گل‌گهر و داستان عبور از رشد کمی به رشد کیفی

تیتر20 - شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر در هشت‌ماهه ۱۴۰۴ تصویری از یک «رشد کمی همراه با بلوغ کیفی» ارائه کرده است؛ رشدی که نه صرفا حاصل افزایش ارقام فروش، بلکه نتیجه تعمیق زنجیره ارزش و بهبود ساختار مالی است.

این عملکرد وقتی معنا پیدا می‌کند که جایگاه گل‌گهر به‌عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده کنسانتره و گندله سنگ‌آهن و از اصلی‌ترین تامین‌کنندگان خوراک صنعت فولاد کشور در نظر گرفته شود.

گل‌گهر که سال‌هاست نقش لنگرگاه زنجیره فولاد ایران را بر عهده دارد، اکنون با ترکیبی از رشد در حجم فروش، جهش در مبلغ فروش و تقویت پایه‌های سرمایه‌گذاری، تصویری از یک شرکت «رشدیاب پایدار» به نمایش گذاشته است.

جهش در فروش

در لایه نخست، ارقام فروش داخلی نشان می‌دهد که بازار داخل هنوز موتور اصلی رشد گل‌گهر است. حجم فروش داخلی از ۷ میلیون و ۴۷۷ هزار و ۵۰۵ تن در هشت‌ماهه ۱۴۰۳ به ۹ میلیون و ۷۰۱ هزار و ۴۶۳ تن در هشت‌ماهه ۱۴۰۴ رسیده و حدود ۳۰ درصد رشد کرده است.

این افزایش حجم، آن‌هم در شرکتی که پیشاپیش در مقیاس ملی فعالیت می‌کند، نشانه‌ای از تثبیت جایگاه در میان مصرف‌کنندگان بزرگ فولادی و تقویت سهم بازار است.

لایه ارزش اما تصویر جذاب‌تری ارائه می‌دهد. مبلغ فروش داخلی از حدود ۴۳ هزار و ۸۵۸ میلیارد و ۴۰۹ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان در هشت‌ماهه ۱۴۰۳ به ۷۱ هزار و ۴۴۱ میلیارد و ۱۸۸ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان در دوره مشابه ۱۴۰۴ رسیده و رشدی نزدیک به ۶۳ درصد را ثبت کرده است.

وقتی رشد ارزش فروش تقریبا دو برابر رشد مقدار فروش است، می‌توان از بهبود ترکیب سبد محصول، ارتقای کیفیت قراردادها و بهره‌گیری بهتر از شرایط قیمتی در بازار سخن گفت، نه صرفا «بیشتر فروختن» مواد اولیه.

در کنار این دو، فروش صادراتی نیز نشان می‌دهد گل‌گهر تنها به تقاضای داخل تکیه نکرده است. جمع فروش صادراتی از ۷ هزار و ۳۵۵ میلیارد و ۵۵۲ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان در هشت‌ماهه ۱۴۰۳ به ۹ هزار و ۲۵۲ میلیارد و ۱۸۶ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان در هشت‌ماهه ۱۴۰۴ رسیده و حدود ۲۶ درصد رشد کرده است.

این رشد متوازن میان بازار داخل و خارج، نشانه‌ای از تنوع جغرافیایی درآمد و توانایی شرکت در مدیریت ریسک‌های قیمتی و تقاضا در هر دو جبهه است.

قدرت زنجیره تولید

برای شرکتی در مقیاس گل‌گهر، رشد واقعی زمانی معنا دارد که پشتوانه آن در تولید قابل ردیابی باشد. میزان تولید کنسانتره سنگ‌آهن از ۷ میلیون و ۹۳۶ هزار و ۷۰۸ تن در هشت‌ماهه ۱۴۰۳ به ۸ میلیون و ۶۷۲ هزار و ۵۳۴ تن در دوره مشابه ۱۴۰۴ رسیده و حدود ۹ درصد افزایش یافته است.

این رشد ملایم اما پایدار در تولید کنسانتره، بیانگر آن است که شرکت به‌جای فشار افراطی بر ظرفیت، به سمت بهره‌وری و پایداری خطوط تولید حرکت کرده است.

در حوزه گندله نیز وضعیت مشابهی دیده می‌شود. میزان تولید گندله از ۷ میلیون و ۴۵۳ هزار و ۴۶۶ تن در هشت‌ماهه ۱۴۰۳ به ۷ میلیون و ۹۸۸ هزار و ۷۴۷ تن در ۱۴۰۴ رسیده و رشدی در حدود ۷ درصد را نشان می‌دهد.

وقتی تولید کنسانتره و گندله همزمان رشد می‌کنند، می‌توان نتیجه گرفت حلقه‌های مختلف زنجیره داخل شرکت هماهنگ شده و گلوگاه‌های عملیاتی به‌صورت تدریجی در حال رفع شدن هستند، نه اینکه رشد در یک حلقه به قیمت ایجاد صف و انباشت موجودی در حلقه دیگر تمام شود.

در سطح فروش محصولی، جهش در فروش کنسانتره سنگ‌آهن، چه از نظر مقدار و چه مبلغ، حکایت از فعال شدن ظرفیت‌های تجاری نهفته شرکت دارد.

افزایش چشمگیر تعداد فروش کنسانتره از چند هزار تن در هشت‌ماهه ۱۴۰۳ به نزدیک یک میلیون تن در ۱۴۰۴، همراه با جهش مبلغ فروش، به‌معنای آن است که کنسانتره به‌عنوان محصول استراتژیک زنجیره، بیش از گذشته به جریان نقدی شرکت گره خورده و دیگر تنها حلقه‌ای میانی در فرایند تولید داخلی نیست، بلکه خود یک منبع درآمد مستقل و پررنگ محسوب می‌شود.

