بانک دی، چگونه زودتر از پیش‌بینی‌ها، به نقطه تحول رسید؟

تیتر 20- در شرایطی که به‌دلیل فشارهای ترازنامه‌ای در سال‌های گذشته و محدودیت‌های نظارتی، انتظار می‌رفت بهبود شاخص‌های بانک دی با شیب ملایم پیش برود، اما داده‌های جدید نشان می‌دهد سرعت اصلاحات مالی و عملیاتی، فراتر از برآوردهای اولیه بوده است. اکنون، تحول دی، نه در افق دور، بلکه در نقطه‌ای نزدیک‌تر از پیش‌بینی‌ها ایستاده است.

بانک دی، با نماد «دی» در بازار سرمایه، این روزها بیش از همیشه، توجه بازار را به سمت خود جلب کرده است. جهش چشمگیر شاخص‌های عملیاتی و تحقق برنامه تحول، پیش از موعد مقرر، نشانه‌ مدیریت هوشمندانه و هماهنگی تیمی است که مسیر دشوار بازسازی بانک را به‌سرعت طی کرده است.

عبور از الگوی بانک‌های تحت فشار

بانک دی در هفت ماه نخست سال مالی، ۷٬۶۰۸ میلیارد تومان، درآمد عملیاتی ثبت کرده است. این عدد، به‌طور معناداری، فراتر از الگوی بانک‌هایی است که با محدودیت‌های نظارتی مواجه‌اند. تمرکز اصلی این درآمد در بخش تسهیلات اعطایی با رقم ۴٬۷۶۸ میلیارد تومان است که طی چند سال گذشته به‌دلیل محدودیت‌های عملیاتی فعال نبود.

از سوی دیگر، مجموع سود سپرده‌های سرمایه‌گذاری در این بازه زمانی، به ۱۱٬۳۶۵ میلیارد تومان رسیده است. نسبت این دو رقم، وزن اصلی چالش بانک در سال‌های گذشته یعنی هزینه پول بالا را نشان می‌دهد، اما داده‌های مهرماه، بیانگر آغاز تغییر روند تغییر است. درآمد عملیاتی در این ماه، ۲٬۱۴۳ میلیارد تومان بوده که ۱٬۷۹۲ میلیارد تومان آن از محل سپرده‌گذاری و ۳۵۱ میلیارد تومان از محل تسهیلات بوده است.

هرچند این توزیع درآمدی، ظاهراً ساده به نظر می‌رسد، اما بدین معناست که تسهیلات‌دهی بانک، فعال شده و موتور درآمدی در حال تغییر ترکیب است. این تغییر، معمولاً نسبت به اصلاح ترازنامه با تأخیر رخ می‌دهد، اما در بانک دی، زودتر اتفاق افتاده است.

بهبود کفایت سرمایه، نشانه بازسازی ترازنامه

کفایت سرمایه بانک دی که در پایان سال گذشته، معادل منفی ۷۹ درصد بود، در پایان شهریورماه امسال، به منفی ۴۱.۹ درصد رسیده؛ یعنی در بازه شش‌ماهه بیش از ۳۷ واحد درصد بهبود داشته است. این جهش برای بانکی که با فشارهای زیاد مواجه بوده، تنها با مجموعه‌ای از اقدامات همزمان مانند مدیریت بهینه دارایی‌های مشمول ریسک، بهبود درآمدهای عملیاتی و مدیریت دقیق منابع سپرده،‌ میسر می‌شود.

معمولاً تحلیلگران بازار، این تغییر شدید را تنها پس از اقدامات ساختاری بزرگ پیش‌بینی می‌کنند، اما این اصلاحات در بانک دی، سریع‌تر از انتظار خود را در شاخص‌ها نشان داد. همین امر باعث شده سناریوی تحقق زودتر از انتظار برنامه تحول، نتیجه مبتنی بر داده تلقی شود، نه دیدگاه تبلیغاتی مدیران بانک.

نشانه‌های فعال شدن ظرفیت واقعی

بانک دی در سال جاری، ۷۹ هزار میلیارد ریال سود خالص ثبت کرده که رشد ۲۰۸ درصدی نسبت به سال قبل داشته است. این سود، از محل رویدادهای غیرتکرارشونده نبوده، بلکه نتیجه تثبیت عملیات و کاهش هزینه‌هاست. در کنار آن، زیان انباشته بانک از ۵۰ همت به ۴۰ همت کاهش یافته که بدون رشد درآمدهای عملیاتی و کاهش فشار هزینه پول ممکن نمی‌شد.

از سوی دیگر، حذف کامل اضافه‌برداشت از بانک مرکزی از اردیبهشت‌ماه امسال، از مهم‌ترین نقاط چرخش بانک در زمینه کنترل نقدینگی است. این تغییر، برای بانک دی که قبلاً وابستگی بالایی به خط اعتباری داشت، از مدیریت جریان نقدی و بازگشت ثبات عملیاتی حکایت می‌کند.

همچنین بازگشایی سامانه سمات و رفع محدودیت‌های قبلی، امکان ارائه خدمات اعتباری و عملیات بانکی را به حالت استاندارد بازگرداند. این اتفاق، تأثیر خود را به‌سرعت در شاخص‌ها نشان داده است. این نکته در اظهارات اخیر مدیرعامل بانک دی در جمع مدیران، به‌ویژه آنجا که رشد اخیر را نتیجه سرعت گرفتن حرکت بانک عنوان کرده، نیز تلویحاً اشاره شده است.

باز شدن گره‌های عملیاتی، باعث شده بانک دی، جایگاه قابل‌اتکایی در جذب منابع داشته باشد؛ به‌طوری ‌که طبق داده‌های رسمی، بالاترین میزان جذب منابع بین بانک‌های خصوصی را در اختیار گرفته و رتبه نخست صدور ضمانت‌نامه را نیز کسب کرده است.

واکنش بازار سرمایه

بازار سرمایه معمولاً دیرتر از رسانه‌ها و زودتر از آمار رسمی، واکنش نشان می‌دهد. رفتار سهم بانک دی نیز همین الگو را تأیید می‌کند؛ قیمت سهم تا پایان مهر امسال، به ۷۶۸ ریال رسید که به معنای رشد بیش از ۵۰ درصدی، یعنی رشد بالاتر از میانگین صنعت بانکداری است. این واکنش، بدین مفهوم است که تحلیلگران نیز روند اصلاحات این بانک را معتبر دانسته‌اند.

عملکرد ماه‌های اخیر بانک دی نشان می‌دهد تحول این بانک، از مرحله آغاز عبور کرده و در فاز تأثیرگذاری است. رشد درآمدهای عملیاتی، افزایش تسهیلات‌دهی، کاهش هزینه پول، بهبود چشمگیر کفایت سرمایه، حذف اضافه‌برداشت، کاهش زیان انباشته و دسترسی بهینه به سامانه‌ها، شاخص‌هایی است که تصویری یکپارچه از تحول بانک دی، زودتر از افق پیش‌بینی‌شده می‌سازند.

تجربه بانک دی نشان می‌دهد حتی بانک‌هایی با چالش‌های ساختاری، قادرند مسیر بازگشت سریع به سودآوری را بپیمایند.