اثرات افزایش سطح تعامل فولاد مبارکه با دانش بنیان‌ها

تیتر20- تشدید تحریم ها علیه ایران تامین قطعات و تکنولوژی را برای صنایع مختلف از جمله صنعت فولاد کشور سخت کرد. این تامین علاوه بر زمان بر بودن، هزینه های تولیدی را افزایش و حاشیه سود را کاهش می داد. در چنین شرایطی تکیه بر دانش بومی می توانست راهگشای مشکلی باشد که کار فولادی ها را به عنوان یک صنعت مهم استراتژیک آسان کند. 

بر همین اساس نهضت بومی سازی در دهه 90 در دستور کار قرار گرفت تا در راستای تامین نیاز واحدهای تولیدی از ارزبری نیز جلوگیری شود. 

شرکت های بزرگ فولادی در واحد تحقیق و توسعه خود بر این موضوع متمرکز شدند و بومی سازی قطعات و ساخت داخلی را در برنامه های خود قرار دادند. در کنار این موضوع همکاری با شرکت های دانش بنیان نیز قوت گرفت و این شرکت ها که عموما از نیروها جوان برخوردار بودند برای ورود به حوزه فولاد و تامین نیاز آنها اعلام آمادگی کردند. حالا امروز با توسعه این نگاه عمق داخلی سازی قطعات و تجهیزات افزایش یافته و شرکت های فولادی بزرگ همچون شرکت فولاد مبارکه با تشکیل مجموعه ای در زیرمجموعه هلدینگ خود کار تخصصی در حوزه دانش بنیان ها را آغاز کرده است.

همکاری با 680 شرکت 
شرکت فولاد مبارکه که بزرگترین مجموعه فولادی کشور محسوب می شود در دوسال اخیر سطح تعاملات خود با دانش بنیان ها را افزایش داده است. توسعه این همکاری نقش مهمی در صرفه جویی ارزی در این مجموعه داشته است.  فولاد مبارکه از سال 92 تا به امروز توانسته است سطح همکاری های خود با دانش بنیان ها را به 680 شرکت برساند.  پیش از فراگیر شدن نهضت بومی سازی، فولاد مبارکه با مهندسی معکوس به سراغ ساخت برخی تجهیزات رفت تا بتواند میزان وابستگی خود را کاهش دهد. اما با افزایش تعامل با شرکت های دانش بنیان امروز 90 تا 95 درصد از قطعات مکانیکی این مجموعه ساخت داخل است. 

این همکاری علاوه بر تامین نیاز مبارکه در آن سوی ماجرا منجر به افزایش اشتغالزایی در شرکت های دانش بنیان شده است. امروز فولاد مبارکه با شرکت هایی در تعامل است که در برخی از آنها بین 500 تا 800 نفر نیرو  در حال همکاری است. درواقع فولاد مبارکه توانست در کنار تامین نیاز های خود اشتغال در شرکت های دانش بنیانی را افزایش دهد. همچنین با ایجاد چنین شرکتی در زیر مجموعه خود نیز اشتغال در این هلدینگ هم با افزایش همراه شد. 

صرفه جویی ارزی در فولاد مبارکه 
چنین همکاری ای به نوعی حمایت از فعالیت های دانش بنیان ها محسوب می شود. درواقع فولاد مبارکه با اعتماد به دانش داخلی توانسته فعالیت در این مجموعه ها را گسترش دهد. 

اما در بعد دیگری در نتیجه این تعامل میزان هزینه های صرف شده در روند تولید نیز با کاهش همراه می شود. در سال های اخیر کاهش منابع ارزی کشور باعث شد تا روند تخصیص ارز برای واردات زمان بر و کمی دشوار شود. از سویی دیگر برخی سیاست ها از جمله سیاست بازگشت 100 درصدی ارز حاصل صادرات به سامانه نیما، تامین ارز را برای واحدها سخت کرده است. در نتیجه تکیه بر دانش داخلی می تواند هزینه های ارزی مجموعه ای همچون مبارکه را کاهش دهد.

