فولاد مبارکه و آینده صنعت ساختمان/ پشتوانه اصلی توسعه شهری و زیرساختی کشور

تیتر20- نمایشگاه متافو ۱۴۰۴ که چندی پیش برگزار شد بار دیگر به محلی برای طرح مهم‌ ترین چالش ‌ها و فرصت‌ های صنعت فولاد کشور تبدیل شد. در همین راستا، اظهارات مجید فخاری، مدیر برنامه‌ ریزی و فروش محصولات فولاد مبارکه مبنی بر اینکه «حدود ۴۰ درصد از فولاد تولیدی این شرکت در حوزه ساختمان مصرف می ‌شود، اما سهم سازه ‌های فولادی در کشور هنوز کمتر از پنج درصد است»، توجه بسیاری از کارشناسان صنعت ساختمان و اقتصاد را به خود جلب کرده است. این آمار، در عین حال که بیانگر نقش بالای فولاد مبارکه در تأمین نیاز بازار است، یک پرسش مهم را نیز مطرح می‌ کند، چرا با وجود ظرفیت عظیم تولید فولاد، سازه ‌های فلزی هنوز جایگاه شایسته خود را در صنعت ساختمان ایران پیدا نکرده ‌اند؟

فولاد مبارکه به ‌عنوان بزرگ ‌ترین تولیدکننده فولاد تخت در کشور، نقشی کلیدی در زنجیره تأمین صنعت ساختمان ایفا می‌ کند. محصولات این شرکت در تولید تیرآهن، ورق، پروفیل، سقف ‌های فلزی و بسیاری از اجزای سازه‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد. اینکه حدود ۴۰ درصد از تولید این مجموعه به حوزه ساختمان اختصاص دارد، نشان می ‌دهد که فولاد مبارکه درعمل یکی از پشتوانه ‌های اصلی توسعه شهری و زیرساختی کشور است.

با این حال، تناقض آشکاری در این آمار وجود دارد. مصرف بالای فولاد در ساختمان، اما سهم کمتر از پنج درصدی سازه‌ های تمام ‌فلزی. این مسئله بیانگر آن است که بخش عمده فولاد، نه در قالب اسکلت ‌های فلزی پیشرفته، بلکه در کاربری ‌های سنتی ‌تر مانند میلگرد، پروفیل ‌های جزئی و عناصر غیراسکلت‌ محور مصرف می ‌شود.

مزایای استراتژیک سازه‌ های فلزی

با وجود این موانع، مزایای سازه‌های فلزی به ‌اندازه ‌ای است که بسیاری از کارشناسان، آینده صنعت ساختمان ایران را وابسته به گسترش این نوع سازه ‌ها می ‌دانند:

افزایش ایمنی در برابر زلزله یکی از مزایا است. انعطاف ‌پذیری فولاد و رفتار شکل‌ پذیر آن، مقاومت بالاتری در برابر زلزله ایجاد می‌ کند.

افزایش سرعت ساختنیز مزیت دیگر است. سازه‌ های فلزی پیش ‌ساخته، زمان اجرای پروژه را به‌شدت کاهش می ‌دهند.

کاهش وزن سازه، کاهش پرت مصالح و امکان توسعه صنعتی‌سازی ساختماناز دیگر مزایاهای این سازه هاست.

نقش فولاد مبارکه در تغییر الگوی ساخت ‌و ساز

اظهارات مدیر برنامه‌ ریزی و فروش فولاد مبارکه در متافو ۱۴۰۴ نشان می ‌دهد که این شرکت صرفاً یک تولیدکننده فولاد نیست، بلکه نقش تنظیم ‌کننده بازار و محرک تحول در صنعت ساختمان را نیز بر عهده دارد. افزایش تولید متناسب با نیاز بازار به این معناست که فولاد مبارکه برای پاسخگویی به تقاضای آینده ساختمان ‌سازی صنعتی‌شده برنامه‌ ریزی کرده است.

در صورت توسعه سازه ‌های فلزی، این شرکت می ‌تواند به بازیگر کلیدی در پروژه ‌های انبوه‌ سازی، نهضت ملی مسکن، بازسازی بافت‌ های فرسوده و توسعه شهرهای جدید تبدیل شود. در واقع، پیوند راهبردی فولاد مبارکه با صنعت ساختمان می‌ تواند هم محرک رشد اقتصادی باشد و هم ابزاری برای افزایش ایمنی شهری.

پیوند فولاد، مسکن و اقتصاد ملی

صنعت ساختمان یکی از موتورهای پیشران اقتصاد ایران است. هر رونق در این بخش، به ده ‌ها صنعت بالادستی و پایین‌دستی از جمله فولاد، سیمان، برق، حمل‌ و نقل و خدمات مهندسی جان می ‌بخشد. گسترش سازه‌ های فلزی می‌ تواند این موتور محرک را کارآمدتر، سریع‌ تر و ایمن‌ تر کند.

از سوی دیگر، افزایش مصرف هدفمند فولاد در سازه ‌های صنعتی، به افزایش ارزش افزوده واقعی محصولات فولاد مبارکه منجر می‌شود، موضوعی که می ‌تواند سودآوری پایدارتر و بازار باثبات ‌تری برای صنعت فولاد کشور رقم بزند.

اظهارات مطرح‌شده بار دیگر شکاف میان ظرفیت عظیم فولاد کشور و بهره‌ برداری محدود از سازه ‌های فلزی در ساختمان ‌سازی را نمایان کرد. فولاد مبارکه امروز توان تأمین کامل نیاز سازه‌های فلزی کشور را دارد، اما ساخت ‌و ساز کشور هنوز با الگوهای سنتی پیش می ‌رود.

اگر سیاست ‌گذاران، نظام مهندسی، شهرداری‌ ها و انبوه ‌سازان به ‌صورت هماهنگ به سمت ترویج سازه‌ های فلزی حرکت کنند، می‌ توان انتظار داشت که سهم کمتر از پنج درصدی این سازه ‌ها در آینده ‌ای نه‌ چندان دور، به یک سهم راهبردی در تحول صنعت ساختمان ایران تبدیل شود، تحولی که فولاد مبارکه می ‌تواند در قلب آن قرار داشته باشد.