بازیگر اصلی توسعه ریلی در کشور

تیتر 20- توسعه بخش معدن و صنایع معدنی در حالی در دستور کار قرار گرفت که قرار بود به موازات آن در حوزه حمل و نقل نیز به ویژه حمل ریلی توسعه هایی صورت بگیرد و شبکه های ریلی در کشور در بخش حمل مواد معدنی در کنار توسعه بخش مسافربری  اجرایی شود. 

یکی از مهمترین موضوعات برای توسعه شبکه ریلی، خودکفایی در تولید ریل بود که می توانست هزینه های این توسعه را تا حد بسیاری در شرایط تحریمی کاهش دهد. بر همین اساس بود که تولید ریل در داخل کشور و رسیدن به خودکفایی از سال 96  در دستور کار قرار گرفت. پس از 1.5  سال از این تصمیم تولید سوزن ریل به طور ۱۰۰ درصد در داخل تولید شد. 

اما در ادامه تولید ریل نیز به همت ذوب آهن اصفهان به خودکفایی رسید. ذوب آهن اصفهان که جزو تولیدکنندگان فولادهای ساختمانی است امروز تنها تولید کننده ریل در کشور توانست ارزبری در این حوزه را کاهش دهد.

امروز با اقدامات صورت گرفته ذوب آهن اصفهان موفق شده تا تنها تولیدکننده ریل در غرب آسیا باشد. از سویی دیگر این مجموعه تامین ریل کلیه پروژه‎های ریلی کشور از جمله خطوط آهن بین‌شهری و متروی کلان شهرها را در اختیار دارد و یکی از بازیگران اصلی توسعه حمل و نقل ریلی محسوب می شود.

در سال 1402 شرکت ذوب آهن اصفهان، موفق به اخذ گواهی استاندارد شد و بیش از 180 هزار تن ریل تولید کرد. هرچند اولویت نخست این شرکت، تامین 100 درصد نیاز داخل است اما در حوزه صادرات نیز گزینه های روی میز است و مذاکراتی در حال اجرا تا بتواند درآمدهای ارزی این مجموعه را هم افزایش دهد. 

در حال حاضر بالغ بر 95 درصد قطعات مورد نیاز شبکه ریلی کشور توسط مجموعه‌هایی همچون مپنا و ذوب آهن اصفهان تولید می‌شود که نشان می دهد ذوب آهن اصفهان رکن ملی تولید این محصول استراتژیک در کشور است. 

اما بی شک توسعه شکبه ریلی به ویژه در بخش معدن می تواند مزایای بسیاری را به همراه داشته باشد که به واسطه ذوب آهن محقق می شود.  یکی از اصلی ترین موضوعات ایمنی در حمل و نقل و کاهش زمان آن است. 

ایمنی در حمل ریلی بی شک بسیار بالاتر از حمل جاده ای است. این موضوع باعث می شود تا در صورت توسعه خطوط ریلی، استقبال از این نوع حمل و نقل بالا برود.  از سویی دیگر فرسوده بودن ناوگان جاده ای می تواند استقبال معدنی ها از حمل و نقل ریلی را افزایش دهد و این موضوعی است که بارها در جلسات و همایش ها مطرح شده است.

 
اما موضوع دیگر به بحث هزینه های سوخت در این حمل و نقل باز می گردد. کاهش هزینه سوخت اعم از بنزین و گازوییل می تواند مهمترین دستاوردی باشد که در توسعه حمل و نقل ریلی به دست می آید. در نهایت محموله در بخش معدن و صنایع معدنی می تواند با کاهش هزینه قیمت تمام شده به پورت های صادراتی یا مجموعه های مصرف کننده برسد. 

البته همانطور که اشاره شد، دستیابی به موارد یاد شده نیازمند توسعه شبکه ریلی کشور است که حالا ذوب آهن در اولین گام توانسته به مسئله خودکفایی دست پیدا کند، این موضوع بخشی از موانع پیش رو را کاهش داده و هزینه اجرای این طرح توسعه ای را کاهش می دهد. بی شک در گام های بعدی باید ارگان ها و وزارتخانه های مرتبط بستر های این توسعه را فراهم کند تا بخش معدن و صنایع معدنی از توسعه های درون بخشی خود در حوزه صادرات بیشترین بهره را ببرد.