فولاد مبارکه از سال 92 تا به امروز حدود 86 میلیون یورو  صرفه جویی ارزی داشته است. همین موضوع باعث شد تا حجم سرمایه گذاری فولاد مبارکه در شرکت های دانش بنیانی افزایش پیدا کند.  این مجموعه در سال 1401 ، 5 هزار میلیارد تومان و در سال 1402 حدود 11.5 هزار میلیارد تومان در شرکت های دانش بنیان سرمایه گذاری کرده است. با توجه به طرح ها و پروژه هایی که در دستور کار این مجموعه قرار دارد، پیش بینی می شود حجم سرمایه گذاری این مجموعه در سال جاری نیز با افزایش چشمگیری همراه شود. این سرمایه گذاری می تواند قدرت رقابتی این مجموعه را چه در میان شرکت های داخلی و چه در بازارهای خارجی افزایش دهد. 

اشتغالزایی به واسطه همکاری با دانش بنیان ها 
در حال حاضر 50 درصد از قطعات مورد نیاز در استان اصفهان و 40 درصد آن در شهر اصفهان تولید می شود که گردش مالی حدود 40 تا 50 هزار میلیارد تومانی در استان به همراه داشته است. درواقع این نگاه فولاد مبارکه میزان گردش مالی استان را هم با افزایش همراه کرده است. درواقع استفاده از توان داخلی منجر به توسعه اقتصادی استان نیز شده است و در کنار آن توانسته ظرفیت خوبی را برای اشتغال جوانان استان فراهم کند.

 اما امروز فولاد مبارکه یکی از یکه تازان صنعت فولاد کشور است که توانسته نیاز صنایع مهمی همچون خودروسازی و لوازم خانگی را تامین کنید. صنعت لوازم خانگی به واسطه تولید ورق های رنگی و استاندارد در فولاد مبارکه برای افزایش تولید در سال جاری و چشم انداز پیش روی خود برنامه ریزی کرده است.

از سویی دیگر پروژه های مهمی مانند پروژه نورد گرم دو در دست اجرا است که با بهره برداری از آن می توان شاهد بی نیازی کشور از واردات ورق بود. همچنین یکی از برنامه های فولاد مبارکه برندسازی است که در این زمینه می تواند سهم صادراتی خود را ارتقا دهد. اما تحقق موارد یاد شده در یک بعد در گروی تامین قطعات و تجهیزات است که حالا با همکاری با شرکت های دانش بنیان در حال شکل گیری است.

درواقع همکاری با دانش بنیان ها و سرمایه گذاری در شرکت های آنها یک ستون از تحقق اهداف بلند مدت فولاد مبارکه محسوب می شود. این مجموعه به دنبال افزایش بهره وری و توسعه حداکثری است، به همین دلیل تمامی ارکان دخیل در توسعه پایدار برروی میز قرار دارد و با دقت بسیار بالا در حال اجرا است. 

فولاد مبارکه امروز پرچمدار توسعه صنعت فولاد است و توسعه در بالادست و پایین دست را به شکل تخصصی در دست دارد. در این بین برای بالا بردن توان فنی خود و همچنین تامین قطعات و تکنولوژی باید سطح تعاملات خود با شرکت های دانش بنیان را افزایش دهد. 

حال تا به این لحظه این مجموعه در بحث همکاری با دانش بنیان ها کارنامه خوبی از خود به جای گذاشته است و به دنبال توسعه این روابط است.  افزایش این همکاری ها و میزان سرمایه گذاری به نفع هر دو بخش یاد شده یعنی صنعت فولاد و شرکت های دانش بنیان است.

 از سویی دیگر صرفه جویی ارزی صورت گرفته در این مجموعه می تواند راهی اجرای طرح های توسعه ای شود که سبد محصولات فولاد مبارکه را متنوع تر از گذشته کند. 

درواقع نوع نگاه حاکم در فولاد مبارکه توسعه ای به موازات تغییرات روز دنیا، قیمت تمام شده کمتر و درنهایت افزایش بهره وری را دنبال می کند. به همین دلیل روز به روز  همکاری در حوزه هایی همچون دانش بنیان ها برای به روز شدن تکنولوژی ها و فناوری های جدید بیشتر می شود.

 در پی چنین نگاهی فولاد مبارکه توانسته اثر گذاری بسیاری در افزایش درآمدهای حاصل از صادرات غیر نفتی داشته و سهم خود را در بازار داخلی بیش از پیش کند. درواقع توان رقابتی فولاد مبارکه به میزانی است که امروز بازارهای اروپایی نیز از مشتریان اصلی محصولات آن محسوب می شوند.