فرسوده بودن ماشین آلات معدنی بلای جان معادن کوچک و متوسط مقیاس

تیتر20- نوسازی ناوگان ماشین آلات معدنی کشور یکی از چالش های جدی و مهمی است که امروز فعالان این بخش با آن مواجه هستند. وضعیت ماشین آلات معدنی به جایی رسیده است که امروز از معادن به عنوان گورستان های ماشین آلات یاد می شود. 

در حال حاضر 30 هزار ماشین آلات در معادن فعال است که از این تعداد 15 هزار ماشین فرسوده با عمربالا هستند.

 این در حالی است که بخش معدن برای بهره برداری بیشتر از ذخایر معدنی نیازمند نوسازی ناوگان ماشین آلات است، اما این موضوع امروز به یکی از مشکلات جدی توسعه بخش معدن تبدیل شده است.

اما مشکل از جایی آغاز شد که وزارت صنعت، معدن و تجارت واردات ماشین آلات معدنی را به بهانه حمایت از تولید داخل ممنوع کرد.

 این موضوع به گفته بسیاری از فعالان بخش معدن به معنای از مدار تولید خارج شدن معادن کوچک و متوسط مقیاس بود. 

معادن بزرگ براساس مقررات مشخص شده و با توجه به حجم بالای فعالیت های خود امکان واردات ماشین آلات را داشتند، درنتیجه این معادن کوچک بودند که اصلی ترین تاثیر را از این ممنوعیت می گرفتند. 

یک هزار و ۸۸۹ فقره مجوز واردات ماشین آلات معدنی در سال گذشته از سوی وزارت صمت ارائه شده است اما به گفته برخی فعالان معدنی مشخص نیست از این میزان چه تعداد ماشین آلات وارد شده است. 

همچنین وزارت صمت واردات ماشین آلاتی را که مشابه ساخت داخل دارند را همچنان ممنوع نگه داشته تا نیاز معادن از داخل تامین شود. 

شاید چالش اصلی در همین نقطه آغاز می شود، زیرا تولیدکنندگان ماشین آلات ساخت داخل توانایی تامین نیاز معادن را ندارند و معادن کوچک و متوسط مقیاس نیز باید بخشی از نیاز خود را از طریق واردات تامین کنند اما به هر حال واردات ماشین آلات کمتر از 350 تن ممنوع است. 

از سویی دیگر نمونه های ساخت داخل گاها گران تر از قیمت نمونه های خارجی هستند و همین موضوع بر افزایش قیمت تمام شده تولید نیز اثر گذار است. 

در حالی بخش معدن ایران درگیر تامین ماشین آلات است که در حوزه ای مانند سنگ آهن نیازمند افزایش استخراج ماده معدنی هستیم تا نیاز صنایع فولادی به این ماده اولیه تامین شود. درواقع بارها بر توسعه بخش معدن تاکید شده است و میزان رشد آن در برنامه هفتم توسعه 13  درصد تعیین شده، اما ماشین آلات فرسوده یکی از موانع اصلی برای این توسعه محسوب می شود.

 
از سویی دیگر در حالی بهره برداری و توسعه در بخش معدن با نوسازی ماشین آلات گره خورده است که معدنکاری در دنیا به سمت هوشمندسازی در حرکت است.

 البته در سال های اخیر در بخش معدن کشور نیز بر معدنکاری هوشمند تاکید شده است اما همچنان تامین ماشین آلات از گلوگاه های اصلی توسعه بخش معدن است.

 همچنین انحصاری شدن بازار داخل تنها می تواند به افزایش قیمت دامن بزند در حالی که با آزاد سازی واردات، تولیدکننده داخلی نیز به دنبال افزایش مزیت های رقابتی خود می رود در نتیجه می توان شاهد ارتقای کیفیت تولیدات داخلی بود.

درنتیجه اگر وزارت صمت به دنبال توسعه بخش معدن و حمایت از ساخت داخل است باید فضای انحصارگرایی را شکسته و به سمت ایجاد فضای رقابتی رفته و اجازه دهد نیاز معدن تامین شود.