تیتر20 - آلزایمر بیماری پیشرونده ای است که باعث اختلال در عملکردهای مختلف مغز از جمله زبان، حافظه، برنامه ریزی، استدلال و ... شده و شخصیت فرد را تغییر می دهد. به طور کلی در بیماری آلزایمر اختلال از حافظة کوتاه مدت آغاز میشود و به تدریج با درگیرشدن سایر قسمت های مغز بر صحبت کردن، خواندن، محاسبه، تصمیم گیری و هماهنگی حرکات بدن تأثیر می گذارد.
عوامل خطرساز، در بیماری آلزایمر به طور دقیق مشخص نگردیده است. اما در بررسی های صورت گرفته عوامل گوناگونی شناخته شده اند. البته وجود این عوامل صددرصد دلیل بر ابتلا به بیماری آلزایمر نمی باشد، بلکه در شرایط خاصی به تنهایی یا در کنار یکدیگر می توانند زمینه ابتلا به بیماری آلزایمر را فراهم نمایند. سن بالا، سابقه خانوادگی، سکته مغزی، سابقه ضربه به سر شدید، بیماری های عروق کرونر، کمبود فعالیتهای فکری، جنس مونث، کمبود ویتامین هایی چون A،E، C،B12، B1، اسید فولیک، کمبود فعالیتهای بدنی و ورزش،سابقه افسردگی، استرس های روانی- اجتماعی مانند فوت همسر، بازنشستگی و ... افزایش کلسترول خون، مصرف دخانیات، سموم موجود در محیط زیست و ... از این علل هستند.بیماری آلزایمر سبب مرگ سلول های عصبی و از دست رفتن بافت مغز می شود و در بیشتر مواقع مغز به طرز شگفت آوری چروکیده می شود و این چروکیدگی بر تمامی عملکرد آن تاثیر می گذارد. تغييرات متعددي در مغز بيمار رخ مي دهد كه باعث كوچك شدن مغز و نيز از بين رفتن سلولهاي مغزي مي گردد و بجاي آنها لكه هاي متعددي با اشكال خاصي به نام پلاكهاي پيري مي نشيند.
علامت ديگر بيماري وجود كلاف هاي ظريف مارپيچي شكل در سلولهاي مغزي مي باشد ، كه در نهايت سلولهاي سا لم را از بين مي برد.تشخیص این بیماری توسط پزشک و با بررسی تاریخچه سلامت بیمار و انجام برخی معاینات جسمانی و روانی و آزمایش هایی چون، سی تی اسکن، ام آر آی مغز، نوارمغزی، آزمایش مایع نخاع و یا آزمون های روانی تست حافظه و ... انجام می پذیرد.
مراحل بیماری آلزایمر:
آلزایمر یک بيماري پيش رونده و تحلیل برنده است . بنابراين به تدريج و طي مراحلي مغز مسير تباهيدگي خود را طي خواهد كرد و به دنبال آن علائم باليني شديدتر و اختلالات رفتاري و شناختي حادتري تظاهر خواهد كرد. وجود تفاوتهاي فردي و سابقۀ شخصيتي و حتي نوع جنسيت در ظهور و بروز نوع علائم تا حدودي نقش ايفا ميكند.
طول دورۀ بيماري از 3 تا 20 سال متغير است اما به طور متوسط 5 تا 10 سال به طول ميانجامد .
سه مرحله بیماری آلزایمر عبارتست از:
*مرحله اوليه
علائم بيمارى به تدريج ظاهر مى شوند .بنابراين نمى توان زمان دقيق شروع اين مرحله از بيمارى را مشخص نمود:
- اختلال در حافظه كوتاه مدت (آنچه كه اخيرا آموخته يا اتفاق افتاده است،حوادث اخير)
- اختلال در تكلم
- گم كردن زمان و وقت
- گم شدن حتى در مكان ها و محله هاى آشنا
- اشکال در انتخاب و تصميم گيرى هاى ساده
- كاهش انگيزه و علاقه در انجام كارها
- بروزافسردگىوحتىعصبانيت (پرخاشگری)
- كاهش علاقه نسبت به انجام فعاليت ها و تفريحات معمول
*مرحله ميانى
در اين مرحله، علائم بيمارى به حدى آشكار مى شوند كه بر زندگى اجتماعى، شغلى وانجام فعالیتهای روزمره بيمار اثر مى گذارند.
- بسيار فراموشكار مى شود.
لغت هاى مناسب، اسامى افراد و اشياء و عبارات را به سختى مى يابد.
- فعاليت هاى معمول و روزانه منزل را نمى تواند انجام دهد.
- براى بهداشت شخصى، استحمام و لباس پوشيدن به كمك نياز دارد.
- سرگردان بوده و به راحتى گم مى شود.
- تغييرات رفتارى و خلقى مانند اضطراب و ترس بی دلیل، عصبانيت و شكاكى بروز مى نماید.
- اشياء و صداهايى را كه وجود ندارند مى بيند يا مى شنود.
- براى انجام كارها به كمك ديگران نياز دارد و به آنها وابسته مى شود.
*مرحله پیشرفته
در اين مرحله بيمار كاملا به ديگران وابسته مى شود و معمولا علائم زير وجود دارد:
- در خوردن غذا مشكل دارد.
- افراد و اشياء آشنا را نمى شناسد.
- به سختى حرف مى زند و منظورش را بيان مى كند.
- به سختى آنچه را كه مى شنود و مى بيند و اتفاق مى افتد، درك مى كند.
- قادر به يافتن راه خود حتى در محيط هاى بسيار آشنا (مانند منزل) نيست.
- به سختى راه مى رود.
- بى اختيارى ادرار و مدفوع دارد و نمى تواند خود راكنترل نمايد.
- رفتار ناشايسته از او سر مى زند.
- معمولا اكثر اوقات در بستر يا صندلى به سر مى برد.
آمار شیوع آلزایمر
طبق اخرین گزارش سازمان بهداشت جهانی (منتشر شده در در 11آوریل2012)، هم اکنون در دنیا در هر 4ثانیه یک نفر به بیماری آزایمر مبتلا می شود. در حال حاضر در جهان بیش از 36میلیون نفر به بیماری آلزایمر مبتلا هستند و تا سال 2030 این تعداد به بیش از 65 میلیون نفر افزایش خواهد یافت. در حقیقت در هر سال 7.7 میلیون نفر به جمعیت دمانس اضافه می شود. و این تعداد برابر جمعیت کشور سوئیس است. همچنین آخرین گزارش شیوع ابتلاء به دمانس در ایران نشان می دهد که در هر 7 دقیقه یکنفربه آن مبتلامیگردد. بایداضافه نمودکه حدود 60درصد از افراد مبتلا در کشورهای در حال توسعه می باشند در حالیکه 89درصد هزینه ی جهانی در کشورهای پیشرفته صرف می شود.