صعود بانک سامان از راه درآمد‌های پایدار / جهش آرام، اما پیوسته در دل نظام بانکی پرریسک

تیتر20 - در شرایطی که بخش عمده‌ای از بانک‌های کشور با فشارهای مضاعف ناشی از افزایش هزینه پول، تنگنای اعتباری و نوسانات نرخ سود مواجه‌اند، صورت‌های مالی بانک سامان در سال ۱۴۰۳ و سه‌ماهه نخست ۱۴۰۴ نشانه‌هایی از تاب‌آوری، هوشمندی در سرمایه‌گذاری و ارتقای کیفیت درآمدی را بروز می‌دهد. 

بانک سامان نه‌تنها موفق به حفظ مسیر رشد شده، بلکه در برخی حوزه‌های کلیدی عملکردی، شتابی فراتر از متوسط بازار از خود نشان داده است.

درآمد تسهیلات اعطایی در سه‌ماهه نخست ۱۴۰۴ با رشد ۴۶ درصدی نسبت به دوره مشابه سال قبل به بیش از ۱۱ هزار میلیارد تومان رسیده؛ رقمی که تداوم روند افزایشی سال ۱۴۰۳ را تایید می‌کند.

سال پیش، بانک موفق شده بود درآمد حاصل از تسهیلات را با رشد ۴۶ درصدی به نزدیک ۳۷ هزار میلیارد تومان برساند.

این ثبات در رشد، نشانه‌ای از سیاست‌های اعتباری هدفمند و بهینه در تخصیص منابع است؛ سیاست‌هایی که با وجود ریسک‌های بازار، همچنان بازدهی مطلوبی را برای بانک حفظ کرده‌اند.

اوراق بدهی، برگ برنده در میان پرریسک‌ها

یکی از برجسته‌ترین دستاوردهای بانک سامان در سال مالی گذشته و سه‌ماهه اول سال جدید، رشد چشمگیر درآمدهای حاصل از سرمایه‌گذاری در اوراق بدهی است.

در سال ۱۴۰۳ این درآمدها با رشد ۷۳ درصدی همراه بوده و در سه‌ماهه اول ۱۴۰۴ نیز شتابی بالاتر گرفته و رشدی ۸۸ درصدی را ثبت کرده است.

این میزان از رشد در بخشی کم‌ریسک از سبد دارایی‌های بانک، نشان از استراتژی محافظه‌کارانه ولی هوشمندانه‌ای دارد که به تقویت درآمدهای پایدار و قابل اتکا منجر شده است.

چنین روندی همچنین به کاهش وابستگی درآمدی بانک به تسهیلات اعطایی پرریسک کمک می‌کند و انعطاف‌پذیری بانک را در مواجهه با شوک‌های اقتصادی افزایش می‌دهد.

یک بازیگر هوشیار در بازار سرمایه

در سالی که نوسانات بازار سرمایه برخی بانک‌ها را درگیر زیان یا افت شدید سود سرمایه‌گذاری کرد، بانک سامان موفق شد سود حاصل از سرمایه‌گذاری در سهام و سایر اوراق بهادار را با رشدی ۱۳۸ درصدی در سال ۱۴۰۳ افزایش دهد.

در سه‌ماهه اول ۱۴۰۴ نیز این روند ادامه یافته و رشد ۱۵ درصدی در همین سرفصل به ثبت رسیده است.

این داده‌ها نشان می‌دهد مدیریت پرتفوی بانک سامان نه‌تنها از تله‌های زیان‌آور بورس در امان مانده، بلکه با مدیریت فعال و حرفه‌ای، سودآوری قابل توجهی از بازار سرمایه کسب کرده است.

همچنین، سود سرمایه‌گذاری‌های غیرمرتبط با فعالیت‌های بانکی در سه‌ماهه ۱۴۰۴ با رشد خارق‌العاده ۵۹۵ درصدی مواجه بوده که اگرچه از سهم کمتری در کل سود برخوردار است، اما نشانه‌ای از جسارت حساب‌شده در تنوع‌بخشی به منابع درآمدی بانک است.

