تیتر20 - تقلب برندهای ایرانی در کشورهای صادراتی هر روز در حال تکرار است و غفلت صاحبان برند بعضا باعث از دست رفتن بازار چند ساله
میشود. دکتر عظیم فضلیپور عضو کمیته علمی برند سازمان توسعه تجارت ایران در چهار اپیزود، چهار مورد تقلب برندهای ایرانی را به تصویر کشیده است. این داستانها واقعی هستند و برای حفظ حقوق صاحبان برند از اسامی مستعار استفاده شده است.
اپیزود اول:
شرکت «آردی» قریب به 80 سال است که در زمینه صنعت غذا در ایران فعالیت میکند. صادرات این شرکت به بیش از 50 کشور جهان است. «آردی» از معروفترین برندهای صنعت غذا در ایران است. این شرکت حدود 20 سال قبل در کشور کانادا یک شرکت مستقل و به همین نام ثبت میکند و صادرات «آردی» با همین برند به کشور کانادا آغاز میشود. سه سال قبل در حالیکه مدیران شرکت در تورنتو در دفتر خود نشسته اند نامه ای از دادگاه تورنتو دریافت میکنند. مضمون نامه این است:
شما به جرم سوءاستفاده از برند آردی محکوم به پرداخت 8/1 میلیون دلار هستید و از این به بعد حق استفاده از برند آردی را ندارید.محتوای نامه مدیران شرکت را شگفت زده میکند و در روز مقرر به دادگاه مراجعه میکنند. با دلایلی که در دست دارند ثابت میکنند از 20 سال قبل شرکت را ثبت کردهاند و با این برند مشغول فعالیت بودهاند. اما خواهان پرونده که از قضا یک ایرانی است که تازه به کانادا مهاجرت کرده و بهدنبال راهاندازی یک شغل آبرومند!! برای خود بوده است، سند ثبت برند «آردی» در کانادا را در دست دارد و این سند برای دادگاه معتبر است. رای دادگاه این است که شما مدیران آردی، شرکت آردی را ثبت نموده اید، اما مالک برند آردی این شخص است و لذا شرکت آردی ناچار شد پس از 20 سال با برند خود در کانادا خداحافظی کند و جریمه ی 8/1 میلیون دلاری را پرداخت کند.
ثبت شرکت به معنای ثبت برند نیست و با ثبت شرکت نمی توان از برند محافظت نمود.
اپیزود دوم:
شرکت «بی آر» از معروف ترین برندهای اسنک در ایران است. از چند سال قبل فعالیت صادراتی خود را به کشور عراق آغاز نموده است.
این شرکت صرفاً توسط یک نماینده درعراق کالای خود را به آن کشور صادر میکند. نه دارای دفتر نمایندگی در کشور عراق است و نه اینکه برند خود را در عراق ثبت کرده است. طی سال گذشته تاکنون صادرات «بی آر» به عراق متوقف شده است و در آخرین محموله صادراتی به این کشور، کل محوله در گمرک عراق متوقف شده و اجازه ترخیص پیدا نکرده است.اما ماجرا چیست ؟ یک شرکت بسیار ضعیف و ابتدایی در کشور سوریه از سال قبل اقدام به تولید اسنک با برند «بی آر» نموده است.
در گام اول این برند را در عراق به نام خود ثبت نموده و پس از تبلیغ کالای خود در عراق صادرات به این کشور را آغاز نموده است. از آنجا که شرکت ایرانی «بی آر» برند خود در عراق را ثبت ننموده است و شرکت جدید که در سوریه مستقر است، برند را در عراق بهنام خود ثبت نموده است در نتیجه توانسته با مدارک قانونی، محموله شرکت ایرانی را در گمرک توقیف کند و اعلام نماید فعالیت این برند غیر قانونی است. بر اثر یک غفلت، شرکت ایرانی بازاربزرگ عراق را از دست داد.
ثبت برند در عراق برای کلیه کالاها یک ضرورت است. عراق عضو سیستم مادرید نیست و ثبت آن بصورت LOCAL صورت میگیرد.
اپیزود سوم:
شرکت «تیسی» از معروفترین تولیدکنندگان شامپو و صابون در ایران است. تا آنجا که به یاد دارم این شرکت قریب به30 سال است که در بازار افغانستان حضوری فعال دارد و از برندهایی است که در آن کشور سهم بازار خوبی دارد. این برندها با همکاری خوبی که نماینده اش در افغانستان داشته طی همه این سالها تجارت خوبی داشته است.5سال قبل شرکت «تیسی» متوجه این امر میشود که صادرات به افغانستان بسیار کاهش پیدا کرده و نماینده اش هیچگونه سفارشی را دستور نمیدهد. پس از پیگیریهای متعدد، جواب مساله روشن میشود.نماینده این برند در افغانستان به کمک برخی شرکای پاکستانی اقدام به تولید همین محصول و در همین قالب میکنند و جنس را البته با کیفیتی پایینتر و قیمتی مناسب تر وارد بازار افغانستان می کنند. از طرف دیگر نماینده «تیسی» برند را به نام خود در کشور افغانستان به ثبت میرساند و از آن تاریخ به بعد تا امروز جلوی واردات برند «تیسی» به افغانستان گرفته شده است. عدم پرداخت دو هزار دلار هزینه ثبت برند در افغانستان باعث شد بازار 30 ساله «تیسی» از دست برود.
افغانستان عضو سیستم مادرید نیست و برای حمایت از برند در این کشور، باید به صورت local اقدام کرد.
اپیزود چهارم:
شرکت «ام وی» از رهبران بازار ایران در صنایع لاستیک است. این شرکت طی سالهای اخیر توانسته است به بیش از 40 کشور جهان صادرات داشته باشد. یکی از بازارهای بسیار خوب «ام وی» کشور نیجریه بوده است. این کشور در بدترین حالت اقتصادی سالانه 5 میلیون دلار جنس سفارش میداد.
یک شرکت نیجریه ای طی یک قرارداد بلندمدت به عنوان نماینده «ام وی» در نیجریه فعال است، طی 2 سال اخیر شرکت «ام وی» متوجه میشود که نماینده اش در نیجریه هیچگونه ثبت سفارشی نداشته است. موضوع پیگیری میشود.
نماینده نیجریه برند «ام وی» را به نام خودش در این کشور ثبت محلی نموده است و با سفارش به کشور چین، این لاستیک را در چین تولید نموده و وارد نیجریه میکند. پس از بررسیهای فراوان روشن شد که مدیر صادرات شرکت «ام وی» شخصا نامهای را از مدیرعامل اخذ کرده و به شرکت نیجریهای فرستاده است تا برند را در آن کشور ثبت کند. اما زرنگی شرکت نیجریهای و کلیگویی نامه شرکت «ام وی» باعث میشود، برند به نام شرکت نیجریه ای ثبت شود و بازار 24 ساله این برند ایرانی در نیجریه از دست برود.
برای ثبت برند در کشور هدف صادراتی از وکلای با تجربه استفاده کنید و هیچ وقت ثبت برند را در کشور هدف به نماینده خود واگذار نکنید.
منبع:اقتصادسبز