجارت می‌تواند قاچاق را به کمترین میزان ممکن برساند؛ اما در حال حاضر به دلیل نبود زیرساخت‌های مناسب و نبود اراده کافی، نیروی مناسب و امکانات، عملاً این سامانه به فراموشی سپرده شده است.

حسینی‌کیا ادامه داد: ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز رسالتی فراتر از سایر دستگاه‌ها دارد و این ستاد موظف است هر دستگاهی که کوتاهی می‌کند، قصور و کم‌کاری آن‌ها به مراجع ذی‌صلاح گزارش کند.

وی با اشاره به اینکه اگر این ستاد نیاز به امکانات داشته باشد، همه دستگاه‌ها موظف به قرار دادن امکانات به این ستاد هستند، عنوان کرد: در امر مبارزه با قاچاق، وزارت صمت و فراجا نیز دخیل هستند اما مسئولیت اصلی متوجه ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز است تا همه را پای کار بیاورد تا بخشی از انتظارات را برآورده سازد.

 وی در پایان خاطر نشان کرد: در زمینه مبارزه با قاچاق، قوانین موجود بازدارندگی لازم را ندارند و باید مورد بازنگری و اصلاح قرار گیرند همچنین در هر امری اگر اراده محکمی وجود نداشته باشد آن کار به خوبی پیش نخواهد رفت.

حداقل یک ششم واردات به کشور، قاچاق است

از سال 1392 به بعد، آمارهای مربوط به گزارش های ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا نشان می‌دهد در کمترین حالت مجموع قاچاق ورودی و خروجی (شامل قاچاق معکوس) بیش از 12 میلیارد دلار بوده است که نسبت به تجارت رسمی کشور رقم قابل توجهی است و طیف وسیعی از کالاها از جمله پوشاک، کفش، سیگار، لوازم خانگی، لوازم آرایشی و بهداشتی را شامل می شود.

با درنظرگرفتن این نکته که میزان واردات کالا به کشور در سال گذشته بیش از 52 میلیارد دلار بوده است؛ می‌توان ادعا کرد که پدیده شوم قاچاق، بیش از یک‌پنجم کل کالاهای وارداتی را به خود اختصاص داده است./تسنیم