میزان مصرف آب صنایع چقدر است؟

تیتر۲۰- عباسعلی مصرزاده، مدیرعامل شرکت فاضلاب شهر تهران اظهار داشت: گندزدایی فاضلاب همانند آب با روش‌های متداولی که در دنیا هم مرسوم هست از جمله کلر زنی، اشعه یو وی و ازن زنی انجام می‌شود. به عنوان مثال بخشی از تصفیه خانه جنوب تهران با گاز کلر، بخشی هم با اشعه یو وی و بخشی هم در تصفیه خانه‌های محلی با آب ژاول و در بخش‌هایی از کشور با کلر مایع گندزدایی انجام می‌شود.

وی افزود: در تصفیه فاضلاب همانند آب برای اطمینان از کیفیت پسابی که از تصفیه خانه خارج می‌شود متناسب با نوع استفاده‌ای که برای آن پیش بینی شده، استاندارد تعریف و ابلاغ شده است و بر اساس این استاندارد محیط زیست کشور مشخص می‌شود که برای استفاده در بخش کشاورزی، صنعت، تخلیه آب سطحی یا تغذیه آب‌ها  هرکدام به چه درجه از تصفیه باید برسد.

وی با بیان اینکه این استاندارد شاخص‌ها و مولفه‌های متعددی دارد که توسط آزمایشگاه‌های معتبر کنترل می‌شود، خاطر نشان کرد: همانطور که آب قابلیت شرب پیدا می‌کند، وزارت بهداشت به عنوان دستگاه ناظر برفعالیت‌های وزارت نیرو، ضمن نمونه برداری و  انجام تست در آزمایشگاه‌های این وزارتخانه، چنانچه بار آلودگی داشته باشد، انعکاس می‌دهد و اگر در چارچوب استاندارد باشد مشکلی برای شرب وجود ندارد.

وی به  بند «ع» تبصره 8 قانون بودجه سال 1402 و الزام استفاده از پساب در صنایع برای نخستین بار اشاره کرد و افزود: بر این اساس در محل‌هایی که پساب وجود دارد، برداشت آب از منابع  زیرزمینی و سدی برای مصارفی به جزء بهداشتی و شرب باید محدود شود. با این رویکرد وزارت نیرو با توجه به تشدید منابع آبی در کل کشور می‌تواند با استفاده از این ظرفیت قانونی بخش صنعت را به استفاده از پساب مجاب کند که این امر به برداشت بی رویه از منابع آب زیرزمنی و ایجاد ارزش افزوده کمک می‌کند و علاوه بر این، موجب افزایش بهره وری و کاهش هدر رفت این منابع آبی می‌شود. این در حالیست که چنانچه در بخش کشاورزی از آب‌های تجدیدپذیر راندمان استفاده از آب خیلی مطلوب نباشد و به انواع مختلفی دچار هدرفت می‌شود.

مدیرعامل شرکت فاضلاب شهر تهران با بیان اینکه اکنون 250 میلیون متر مکعب در سال پسابی است که از تصفیه خانه خارج  و عمده آن برای کشاورزی دشت ورامین و بخشی در ری اختصاص پیدا می‌کند، یادآور شد: این درحالیست که پساب خروجی تمام تصفیه خانه‌های فاضلاب در کل کشور تحت کنترل است و سازمان حفاظت از محیط زیست مسئولیت کنترل کیفیت پساب را دارد. از طرفی شرکت‌های آب و فاضلاب هم به آزمایشگاه و کارشناسان خبره مجهز هستند و بعد از کنترل دستگاه نظارتی خارج از مجموعه وزرات نیرو، کنترل‌های ثانویه دارند و در صورت مواجه با مشکل، اعلام اخطار می‌کنند تا اصلاحات لازم انجام شود.

مصرزاده با بیان اینکه نزدیک به 20 میلیون متر مکعب از پساب اختصاص به صنعت دارد، یادآور شد: پالایشگاه تهران برای مصارف صنعتی خودش غیر از مصارف شرب و بهداشتی از این پساب استفاده می‌کند.

