چرا بیمه رازی قادر به کسب سود کافی از پرتفوی بیمه‌ای نیست؟/ کم رنگ شدن سهم عملیات بیمه‌ای در سود سازی بیمه رازی

تیتر20 - تحلیل میزان مسئولیت اجتماعی شرکت های بیمه و به طور کلی صنعت بیمه را می توان با این عبارت سنجید و تحلیل کرد. در صنعت بیمه، شرکت‌ها نه تنها نهاد اقتصادی بلکه نهادی اجتماعی هستند که مأموریت اصلی آنها توزیع ریسک و ایجاد امنیت اقتصادی برای جامعه است. در این چارچوب، منبع سودآوری شرکت‌ها، اعم از سود حاصل از عملیات بیمه‌ای یا سرمایه‌گذاری‌های مالی، شاخص کلیدی برای ارزیابی پایبندی به مسئولیت اجتماعی است. تجربه بیمه رازی نمونه‌ای روشن از چالشی است که در صنعت بیمه ایران فراگیر شده: تعارض میان سودآوری مالی و پایداری بیمه‌گری.

حاصل تغییرات کوتاه‌مدت بازار سرمایه. به تعبیر کارشناسان صنعت بیمه شرکت بیمه اگر از بازار سود بگیرد و از بیمه زیان کند، دیگر بیمه‌گر نیست؛ تنها یک صندوق سرمایه‌گذاری با مجوز بیمه‌گری است.

وضعیت حاشیه سود بیمه رازی 
صورت‌های مالی و گزارش‌های کدال نشان می‌دهد بیش از ۶۵ درصد سود خالص بیمه رازی در پایان سال ۱۴۰۳ از مسیر سرمایه‌گذاری‌های مالی به دست آمده و سهم عملیات بیمه‌ای کمتر از ۳۰ درصد بوده است. این نسبت نه تنها از میانگین صنعت فاصله قابل توجهی دارد، بلکه نشان می‌دهد سودآوری شرکت بیشتر بر پایه نوسانات بازار سرمایه شکل می‌گیرد تا ارائه خدمات بیمه‌ای واقعی. کارشناسان این وضعیت را نوعی جبران زیان عملیاتی می‌دانند؛ زمانی که شرکت قادر به کسب سود کافی از پرتفوی بیمه‌ای نیست، ناچار به بهره‌گیری از مسیرهای سودآوری جایگزین و مالی می‌شود.

راهکارهای بازگشت به بیمه‌گری واقعی و پایدار

از منظر مسئولیت اجتماعی، منشأ سود اهمیت ویژه‌ای دارد. سود حاصل از عملیات بیمه‌ای نشان‌دهنده خدمت واقعی، مدیریت خسارت و افزایش پوشش بیمه‌ای است؛ در حالی که سود سرمایه‌گذاری، اگرچه قانونی و مجاز بر اساس ماده ۶۰ آیین‌نامه مالی شرکت‌های بیمه است، اما نمی‌تواند تضمین‌کننده تعهدات بلندمدت شرکت به جامعه باشد. بیمه مرکزی نیز در بخشنامه‌های خود تأکید کرده است که نسبت درآمد سرمایه‌گذاری به سود کل باید به نحوی مدیریت شود که هویت بیمه‌گری شرکت تحت‌الشعاع قرار نگیرد.

مقایسه با سایر رقبا تصویر روشنی ارائه می‌دهد: بیمه آسیا و بیمه پارسیان با حفظ تعادل میان سود عملیاتی و سرمایه‌گذاری، نمونه‌هایی از رعایت توازن پایدار هستند. در مقابل، بیمه رازی بیشترین وابستگی به درآمد سرمایه‌گذاری را دارد و کمترین اتکا به درآمد عملیاتی بیمه‌ای. هر نوسان بازار مالی می‌تواند مستقیم بر سود خالص و توانایی پوشش ریسک‌های بزرگ تأثیر بگذارد و تعهدات بیمه‌گر را به خطر اندازد.

کارشناسان پیشنهاد می‌کنند بیمه رازی مسیر خود را بازنگری کند: افزایش سهم بیمه‌های خرد و بیمه زندگی برای درآمد پایدار، کاهش هزینه‌های اداری و خسارت‌های غیرقابل کنترل، شفاف‌سازی تفکیک سود عملیاتی و غیرعملیاتی در گزارش‌های مالی و تعیین سقف مشخص برای سود غیرعملیاتی، و تدوین گزارش مسئولیت اجتماعی سالانه برای پاسخگویی به سهامداران و ناظران.

تجربه بیمه رازی به روشنی نشان می‌دهد مسیر سودآوری تنها از بازار مالی، اگرچه قانونی، نمی‌تواند جایگزین بیمه‌گری واقعی و ایفای مسئولیت اجتماعی باشد. از منظر قانون و استانداردهای صنعت، سود شرکت بیمه باید محصول فعالیت‌های بیمه‌ای و کنترل ریسک باشد، نه حاصل تغییرات کوتاه مدت بازار سرمایه.