حضور پررنگ زنان در پست‌های کلیدی صنعت بیمه/ زنان در صنعت بیمه: از سایه تا سکانداری

تیتر20 - در نگاه اول، شاید صنعت بیمه، محیطی مردانه به نظر برسد؛ فضایی که با تحلیل‌های ریسک، محاسبات مالی پیچیده و تصمیم‌گیری‌های سرنوشت‌ساز گره خورده است. با این حال، روند سال‌های اخیر در شرکت‌های بیمه‌ای ایران، تصویر متفاوتی را نشان می‌دهد: حضور پررنگ زنان در پست‌های کلیدی؛ از معاونت‌ و مدیریت فنی تا سطوح بالای تصمیم‌گیری. این تغییر، تنها یک روند ظاهری نیست، بلکه بازتابی از تحول عمیق در عرصه توانمندی‌های زنان در این صنعت است. 

داده‌های سال‌های اخیر صنعت بیمه در ایران، درباره جایگاه زنان در پست‌های مختلف شرکت‌های بیمهای نشان می‌دهد سهم بیش از 30 درصدی زنان، به‌ویژه قشر جوان و متولدین دهه‌های 1370 و 1380 در شرکت‌های بیمه، در حال افزایش است. نکته مهم در مقایسه زنان و مردان بیانگر این است که حضور بانوان با تخصص بالاتر در صنعت بیمه نسبت به آقایان بیشتر است و بیش از 25 درصد آنها، فوق‌لیسانس و بالاتر دارند، در حالی که این رقم درباره مردان کمتر است. 

نگاهی به پست‌های سازمانی و اعضای هیئت‌مدیره شرکت‌های بیمه‌ای، از سکانداری زنان در سطوح بالای مدیریتی و بخش‌های فنی حکایت دارد. اگرچه با وجود رشد حضور زنان در صنعت بیمه، هنوز در سطوح معاونت‌ها و مدیران عامل، بانوان سهم اندکی دارند اما با روند رو به رشد جذب در پست‌های کلیدی، به نظر می‌رسد در آینده، نقش آنها در سطوح بالای مدیریتی، با افزایش قابل‌توجهی مواجه خواهد شد. 

دلایل همگرایی زنان و صنعت بیمه
یکی از دلایلی که موجب شده زنان به صنعت بیمه روی خوش نشان دهد، مهارت‌های تحلیلی آنهاست. مدیریت بیمه‌ای، نیازمند توانایی پردازش حجم بالایی از اطلاعات، بررسی دقیق قراردادها، تجزیه‌ و تحلیل خسارات و تصمیم‌گیری بر اساس داده‌های پیچیده است. زنان به دلیل دقت و رویکرد جزئی‌نگر، در انجام این وظایف، عملکرد موفقی از خود نشان داده‌اند. برای مثال، حضور زنان در بخش‌های تحلیلی بیمه آلیانز آلمان، منجر به افزایش دقت در ارزیابی‌های ریسک شده است. این موضوع در ایران نیز قابل مشاهده است؛ جایی که مدیران زن در شرکت‌های بیمه‌ای با مدیریت دقیق، از خسارات سنگین جلوگیری می‌کنند.

یکی از چالش‌های اصلی صنعت بیمه، لزوم رعایت دقیق مقررات و استانداردهای فنی است. اشتباهات کوچک در ثبت اطلاعات یا محاسبه نرخ‌ها، پیامدهای سنگینی دارد. زنان به دلیل تعهد بالا و نظم کاری، کیفیت اجرای فرایندهای بیمه‌ای را بهبود بخشیده‌اند. حضور مدیران زن در برخی شرکت‌های بیمه‌، خصوصا در بخش فنی موجب شده سیستم پردازش خسارت‌ها، سریع‌تر و با خطای کمتر انجام شود. این موضوع، ضمن افزایش رضایت مشتریان، کارآیی سازمان را بهبود داده است.