جهش سود ناخالص

سود ناخالص بانک در سه‌ماهه ابتدایی ۱۴۰۴ رشد خیره‌کننده ۱۲۱ درصدی را ثبت کرده است. این افزایش چشمگیر، حاصل رشد متوازن در درآمدهای مشاع و غیرمشاع است.

با این حال، این جهش در سود ناخالص، تنها رشد ۳ درصدی در سود خالص را در پی داشته؛ مسئله‌ای که می‌تواند به افزایش هزینه‌ها، یا تغییر در ساختار ذخایر یا مالیات بازگردد.

هرچند در افق بلندمدت، تثبیت سود ناخالص در سطوح بالا زمینه‌ساز ارتقای سود خالص نیز خواهد بود.

در گزارش ۱۲ ماهه ۱۴۰۳، رشد سود خالص به ۸۶ درصد رسیده و از حدود ۳.۷ هزار میلیارد تومان به بیش از ۷ هزار میلیارد تومان افزایش یافته است.

رشد هم‌راستای سود جامع (۸۵ درصد) و سود انباشته (۶۵ درصد) نیز از بهبود ساختار سودآوری بانک حکایت دارد.

ارتقای کیفیت درآمد عملیاتی

درآمد عملیاتی بانک در سه‌ماهه نخست ۱۴۰۴ رشد ۴۲ درصدی را تجربه کرده است، که تقریبا با رشد ۴۸ درصدی این شاخص در کل سال ۱۴۰۳ هم‌راستا است.

این پایداری در رشد درآمد عملیاتی، نه‌تنها از بهبود کیفیت درآمدهای بانک حکایت دارد، بلکه از اتکای کمتر به درآمدهای غیرمستمر مانند تسعیر ارز یا فروش دارایی‌ها نیز خبر می‌دهد.

در کنار این، رشد ۵۵ درصدی درآمد کارمزد در فصل اول ۱۴۰۴ (در مقابل رشد ۲۸ درصدی آن در سال ۱۴۰۳) نشان می‌دهد که بانک سامان در حال بازیابی نقش خود در ارائه خدمات متنوع بانکی و غیرمشاع است؛ حوزه‌ای که معمولا از ثبات بالاتر و ریسک پایین‌تری برخوردار است.

سهامداران و سود هر سهم؛ پیام‌های اطمینان‌بخش

سود هر سهم بانک سامان در سال ۱۴۰۳ در بخش عملیاتی با رشد ۸۲ درصدی و در بخش غیرعملیاتی با رشد ۱۲۷ درصدی مواجه بوده است.

سود پایه هر سهم نیز ۸۹ درصد رشد داشته؛ شاخص‌هایی که برای سهامداران به‌عنوان معیارهای کلیدی ارزیابی عملکرد بانک به شمار می‌آیند.

چنین افزایش‌هایی در سود هر سهم، نشان از تقویت جایگاه بانک در بازار سرمایه و افزایش جذابیت آن برای سرمایه‌گذاران دارد؛ به‌ویژه در بازاری که رشد سودآوری واقعی کمتر به چشم می‌خورد.

صعود تدریجی، بدون هیاهو

صورت‌های مالی بانک سامان گواهی است بر مسیری محتاطانه ولی پیوسته برای رشد.

در دورانی که بسیاری از بانک‌ها برای حفظ سودآوری به ابزارهای پرریسک یا ترازهای مصنوعی متوسل شده‌اند، سامان با تکیه بر درآمدهای پایدار، سرمایه‌گذاری‌های هوشمند و بهینه‌سازی ساختار درآمدی، مسیر متفاوتی را طی کرده است.

تداوم این روند می‌تواند بانک سامان را به یکی از بازیگران با ثبات و قابل اتکای بازار بانکی کشور بدل کند؛ الگویی برای بانکی که رشد را نه در فوران‌های لحظه‌ای بلکه در انباشت تدریجی دستاوردها جست‌وجو می‌کند.