وی با بیان اینکه رویکرد کنونی این است که استفاده از پساب در صنعت روز به روز رشد داشته باشد، ادامه داد: به زودی صنایع زیادی در جنوب تهران با مجموعه شرکت‌های آب و فاضلاب برای استفاده از پساب در نیاز‌های صنعتی خودشان قرارداد امضاء خواهند کرد.

وی با اشاره به واگذاری و فروش پساب در بستر بورس، اظهار کرد: شرکت آب و فاضلاب تهران به عنوان شرکت پیشرو و تنها شرکت تخصصی در زمینه احداث و بهره برداری فاضلاب در کشور، همانند شرکت برق، بازار واگذاری و فروش پساب را در بستر بورس فراهم کرد و از ابتدای سال 1402 تمام مجوز‌های قانونی اخذ شد و اکنون آمادگی صد درصدی برای عرضه در بازار بورس وجود دارد. این موضوع در سال 1403 با حضور وزیر نیرو رونمایی می‌شود و به علت فراهم کردن بستر مناسب برای واگذاری استفاده کنندگان این محصول، نوید رشد و توسعه خوبی در آینده خواهد بود.

مدیرعامل شرکت فاضلاب شهر تهران با بیان اینکه نخستین مجوز اخذ شده برای 10 میلیون متر مکعب پساب در سال است، خاطر نشان کرد: هر میزان صنایع مصارف غیر شرب و بهداشتی را به سمت استفاده از پساب سوق دهند، این پساب در شهر تهران به اندازه کافی وجود دارد و می‌تواند نیاز کل صنایع را در این بخش تامین کند.

وی ادامه داد: صنایعی که پایین دست تصفیه خانه‌های ما قرار می‌گیرند برای تامین نیاز 100 درصد آن‌ها پساب وجود دارد و مشکلی از این جهت وجود ندارد. بستر و زیرساخت فراهم شده عرضه پساب در بازار بورس می‌تواند شروع خوبی برای تسری به این هدف باشد.

وی با بیان اینکه وزرات نیرو قصد دارد تجربه برق در بازار بورس را در بخش آب هم تعمیم دهد، تصریح کرد: در مرحله نخست حجم پسابی را که واگذار می‌کنیم، در تابلوی بورس عرضه می‌شود و خریدار همین حجم را در بستر بورس از ما خریداری می‌کند. بر این اساس مشابه برق، قصد داریم گواهی هم عرضه کنیم و با منابع مالی حاصل از آن، علاوه بر ایجاد بخشی از زیرساخت ها،  تاسیسات فاضلاب را هم توسعه دهیم.

وی با بیان اینکه سازه‌ها و تأسیسات شبکه جمع‌آوری فاضلاب تماماً زیر زمین دفن می‌شود و روی زمین هیچ چیزی مشاهده نمی‌شود، یادآور شد: بر این اساس مصالح ساختمانی زیادی در زیر زمین دفن شده که قابل مشاهده نیست و خروجی آن دریچه‌ای هم سطح آسفالت شده که از کنار آن رد می‌شویم و در قسمت پایین دیده نمی‌شود. امروز که در خیابان قدم می‌زنید، دریچه منهول دار در محل‌هایی که شبکه فاضلاب کار شده، قابل مشاهده است، ما در خطوط اصلی و انتقال و تونل ها، سازه‌های بزرگی را زیر زمین ایجاد کردیم که بتواند جریان فاضلاب را در زیر زمین کنترل  و یا نحوه انتقال را هدایت کند.

مدیرعامل شرکت فاضلاب شهر تهران با اشاره به وجود گاز‌ها و آلودگی در فاضلاب که قابل مشاهده نیست، تصریح کرد: در هنگام ساخت تونل فاضلاب تهران، به راحتی ماشین می‌توانست در داخل آن تردد کند و به محض ورود فاضلاب قابل مشاهده نیست که چه تاسیسات و مصالحی به کار رفته که توانسته این حجم از فاضلاب را در زیرزمین و خیابان‌ها منتقل  و وارد تصفیه خانه کند که اگر این تاسیسات روی زمین قرار می‌گرفت،  معادل یک ساختمان شش طبقه سر هر چهارراه بود و چنانچه برای همه قابل مشاهده بود، متوجه می‌شدند چه کار بزرگی اجرا شده است./تسنیم