یکی از نقاط قوت زنان در صنعت بیمه، توانایی ایجاد ارتباط موثر با مشتریان، همکاران و نهادهای نظارتی است. بیمه، صنعتی است که در آن، ایجاد اعتماد میان شرکت و مشتری، اهمیت زیادی دارد. توانایی زنان در ایجاد روابط حرفه‌ای و مذاکرات موفق، سبب شده بسیاری از شرکت‌های بیمه‌ای، توجه بیشتری به آنها در نقش‌های مدیریتی داشته باشند. کارشناسان معتقدند مهارت‌های مدیران ارشد زن در زمینه بهبود روش‌های ارتباطی در شرکت‌های بیمه‌ای، میزان رضایت مشتریان را افزایش داده است. این تجربه نشان می‌دهد حضور زنان در موقعیت‌های کلیدی، نه ‌تنها به بهبود خدمات، بلکه به جذب مشتریان جدید نیز کمک می‌کند.

چالش ریسک‌پذیری؛ آیا زنان موفق می‌شوند؟
یکی از تصورات رایج این است که زنان، ریسک‌گریزتر از مردان هستند. این مسئله در صنعت بیمه که مدیریت ریسک از ارکان اصلی آن است، یک چالش محسوب می‌شود. با این‌حال، تحقیقات نشان داده زنان در موقعیت‌های مدیریتی، به‌تدریج، به توانایی تحلیل ریسک دست پیدا می‌کنند و تصمیمات آگاهانه‌تری می‌گیرند.

نتایج یک مقاله پژوهشی‌ (1402) نشان می‌دهد حضور مدیران زن در هیئت‌مدیره، بر رابطه بین قدرت مدیرعامل و ریسک سقوط قیمت سهام تأثیر دارد. این پژوهش نشان می‌دهد شرکت‌های دارای مدیران اجرایی قدرتمند می‌توانند به‌ طور بالقوه، مدیران مالی را تحت فشار قرار دهند تا با اشتیاق، اقدامات عملکردی جانبدارانه را برای تشدید انگیزه‌های جبران خسارت ترویج کنند. متغیرهای ساختار حاکمیت شرکتی، به‌ویژه هیئت‌مدیره و حضور زنان در آن، قادرند نقش مهمی در عملکرد شرکت ایفا کنند و افزایش قدرت  تصمیم‌گیری مدیران عامل، ریسک سقوط قیمت سهام شرکت‌ها را کاهش می‌دهد.

اگرچه طی سال‌های گذشته، پیشرفت‌های فراوانی در زمینه رشد حضور زنان در پست‌های کلیدی صنعت بیمه کشور صورت گرفته، اما همچنان چالش‌هایی وجود دارد. محدودیت در فرصت‌های ارتقا برای زنان، نگاه سنتی و مردسالارانه به نقش‌های مدیریتی و عدم حمایت کافی از زنان در محیط‌های کاری، بخشی از این چالش‌ها هستند.

 
آیا مسیر برای زنان، هموار شده است؟
یکی از روندهای قابل‌توجه در سال‌های اخیر، افزایش حضور زنان در سطوح بالای مدیریتی صنعت بیمه است. در گذشته، زنان بیشتر در حوزه‌های اجرایی و فنی فعالیت داشتند، اما امروزه شاهد حضور آنها در پست‌های مهم تر نیز هستیم. این روند نشان می‌دهد مسیر پیشرفت برای زنان باز شده و موانع سنتی، تا حد زیادی کمرنگ شده‌اند. طی سال‌های اخیر، برای نخستین‌بار در بیمه ایران، یکی از بانوان به‌ عنوان بالاترین مقام اجرایی در استان‌ها، منصوب و نیز سروناز درواری به ‌عنوان دومین مدیرعامل زن در صنعت بیمه در ایران (بیمه زندگی آگاه) معرفی شد.

با توجه به روندهای جهانی و داخلی، انتظار می‌رود در آینده زنان بیشتری در سمت‌های مدیرعاملی و هیئت‌مدیره حضور پیدا کنند، سیاست‌های سازمانی برای حمایت از زنان در محیط کار تقویت شود و فناوری‌های جدید، فرصت‌های تازه‌ای برای مدیران زن در صنعت بیمه ایجاد کند.

حضور زنان در صنعت بیمه، دیگر یک پدیده جدید نیست، بلکه یک واقعیت تثبیت‌شده است. تجربیات موفق نشان می‌دهد زنان با مهارت‌شان، به بهبود عملکرد شرکت‌های بیمه‌ای کمک کرده‌اند. آینده این صنعت، به مدیریت متنوع‌تر و حضور پررنگ‌تر زنان وابسته است؛ مسئله‌ای که دیگر یک انتخاب نیست، بلکه یک ضرورت است.