کیفیت رشد مالی

اعداد ۶ماهه ۱۴۰۴ در مقایسه با دوره مشابه ۱۴۰۳ نشان می‌دهد که رشد فروش در صورت‌های مالی نیز با کیفیت قابل‌قبولی به سود تبدیل شده است.

درآمد عملیاتی با رشد ۶۶ درصدی همراه بوده، در حالی که سود ناخالص ۵۴ درصد و سود عملیاتی ۶۴ درصد رشد کرده‌اند؛ این هم‌حرکتی سود عملیاتی با درآمد نشان می‌دهد که حاشیه عملیاتی شرکت، با وجود فشارهای هزینه‌ای، به‌خوبی مدیریت شده و بهره‌وری عملیاتی حفظ شده است.

فاصله کمتر رشد سود ناخالص نسبت به درآمد نیز بیشتر به ساختار بهای تمام‌شده در صنعت معدن و فولاد برمی‌گردد تا ضعف عملکردی.

سود خالص در همین بازه ۴۰ درصد و سود خالص هر سهم ۱۶ درصد رشد کرده است. اختلاف رشد سود خالص و رشد EPS در کنار رشد ۲۱ درصدی سرمایه، نشان می‌دهد شرکت از ابزار افزایش سرمایه برای تقویت ترازنامه و تامین مالی توسعه بهره گرفته است.

در عین حال، شرکت توانسته است علی‌رغم «رقیق شدن» سود هر سهم، مسیر رو به رشد سودآوری را حفظ کند.

رشد ۴۰ درصدی سود جامع سال نیز نشان می‌دهد که افزون بر سود عملیاتی جاری، سایر اجزای درآمد جامع، ازجمله نتایج سرمایه‌گذاری‌ها، به تقویت ارزش سهامداران کمک کرده‌اند.

از منظر کیفیت سود، هماهنگی میان رشد درآمد عملیاتی، سود عملیاتی و سود خالص نشان می‌دهد که جهش فروش، تنها محصول درآمدهای غیرعملیاتی یا رویدادهای یک‌باره نیست.

وقتی سود عملیاتی تقریبا هم‌سرعت با درآمد رشد می‌کند، پیام اصلی به بازار این است که موتور اصلی خلق ارزش همچنان در کارخانه‌ها و معادن می‌چرخد، نه در سرفصل‌های غیرتکرارشونده.

سرمایه‌گذاری برای آینده

نگاه به ترازنامه و جریان‌های نقدی تصویر یک شرکت «در حال دویدن و هم‌زمان ساختن جاده زیر پای خود» را ترسیم می‌کند.

دارایی‌های ثابت مشهود ۹ درصد رشد کرده‌اند؛ رقمی که نشان می‌دهد شرکت هم‌زمان با حفظ سودآوری، سرمایه‌گذاری در تجهیزات، خطوط تولید و زیرساخت‌های فیزیکی را ادامه داده است.

این رشد اگرچه ظاهرا کمتر از رشد درآمد است، اما دقیقا به همین دلیل از منظر پایداری مثبت ارزیابی می‌شود؛ چرا که حکایت از سرمایه‌گذاری هدفمند و کنترل‌شده، متناسب با ظرفیت جذب و اجرای پروژه‌ها دارد.

در سوی دیگر، رشد ۱۲۴ درصدی «سفارش و پیش‌پرداخت‌ها» و به همان میزان «پیش‌دریافت‌ها» پیام روشنی برای تحلیل‌گر دارد: سبد پروژه‌های توسعه‌ای و نیز سبد سفارش‌های مشتریان، هر دو به‌شدت پر شده است.

افزایش چشمگیر پیش‌پرداخت‌ها نشان می‌دهد گل‌گهر برای تامین ماشین‌آلات، تجهیزات و قراردادهای توسعه‌ای، افق چندساله را هدف گرفته و از هم‌اکنون منابع را قفل کرده است؛ در حالی که رشد مشابه در پیش‌دریافت‌ها بیانگر اعتماد مشتریان بزرگ و ثبات تقاضای آینده است.

در نهایت، رشد ۶۸ درصدی دریافت‌های نقدی حاصل از سود سرمایه‌گذاری‌ها، وجه دیگری از بلوغ مالی شرکت را آشکار می‌کند.

گل‌گهر تنها به جریان نقدی حاصل از فروش تکیه نکرده، بلکه پرتفوی سرمایه‌گذاری‌هایش نیز به منبع موثر نقدینگی تبدیل شده است؛ موضوعی که با توجه به نقش این شرکت در زنجیره کامل معدن تا فولاد و حضور در شرکت‌های پایین‌دستی، با استراتژی توسعه عمودی آن هم‌راستا است.

ترکیب این شواهد نشان می‌دهد که عملکرد کگل در هشت‌ماهه و شش‌ماهه ۱۴۰۴، فراتر از چند عدد چشمگیر در گزارش ماهانه یا میان‌دوره‌ای است.

رشد پرشتاب در حجم و مبلغ فروش داخلی، همراه با توسعه صادرات، بهبود هم‌زمان تولید کنسانتره و گندله، ارتقای سودآوری عملیاتی و تقویت پایه‌های سرمایه‌گذاری و نقدینگی، تصویری از یک مسیر رشد کیفی و پایدار می‌سازد؛ مسیری که برای تحلیل‌گر بنیادی، بیش از آنکه یک خبر خوب کوتاه‌مدت باشد، نشانه شکل‌گیری یک داستان بلندمدت در نماد «کگل» است.