فولاد مبارکه و رویکردی نوین برای حفاظت از هوا و کاهش آلایندگی

تیتر 20- شرکت فولاد مبارکه بازیگر اصلی صنعت فولاد ایران و یکی از بزرگترین تولیدکنندگان در خاورمیانه است و در سال ‌های اخیر تلاش کرده تا در کنار توسعه تولید، رویکردی محیط ‌زیستی اتخاذ کرده و به سوی الگوی صنعت پایدار حرکت کند. بررسی برنامه جامع زیست ‌محیطی این شرکت نشان می‌ دهد که یکی از محورهای اصلی این رویکرد، حفاظت از هوا و کاهش آلاینده‌ های صنعتی بوده است.

یکی از اقدامات مهم فولاد مبارکه در این حوزه، در بحث حفاظت از هوا است که بارها صنعت فولاد مورد نقد در این زمینه قرار گرفته است. به همین علت فولاد مبارکه در این زمینه اقدامات مهمی را در دستور کار قرار داده است که توانست چهره فولاد در مقابل فعالان محیط زیستی را سفید و شفاف کند. 

یکی از بنیادی‌ ترین راهکارهای فولاد مبارکه برای حفاظت از هوا، بهینه ‌سازی فرایندهای تولیدی به منظور کاهش مصرف انرژی و در نتیجه کاهش انتشار گازهای گلخانه ‌ای است. این اقدام نه‌ تنها به کاهش آلایندگی کمک می‌ کند، بلکه به افزایش بهره ‌وری انرژی نیز منجر می ‌شود.

در شرایطی که صنعت فولاد در زمره انرژی ‌برترین صنایع قرار دارد، بهینه ‌سازی مصرف انرژی می ‌تواند سهم بسزایی در کاهش ردپای کربنی این صنعت داشته باشد. فولاد مبارکه با اجرای پروژه‌ های مختلف بهینه‌ سازی، به دنبال تحقق الزامات توافق ‌نامه ‌های زیست‌ محیطی بین ‌المللی نیز است. این در حالی است که سخت گیری های اروپا برای واردات فولاد با کربن صفر در سال های آینده نیز می تواند صادرات این صنعت برای ایران را تحت تاثیر قرار دهد. در نتیجه این اقدامات به مرحله اجرایی شدن رسید. 

یکی دیگر از اقدامات کلیدی فولاد مبارکه، نصب سیستم ‌های پایش لحظه ‌ای (آنلاین) روی دودکش‌ های نواحی تولیدی است. این سیستم‌ ها به‌ طور لحظه ‌ای میزان انتشار گازها و ذرات معلق را رصد کرده و با ارسال داده ‌ها به مراکز پایش زیست ‌محیطی، امکان کنترل و مداخله سریع را فراهم می ‌کنند.

مزیت کلیدی این سامانه ‌ها، شفاف ‌سازی اطلاعات و فراهم‌ کردن زمینه نظارت عمومی و نهادی بر عملکرد محیط ‌زیستی صنایع است. فولاد مبارکه با پیاده ‌سازی این سیستم ‌ها، در مسیر پاسخگویی شفاف و به ‌روزرسانی مداوم داده ‌های زیست ‌محیطی گام برداشته است.

نکته حائز اهمیت دیگر در برنامه جامع فولاد مبارکه، نصب و استقرار بیش از 200 تجهیز کنترل آلایندگی است. این تجهیزات با هدف کاهش انتشار ذرات معلق، گازهای آلاینده نظیر SO₂، NOₓ، CO و ترکیبات فرار ارگانیک (VOC) طراحی و نصب شده ‌اند. این اقدام با بهره ‌گیری از فناوری‌ های به ‌روز مانند بگ‌ فیلترها (Bag Filters)، اسکرابرها، سیکلون‌ ها و الکترواستاتیک پرسی ‌پیتاتورها (ESP)، باعث کاهش قابل توجه ذرات قابل استنشاق در هوا شده و در بهبود کیفیت هوای پیرامونی نقش بسزایی دارد.
در ادامه گسترش سیستم ‌های نظارتی، فولاد مبارکه اقدام به نصب سیستم ‌های پایش شاخص کیفیت هوا در محدوده کارخانه کرده است. این سامانه ‌ها پارامترهایی نظیر ذرات PM2.5 و PM10، ازن، منواکسیدکربن و دی‌اکسید نیتروژن را به صورت بلادرنگ پایش می‌ کنند.

وجود چنین سامانه ‌هایی نه ‌تنها در مدیریت بحران ‌های زیست ‌محیطی نقش دارد، بلکه به تصمیم‌ گیری ‌های مدیریتی برای کاهش آلودگی کمک می ‌کند و آگاهی عمومی پیرامون کیفیت هوا را افزایش می‌ دهد.

از دیگر اقدامات این شرکت تأسیس ایستگاه پایش آنلاین هواشناسی بر پایه استانداردهای بین ‌المللی است. این ایستگاه داده‌ های هواشناسی مانند دما، فشار، جهت و سرعت باد، تابش خورشیدی و رطوبت نسبی را در ترکیب با داده‌ های زیست ‌محیطی تحلیل کرده و شرایط انتشار آلاینده ‌ها را مدل ‌سازی می ‌کند.

با استفاده از این داده‌ ها، فولاد مبارکه قادر است در زمان ‌هایی که شرایط جوی باعث تشدید آلودگی می ‌شود، تولید یا فعالیت ‌های خاص را محدود کرده یا کنترل ‌های ویژه‌ای را اعمال کند.

همچنین در راستای حرکت به سمت صنعت سبز، فولاد مبارکه سرمایه‌ گذاری قابل توجهی در زمینه فناوری‌ های پاک نشرانجام داده است. این فناوری ‌ها با هدف جایگزینی روش ‌های آلاینده سنتی، بر استفاده از سوخت ‌های پاک ‌تر، تولید بدون کربن و فرایندهای کم‌م صرف انرژی استوار هستند.

استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر مانند خورشیدی و همچنین پروژه‌های بلندمدت برای کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی از جمله برنامه‌هایی است که در این راستا قابل ذکر است.

مجموعه اقدامات فولاد مبارکه در بخش حفاظت از هوا، نشان از رویکردی علمی، متعهد و آینده‌ نگر دارد. این اقدامات فراتر از یک «پاسخ انفعالی» به قوانین محیط ‌زیستی بوده و نشان‌ دهنده تلاش برای تبدیل شدن به الگویی از صنعت پاک و مسئولیت ‌پذیر است.

با توجه به جایگاه کلیدی این شرکت در زنجیره تأمین فولاد کشور و تأثیرگذاری آن بر اقتصاد، رویکرد فولاد مبارکه می ‌تواند نقش رهبری در حرکت سایر صنایع به سمت الگوی تولید سبز ایفا کند. همچنین، شفاف ‌سازی اقدامات از طریق انتشار اینفوگرافی ‌ها و اطلاعات عمومی، گامی مؤثر در جلب اعتماد اجتماعی و افزایش سرمایه اجتماعی برای این شرکت محسوب می ‌شود.