تیتر۲۰- دکتر محمدصادق خیاطیان، در نشست متخصصان و کارآفرینان ایرانی که در حاشیه نمایشگاه جیتکس ۲۰۲۳ دبی برگزار شد، ضمن معرفی فعالیتهای زیستبوم نوآوری کشور و خدمات صندوق نوآوری به این زیستبوم، اظهار کرد: امروز بیش از یک دهه است که از تصویب قانون حمایت از شرکتهای دانشبنیان توسط مجلس شورای اسلامی میگذرد. اکنون شاهد آن هستیم که نزدیک ۱۰ هزار شرکت دانشبنیان در کشور شکل گرفته و هر کدام مشغول فعالیت هستند.
وی شرکتهای دانشبنیان را مخاطبین اصلی صندوق نوآوری و شکوفایی عنوان کرد و گفت: صندوق نوآوری به عنوان نهاد تخصصی تامین مالی نوآوری در کشور وظیفه تسهیل دسترسی شرکتهای دانشبنیان به نظام تامین مالی را به عهده دارد. تا چندماه گذشته رویکرد ما در صندوق این بود که نظام تامین مالی را در داخل کشور تعریف میکردیم. نگاه این بود که شبکه بانکی، بازار سرمایه و نهادهایی از این دست میتوانند در تامین مالی فناوری مؤثر باشند، اما امروز زیستبوم نوآوری در کشور چنان بزرگ شده است که نیاز به تامین مالی گستردهتر شده و همه این نیاز را نمیتوان در داخل کشور تامین کرد.
رئیس صندوق نوآوری و شکوفایی افزود: وقتی شرکت دانشبنیان یا استارتآپی به مرحلهای از رشد رسیده که نیاز به تامین مالی بزرگتری دارد، یعنی به فراهم کردن شرایط و تجربیاتی برای ورود این استارتآپ به بازارهای بینالمللی و توسعه صادرات آن نیاز داریم. با توسعه صادرات، ظرفیت شرکتهای دانشبنیان چندبرابر خواهد شد و این زیستبومی که در داخل کشور تعریف کردیم، میتواند وارد فضای بزرگتری شود.
معرفی خدمات صندوق نوآوری به شرکتهای دانشبنیان
خیاطیان همچنین با بیان اینکه ما در صندوق نوآوری چهار دسته خدمت به شرکتهای دانشبنیان ارائه میکنیم، گفت: مهمترین خدمت ما تسهیلات است که از منابع داخلی خود صندوق و همچنین با اهرمی کردن منابعمان و با کمک شبکه بانکی اقدام به پرداخت تسهیلات به شرکتها میکنیم. ما در حوزه افزایش اشتغال، رشد تولید یا توسعه محصول و زمینههای دیگر تسهیلات را در اختیار شرکتهای دانشبنیان میگذاریم و در سالهای گذشته سعی کردهایم با همه بضاعت خود پاسخگوی نیاز شرکتهای دانشبنیان باشیم.
وی ادامه داد: خدمت بعدی ما ضمانتنامه است که به منظور صدور ضمانتنامههای ارزی و ریالی از طریق بانکهای همکار به شرکتهای دانشبنیان ارائه میشود. دسته سوم خدمات صندوق نیز که بسیار برای ما اهمیت دارد، سرمایهگذاری است. امروزه تجربه دنیا نشان داده است در جایی که سرمایهگذاری خطرپذیر رشد کرده، شرکتهای دانشبنیان قویتری شکل گرفتهاند. ویسیها (سرمایهگذاری خطرپذیر) معمولا توانستهاند پشتوانه خوبی برای توسعه فناوری فراهم کنند و همچنین قادر بودهاند شرکتهای مبتنی بر فناوری را وارد بازارهای بینالمللی کنند.
عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی با اشاره به اینکه سرمایهگذاری خطرپذیر هنوز آنچنان که باید و شاید در کشور رونقی ندارد و در این باره ما نیازمند کمک و مشورت افراد صاحب تخصص و دارای تجربه هستیم، تصریح کرد: در درجه اول حوزه ویسی نیاز امروز ماست. یکی از ماموریتهای ما نیز در صندوق نوآوری توسعه ویسیها است. در این رابطه، هم قوانین بالادستی خوبی داریم و هم نهادهای اصلی مثل بازار سرمایه اعلام آمادگی کردهاند، اما نیاز به زیرساختهای مناسب دارند.
توسعه سرمایهگذاری خطرپذیر با رویکرد بینالمللی در صندوق نوآوری
خیاطیان تاکید کرد: برنامه ما در صندوق نوآوری این است که توسعه سرمایهگذاری خطرپذیر را با رویکرد بینالمللی پیش ببریم، یعنی از همان ابتدا فعالیتها را مبتنی بر حضور در بازارهای بینالمللی تعریف کنیم، چرا که میدانیم شرکتی که مبتنی بر نیاز شکل میگیرد و شرکتهایی که با رویکرد جایگزینی واردات کار میکنند، نگاهشان بر صادرات نیست. رویکرد صادراتی اما متفاوت است و ما علاقهمند به رویکرد دوم هستیم. در حوزه تاسیس شرکتهای مسالهمحور و نیازمحور نیز تجربیات بسیار خوبی را از سر گذراندیم. اکنون زمانی است که مبتنی بر ویسی، شرکتهای دانشبنیان بینالمللی را بر پایه صادرات شکل دهیم.
وی دسته آخر خدمات صندوق نوآوری و شکوفایی به شرکتهای دانشبنیان را «توانمندسازی» عنوان کرد و گفت: یکی از مهمترین بخشهای این خدمت، حمایت از حضور شرکتهای دانشبنیان در نمایشگاههای داخلی و خارجی است. ما فکر میکنیم تقویت حضور شرکتها در نمایشگاههای بینالمللی خدمت بسیار ارزشمندی است. برای مثال شرکتهایی که در نمایشگاه جیتکس حضور پیدا کردهاند، تجربه بسیار خوبی را خواهند اندوخت و در همین مدت میتوانند بسیاری از بازارهای بالقوه خود را شناسایی کنند.
به گفته رئیس صندوق نوآوری و شکوفایی، این صندوق در این چهاردسته اصلی بیش از ۷۷ خدمت را به شرکتهای دانشبنیان ارائه میدهد. تاکنون نیز میزان خدمات مالی ارائه شده از سوی صندوق نوآوری به شرکتهای دانشبنیان، به بیش از ۴۵ هزار میلیارد تومان رسیده است.
هدف اصلی ما در صندوق نوآوری، توسعه بحث سرمایهگذاری در طرحهای دانشبنیان است
به نقل از روابط عمومی صندوق نوآوری و شکوفایی، خیاطیان در ادامه با تاکید بر اینکه هدف اصلی ما در صندوق نوآوری، توسعه بحث سرمایهگذاری در طرحهای دانشبنیان است، گفت: در این راستا مقدمات حضور سرمایهگذاران را فراهم خواهیم کردیم. میدانیم شرایط سخت است؛ اما به تناسب شرایط، راهکارهای متفاوتی را ارائه داده و سعی در هموار کردن مسیر داشتهایم.
وی افزود: همچنین در صندوق به دنبال آن هستیم که بستر شبکهای مناسبی برای اندوختن دانش و تجربه فراهم آوریم و در اختیار شرکتهای دانشبنیان قرار دهیم. از سوی دیگر تمرکز ما در حوزه صادرات است. ما چارهای جز صادراتی کردن شرکتها نداریم. ظرفیت تکنولوژیهای روز در کشور ما بازار بسیار بزرگی ندارد. باید کمک کنیم شرکتها بتوانند در رقابتپذیری و توان ارائه محصول و حضور در بازارها به نقطهای دست یابند که بینالمللی باشند. این هم کاری است که تحت عنوان «بسته صادرات شرکتهای دانشبنیان» ارائه میدهیم و علاوه بر آن از تولید فراسرزمینی شرکتهای دانشبنیان حمایت میکنیم./ایسنا